Sjómannablaðið Víkingur - 01.07.1949, Blaðsíða 25

frá 00—2, 12—44, 16—18 og 20—22. Allt er
þetta miðað við þar sem einn loftskeytamaður
er á skipi. Vaktin hefst því t. d. í Evrópusigl-
ingu kl. 8 að morgni. Er þá byrjað á því, að
fá uppgefið hjá vakthafandi stýrimanni fjar-
lsegð skipsins frá næstu landstöð er maður sigl-
ir frá eða næstu stöð er maður siglir til. Síðan
sendir maður hið svokallaða ,,TR“, sem felur í
sér: Nafn skipsins, hvert það er að fara, hvað-
an það kemur, hvað það er í mikilli fjarlægð
frá viðkomandi stöð og í hvaða átt það er frá
henni, jafnframt spurt eftir skeyti, ef nokkuð
skyldi vera, og skeyti send, ef nokkur eru. Síðan
eru tekin veðurskeyti og fréttaskeyti, sem á-
Vallt eru send, tilfallandi tilkynningar og síðan
hefst liinn svokallaði hlustvörður. Hver strand-
loftskeytastöð á sinn sérstaka útsendingartíma
fyrir skeyti, er henni hafa borizt. Sendir hún
þá út kallmerki sitt og scgir „TFC-list“, skiptir
síðan á vinnubylgju sína og byrjar að telja upp
kallmerki þeirra skipa, er eiga hjá Iienni skcyti,
eða sem hún hefur „samtal“ til, ef hún hefur
samtalaþjónustu, þ. e. „Telephony douplex ser-
vice“ eða „link call service“, en það er hið svo-
ftefnda „skiptital“, annar talar fyrst og segist
shipta, og svo talar hinn aðilinn. Englendingar
ei’u enn með þetta úrelta fyrirkonmlag, þótt
Norðurlandaþjóðirnar, Þjóðverjar o. fl. væru
komnir á samtalsviðskipti löngu fyrir stríð. Út-
sending þessara TFC-lista geta oft tekið allt
að 20 mínútum, og er nauðsynlegt, að fylgjast
nieð listum frá stöðvum þeirra landa, sem skipið
ev annað hvort að koma frá eða fara til, og þá
Sei’ í lagi þeim stöðvum, sem næstar eru skip-
11111 og mestar líkur til að hafi skeyti til viðkom-
aildi skips. Sumar stöðvanna hafa skeytaútsend-
’ngartíma á tveggja tíma fresti, ýmist á jöfn-
1,111 tíma eða ójöfnum, eins og það er kallað.
^Jufn tími kallast t. d. kl. 8, ójafn 9, o. s. frv.).
hui til þess að sem minnstir árekstrar verði milli
stöðva, sendir ein til dæmis kl. 8.05, önnur 8.18
°"a 9-05 og 11.18. Flestar stöðvar Evrópu senda
's|mytalista sína á jöfnum tímum, en með mis-
'uunandi mínútufjölda á fyrra helmingi tímans.
Tssum skeytalistum verður hver loftskeyta-
Taður að fylgjast vel með, ef ekki eiga að fara
1 ani hjá honum skeyti, og þó getur það komið
M'u-, ef skeytin, vegna misgánings landstöðv-
rl1 þjónustunnar, hafa verið send til stöðva, sem
sv° eru orðnar langt í burtu að þær heyrast
' ' lengur hjá skipinu. Dæmi má nefna: Skip
u a leið til útlanda frá Reykjavík. Tveim sól-
aihringum eftir að skipið er farið frá Reykja-
er það hætt að geta heyrt skeytalista frá
lenni. Langdrag TFA Reykjavíkur-radio er
0 "i lengra en það. Verður því eftir það að
K I N G U R
senda skeytið í vcginn fyrir skipið, þ. e. annað
hvort til Færeyja eða (öruggast) til Wick radio
á N-strönd Skotlands, ef skipið á siglingu um
Norðursjóinn. Hins vegar er tekið svo hart á
því, ef skip missa- af skeytum, að ekki þarf
nema tvær til þrjár slíkar kærur, ef afsakanir
eru ekki nægjanlegar fyrir hendi, til að maður-
inn missi réttindi sín. Eftir að landstöðin er
þráfaldlega búin að kalla á skipið, sendir hún
strax umkvartanir til viðkomandi lands,ogsend-
ir símastjórn þess lands kvörtunina áfram til
framkvæmdarstjórnar viðkomandi skipafélags,
er sendir loftskeytamanninum hana til umsagn-
ar. Flestar stöðvar miða skeytalista sína við
eins manns vörð, þ. e. sem kallað er „H8“ þjón-
usta. Það er því ekki lítið áríðandi að loftskeyta-
maðurinn rnuni að senda hið fyrrnefnda „TR“
um leið og hann lcggur úr höfn og á hverjum
morgni frá því, og að kvöldi einnig, cf hann
nálgast nýja stöð ogsleppir annari, þar til hann
kemur í höfn, er hann tilkynnir næstu stöð að
nú sé hann að koma í höfn og stöðin sé því lokuð
fyrir frekari viðskipti að sinni. „TR“ þetta létt-
ir ákaflega afgrciðslu strandstöðvanna, þar sem
þær geta látið hver annári í té allar upplýs-
ingar um viðkomandi skip. Heldur svo þessi
skeytahlustvörður áfram allan daginn, þar á
meðal tekin staða á sjóúri og er kvöld er komið
endurtaka veðurskeyti sig og tilkynningar, ef
nokkrar eru. Á hinum nýju farþega- og flutn-
ingaskipum er hægt að endurvarpa fréttum o.
fl. í gegnum hátalara skipsins til farþega og
skipverja og þykir það ánægjuleg nýjung.
Þá eru það tilfallandi miðanir, í dimmviðr-
um og við landtöku, sem oft fela í sér mikið
og mjög bindandi starf. Raunar eru flestir skip-
stjórar og stýrimenn færir um að gera slíkt,
en einmitt í þessurn tilfellum eru bæði skip-
stjóri og vakthafandi stýrimaður fyllilega upp-
teknir á stjórnpalli skipsins við önnur störf. í
mesta lagi að þeir geti skotizt til skiptis inn i
kortaklefann til að átta sig á kortinu, aðgæta
dýpið á djúpmæli og fá upplýsingar hjá loft-
skeytamanninum um hverjar miðanirnar séu.
Á þeim skipum, sem ekki hafa „Gyro“-áttavita
í sambandi við miðunarstöðina, verða skipstjór-
arnir og stýrimennirnir að reikna fyrir mis-
vísun. Hins vegar er það svo staðreynd, að það,
sem einn maður æfir að staðaldri. verður hon-
um auðvelt viðfangs. Margur heldur, að það sé
ekki svo ýkja vandasamt verk að miða. Það má
ef til vill að nokkru til sanns vegar færa, undir
venjulegum kringumstæðum. En svo eru til-
felli, og þau eru ekki svo fá, t. d. þegar skip
erfiðar mikið vegna sjógangs, þegar margar
stöðvar senda hver ofan í aðra, þar sem önnur
165