Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1997, Blaðsíða 55

að vera að eyða tíma í að splæsa þegar
menn væru að flýta sér.
Ég skal ábyrgjast hnútana, kallaði stýri-
maðurinn. Skipstjórinn fór fram á og
skaut á livalinn, en þá fóru ekki nema
nokkrir metrar út af skotlínunni þegar
hnúturinn brann í sundur við skutulinn.
Skipstjórinn varð þá svo illur að það lá
við að hann mölvaði pallinn sem hann
stóð á. Hann stappaði niður fótunum og
sló saman höndunum í bræði. Hann var
skapmikill og skipaði stýrimanninum að
fara aftur í eins og skot og láta ekki sjá sig
á dekkinu oftar á skipi sínu. Stýrimaður-
inn kom ekki upp á dekk aftur á leiðinni
í land.
í Hvalfirði varð að fara upp brattan
stiga til að komast upp á bryggju. Stýri-
maðurinn birtist og hafði þá rakað af sér
mikið skegg sem hann var með. Hann
kvaddi okkur alla í áhöfninni nema skip-
stjórann, áður en hann vatt sér upp stig-
ann.
ÁÐUR EN NÆLON KOM TIL SÖGU
Allir ltlauparar og skotlínur sem voru
notaðar áður vom unnar úr hampi. Þegar
þessar línur blotnuðu aftur og aftur
bólgnuðu þær út og urðu helmingi sver-
ari og þyngri en nýjar. Þá var ekkert
nælon komið til sögu, bara hampur. Lín-
an drakk í sig vatnið og varð þung og
veitti mótstöðu. Hún dró skutulinn niður
og breytti mikið réttri miðun skutulsins.
Ef skotfærið var langt dugði ekki að miða
á hvalinn. Þá fór skutullinn undir. Þá varð
að miða yfir eða ofan við hvalinn eftir
áætlun. Að sjálfsögðu var hættara við feil-
skotum.
Mikil breyting varð á þegar farið var að
nota nælonskotlínur. Nælonið breyttist
ekkert við að blotna og var alltaf eins þó
að því væri skotið aftur og aftur. Allt varð
vandaminna og það varð miklu auðveld-
ara að sigta og hitta hvalinn.
LISTAMAÐUR í BLÓÐINU?
Fyrir tilviljun rakst ég á úrklippu frá ár-
inu 1937 þar sem segir frá leiklist á Súða-
vík. Ég sé ekki betur en nafnið Kristján
Þorláksson korni við sögu. Það er ísa-
fjarðarblaðið Skutull sem segir frá komu
leiklióps frá Súðavík til að sýna gaman-
leikinn Spanskfluguna á ísaflrði. Skutull
segir:
„Var í heild gerður ágætur rómur að
meðferð leikendanna á hlutverkum sín-
um og nokkrir þóttu sýna óvenjulega
leikarahæflleika.
Kvenhlutverkunum öllum voru sýnd
góð skil en í karlhlutverkunum bar leikur
Kristjáns Þorlákssonar af...
Sjaldan hefur verið ltlegið jafn dátt og
almcnnt í leikhúsi hér á ísaflrði eins og
þegar Spanskflugan var sýnd. Er það
hvorttveggja að leikurinn er bráðfyndinn
og að túlkun leikendanna var jafn betri
en menn eiga almennt að venjast.
Vegna áskorana sýndu Álftflrðingar
leikinn aftur á gamlársdag...“
Býrðu yflr duldum leikhæflleikum?
Það held ég varla, en ég hafði gaman af
þessu.
LISTMUNIR ÚR HVALTÖNNUM
Á heimili Ingibjargar og Kristjáns vekja
útskornir gripir úr búrhvalstönnum at-
hygli. Var það snemma á ævinni sem
Kristján byrjaði að skera út?
