Sjómannablaðið Víkingur - 01.01.1974, Blaðsíða 9

og segir Hannesi að fara að sofa
og sofa nú eins mikið og hann
geti. Það var ekki langt eftir á
miðin þegar Hannes fer niður að
sofa. En sá svefn var ekki lengi
því eftir smástund er hann kall-
aður upp í brú og kemur þá í
ljós að trollið er allt í flækju og
skipstjórinn segir við Hannes. —
Hannes minn ég kallaði þig upp
af því þú ert alltaf svo snjall.
Saufi teblöð'
Sem stýrimaður var Hannes
eitt sinn á togara á heimleið frá
Englandi úr söluferð. Þeir voru
á siglingu á gamlárskvöld og að
því tilefni afhenti skipstjórinn
Ilannesi tvær vínflöskur og
sagði honum að gefa köllunum
út í næturteið. Um borð var stór
og mikill teketill sem teið var
lagað í á þann hátt að teblöð voru
fyrst sett í ketilinn sem sjóðandi
vatni var hellt yfir. Um miðnætti
þegar búið var að laga teið hellti
Hannes úr báðum vínflöskunum
í ketilinn og skenkti síðan köll-
unum í könnurnar. Sá sem þreif
cil um borð þótti góður sopinn og
iionum skenkti Hannes mest.
Þetta gladdi manninn mikið og
nann sagði. — Hannes minn, það
er eins og þú þekkir þína. Þegar
búið var á katlinum tók sá sem
þótti sopinn góður teblöðin og
saug þau.
Á „Fjöru-I»ór"
Árið 1930 var Hannes ráðinn
1. stýrimaður á varðskipið Þór,
en það skip gekk undir nafninu
„Fjöru-Þór“. Þar með hófst starf
hans á varðskipunum sem lauk
1958 er hann varð að fara í land
vegna heilsubrests. Ástæðan
fyrir því að Hannes var ráðinn
1. stýrimaður var ákvörðun þá-
verandi dómsmálaráðherra, Jón-
asar frá Hriflu, um að sá sem
ráðinn yrði 1. stýrimaður á Þór
yrði að hafa reynslu í meðferð
trolls og síldarnótar. Á þessum
tíma var Landhelgisgæzlan í
mikilli fjárþröng og var því
varðskipunum lagt til skiptis, en
Þór átti að stunda tog- og síld-
veiðar jafnhliða Landhelgis-
VÍKINGUR
gæzlu, en aflann átti svo að selja
til að afla fjár fyrir gæzluna.
Hannes var síðan stýrimaður og
skipstjóri á ýmsum leigubátum
sem voru við gæzlustörf, en á
þessum tíma var mikið um það
að Landhelgisgæzlan tæki á leigu
fiskibáta til gæzlustarfa. Meðal
þeirra leigubáta sem Hannes var
á við gæzlustörf koma fram nöfn
eins og Snarfari, Vífill, Freyja,
Dux og Víkingur svo nokkur
nöfn séu nefnd. Á þessum tíma
varð áhöfnin á leigubátunum að
skaffa sér sjálf fæðið um borð og
var svo um talað að hún drægi
sér fisk og seldi fyrir fæðiskostn-
aðinum. Það má einnig segja svo
að varðskipsmenn á þessum bát-
um hafi verið hálfgerðir útilegu-
menn, því úthald þeirra að heim-
an gat verið frá haustmánuði og
fram yfir jól.
„Fjöru-I»ór" n leigu
Árið 1941 tók Hannes ásamt
fleirum „Fjöru-Þór“ á leigu.
Keyptu þeir fisk í hann hér
heima og sigldu með fiskinn til
Englands þar sem þeir fengu
gott verð fyrir fiskinn. Þeir
höfðu skipið á leigu í 5 túra, en
þá fékk Reykjavíkurbær skipið á
leigu til að fiska fyrir bæinn og
var sagt að það væri gert til að
lækka verðið á fiskinum til reyk-
vískra neytenda.
Það var árið 1941 er Hannes
var á Þór að þeir lágu við
bryggju á Akureyri. Hannes og
einn skipsfélagi hans höfðu
gengið upp að kaupfélaginu þar
sem þeir staðnæmdust. Þeim var
litið niður á bryggju og sjá þá
hvar drengur hjólar niður
bryggjuna en skyndilega steypist
liann á hjólinu út í sjó. Þeir fé-
lagar taka þegar á sprett niður á
bryggju og þegar þeir koma þar
að sem drengurinn hafði farið í
sjóinn þeytir Hannes af sér ein-
kennishúfunni og stingur sér í
sjóinn á eftir drengnum. Honum
tekst fljótlega að ná drengnum,
sem var 10—11 ára, og synda
með hann að bryggjunni þar sem
félagi hans hjálpaði honum með
drenginn upp á bryggjuna.
Hannes bað félaga sinn að fara
með drenginn heim til sín, en
sjálfur fór hann um borð til að
hafa fataskipti. En hvernig sem
það nú æxlaðist þá var félaga
hans þökkuð björgunin.
Ski|i iig bálar
Þeir eru orðnir margir bátarn-
ir sem Hannes hefur verið með í
að aðstoða við að komast til
hafnar í misjöfnum veðrum. Og
stundum munaði mjóu á þessum
litlu varðbátum þegar hann var
að kasta kastlínu á milli skipa í
stormi og stórsjó. Það var eitt
sinn þegar Hannes var skipstjóri
á Sæbjörgu að þeir fóru til að-
stoðar vélbiluðum báti frá Akra-
nesi í austan roki. Allt gekk vel
en það var ófært með bátinn til
Akraness svo hann var dreginn
inn til Reykjavíkur. Þegar þeir
voru búnir að binda við bryggju
kom skipstjóri bátsins um borð
til að þakka fyrir aðstoðina og
sagði að það hefði glatt sig mikið
þegar hann gat látið vita að bát-
urinn væri kominn aftan í Sæ-
björgu, sérstaklega vegna þess
að konan hans lægi á sæng og
hefði ábyggilega heyrt það.
Nú þegar jólin nálgast minnist
Hannes margrar ánægjulegrar
jólastundar úti á sjó þegar jóla-
pakkarnir frá hinu ágæta kven-
félagi Hrönn voru afhentir. Þess-
ir jólapakkar glöddu menn og
sérstakur eftirvæntingarsvipur
skein út úr andliti allra af til-
hlökkun við að vita hvað væri í
jólapakkanum.
Þegar Hannes hætti á sjónum
var hann skipherra á Maríu
Júlíu. Það var árið 1958, en hann
var áfram í þjónustu Landhelg-
isgæzlunnar fram í maímánuð
1959.
Árið 1967 gerðist Hannes
þingvörður Alþingis í Þórshamri
þar sem hann er enn.
Ég vil að lokum þessarar
greinar um hina öldnu kempu,
Hannes Friðsteinsson, óska hon-
um og f j ölskyldu hans gleðilegra
jóla og gæfuríks komandi árs.
I
Helgi Hallvarðsson
9