Sjómannablaðið Víkingur - 01.04.1951, Blaðsíða 30
Elliheimili sjómanna
Margt hefur verið rætt og ritað um heppilegan stað
fyrir heimili aldraðara sjómanna. Þó hefur, eftir því
sem ég bezt veit, engin lausn fengizt á því máli. Fyrir
nokkrum árum, eða nánar tiltekið, þegar Lauganes-
spítalinn brann, fannst mér að á Lauganesi mundi verða
hinn ákjósanlegasti staður fyrir heimilið, og var ég tvi-
mælalaust ekki einn um þá skoðun, en framförin hjá
okkur nú hin seinni ár hefur verið það ör, að líkur benda
til að innan tíðar verði Lauganesið innan hafnar
Reykjavíkur, og þess vegna álít ég að sá staður komi
ekki til greina úr því sem komið er, enda litlar líkur
til þess að hann fáist. En hvar væri þá heppilegur
staður? Einhver hefur stungið upp á að byggja heim-
ilið í brekkunni í norðanverðum Lauganesdalnum. Ég
fyrir mitt leyti er ekki ánægður með þann stað, því
það líða ekki mörg ár þar til þar verður orðið þétt-
byggt og ekki lengur hátt til lofts og vítt til veggja
fyrir aldraða sjómenn. Sjómannaheimilið verður að
hyggjast á stað, þar sem aldrei verður hægt að byrgja
útsýnið. Þá fyrst er hinum rétta tilgangi náð. Sá stað-
ur er að mínu áliti enginn annar en Viðey. Þessi forn-
frægi staður mundi verða tilvalin hvíldarstaður fyrir
aldraða sjómenn, í alla staði og um alla framtíð. Skal
ég nú í fáum orðum færa rök fyrir þessari skoðun
minni.
Það er nú fyrst, að hvergi nálægt Reykjavík er eins
þægilegt að fylgjast með skipakomum eins og þarna.
Með góðum sjónauka er hægt að þekkja hvert skip, sem
inn í höfnina fer. í öðru lagi er útsýnið svo guðdóm-
legt á alla vegu, að hvergi nærri sjó nálægt Reykjavík
er það öllu fegurra, og er þá mikið sagt. Fyrst er
Esjan, þá útsýnið út flóann til Snæfellsjökuls, þá sjálf
höfuðborgin, með öllum sínum glæsileik, og svo hinn
fagri Mosfellsdalur. í þriðja lagi er þarna bú, og bú-
skap væri án efa mjög æskilegt að starfrækja í sam-
bandi við heimilið. Nú mun margur að sjálfsögðu líta
svo á, að erfitt mundi fyrir aldraða menn að fleyta
sér yfir sundið milli eyjunnar og lands. Ég skal gjam-
an viðurkenna það. Einkum á vetrum mundi það vera
erfitt og varla gerandi. En ég hef hugsað mér að með
þeirri tækni, sem nú er, mundi það verða auðvelt og
ekki kostnaðarmikið að byggja brú frá austurenda eyj-
arinnar og í Gufunes. Þar er mjög stutt á milli lands
og eyjar, og í sundinu miðju er sker, sem hægt væri að
nota sem undirstöðu undir stöpul í miðja brúna. Svo
er önnur hlið þessa máls, og hún er sú, að á þessari
ypdislegu eyju er nóg landrými. Væri því hægt að leyfa
öldruðum sjómönnum, sem það vildu, að byggja sér
lítil sumarhús til sumardvalar sér til hressingar og
ánægju. Og svo þetta: Mér er fullkunnugt um, að Viðey
er í einkaeign, og veit ekki til þess að hún sé til sölu,
en það veit ég, að eigandi eyjarinnar hefur haft mikil
kynni af sjómönnum allt sitt líf, og án efa vildi hann
heldur vita eyjuna sem bústað aldraðra sjómanna í
nútíð og framtíð, en að hún kannske eftir hans daga
lenti í braskara höndum.
Það er ekki ráð nema í tíma sé tekið. Ég skora því
á þá menn, sem þessum málum ráða, að vera nú í eitt
skipti sammála, og gera sitt ýtrasta til þess að fá Viðey
sem framtíðarheimili fyrir aldraða sjómenn. Ef það
skyldi heppnast, þá hafa sjómenn stigið það spor fram
á við, sem við munum aldrei iðrast.
Að endingu þetta: Þessi áðumefndi staður fyrir elli-
heimili sjómanna er við sjó, hann er í sveit, og þó er
hann raunverulega í sjálfri borginni.
v Guðm. Gíslason.
ATHS.: Sjómannablaðið Víkingur vildi ekki neita
yrein þessari um rúm, þar sem hún er frá starfandi sjó-
manni og fjallar um mál, sem nú er ofarlega á baugi
og nokkur skoðana/rminur virðist ríkja um. Hugmyndin
um brú úr Viðey til lands virðist að vísu loftkastalay-
smíði, sem tæpast komi til greina. En hvað sem þvi
líður, þá er fyllilega tímabært að dvalarheimilinu vænt-
anlega verði hið fyrsta ákveðinn staður. — Ritstj.
SJÓMANNABLAÐIÐ VÍKINGUR
Útgefandi:
Farmannas- og fiskimannasamband íslands.
Ritstj. og ábyrgðarm.: Gils Guðmundsson.
Ritnefnd:
Júlíus Kr. Ólafsson, Magnús Jensson, Halldór
Jónsson, Grímur Þorkelsson, Sveinn Þorsteinsson
(Sigl.), Þorsteinn Stefánsson (Ak.), Runólfur
Jóhannesson (Ve.). Blaðið kemur út einu sinni í
mánuði, og kostar árgangurinn 40 krónur.
Ritstjórn og afgreiðsla er í Fiskhöllinni,
Reykjavík.
Utanáskrift: „Víkingur“, pósthólf 425, —
Reykjavík. Sími 565S.
Prentað l ísafoldarprentsmiðju h.f.
114
VÍKINGUR