Nei, nei. Ég byrjaði á því eftir að ég fór
að vinna í ketilhúsinu í Hvalstöðinni. Þá
var ég alkominn í land. Þá fékk ég tóm til
að dunda við að skera út, slípa tennur og
hvaleyru og þess háttar. Hvaleyru sem ég
kalla eru hlustir úr hvölum. Það er ekki
hægt að skera út úr þeim en þau eru bara
slípuð. Þau er fínir gripir þannig. Slípað
hvaleyra lítur út eins og prófíllimi af hon-
um Krjúséf sem allir heyrðu nefndan á
sínum tíma.
GÓÐ KYNNI
Loftur Bjarnason forstjóri Hvals var
eins og allir vita mjög öruggur maður og
naut trausts. Ég get sagt frá dærni um
það. Eitt árið var ég kominn heim eftir
hvalvertíðina og var ekki búinn að fá gert
upp áður en ég fór vestur. Ég fékk því
sendan tékka á Landsbankaútibúið á ísa-
firði. Ég fór auðvitað í bankann til að
framvísa tékkanum. Gjaldkerinn í bank-
anum var ungur maður og líklega nýbyrj-
aður. Hann tók við tékkanum og var
lengi að þvæla honum fyrir sér og skoða
hann.
Ungi maðurinn fór svo inn til banka-
stjórans til að sýna honum tékkann og
líklega til að spyrja hvort óhætt væri að
láta peninga út á þetta blað. Bankastjór-
inn kom strax brosandi frarn að af-
greiðsluborðinu til mín og sneri sér um
leið að unga manninum og spurði hvort
hann kannaðist ekki við þetta nafn, en
það var nafn Lofts Bjarnasonar. Sá ungi
þekkti það ekki, en bankastjórinn sagði
við gjaldkerann að það væri hægt að láta
hverja einustu krónu bankans út á þetta
nafn. Þetta sýnir það traust sem Loftur
naut.
Annars var í gríni talað um að Loftur
væri eini alvöru bankaræninginn á ís-
landi. Hann rændi nefnilega Sólveigu,
sinni ágætu konu, úr Landsbankanum á
ísafirði. Hún var nefnilega búin að vera
lengi gjaldkeri í bankanum fyrir vestan
þegar þau kynntust. Hennar var að sjálf-
sögðu saknað úr bankanum þegar þau
giftu sig. Hún er svo indæl kona, hún Sól-
veig.
Það má geta þess að Loftur varð fyrsti
íslendingurinn til að draga nýja íslenska
ríkisfánann að húni erlendis árið 1918.
Hann var þá staddur í Ósló. Loftur var þá
stýrimaður hjá Eimskip og sigldi að mig
minnir á Lagarfossi í það skiptið. Loftur
sagði mér frá þessu en íslendingar voru
að sjálfsögðu stoltir af fána sínum erlend-
is.
VEIÐIMAÐUR SESTUR í HELGAN
STEIN
Ég starfaði hjá Hval h/f í 39 ár, síðustu
ellefu árin í ketilhúsinu. Ég hætti störfum
sjötugur, 1989, enda var hvalveiðibannið
þá komið til sögunnar.
Nú er ég orðinn öldungur og við tök-
um líflnu með ró. Konan rnín er Ingi-
björg Sigurgeirsdóttir. Við giftum okkur
árið 1960. Við erum barnlaus en Ingi-
björg á eina dóttur, Súsönnu, frá fyrra
hjónabandi. Súsanna er gift kona og á
þrjú böm sem öll kalla mig langafa.
Ég hefi reynt að halda mér vel við með
því að ganga úti við þegar veðrið er þan-
nig að það sé hægt. Veðrið hefur verið
svo rysjótt í vetur, en það styrkir mann
að ganga úti. ■ Úr bókinni Sjávarnióur
og sunnarok eftir Jón Kr. Gunnarsson.
Óskum sjómönnum,
fiskvinnsíufóíki ojj jjölsfyfcfum
peirrajjfeðiíejjra jóía ojjfarsceídar
á kpmandi ári!
FFSI
Sjómannablaðið Víkingur
55