Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1997, Síða 62

Jónatan Sveinsson hæstaréttarlögmaður ætlaði sér að verða sjómaður
og þá helst skipstjóri á fiskibát. Svo fór ekki, hann lauk eigi að síður námi
frá Stýrimannaskólanum. Síðar varð hann kennari við skólann um árabil
og í dag er hann lögmaður Farmanna- og fiskimannasambands íslands.
Hér á eftir rifjar Jónatan upp ýmislegt frá æskuárunum og hvernig það
atvikaðist að hann gekk menntaveginn. Eins segir hann okkur sögur af
sjónum
Afdrifaríkar
ákvarðanir og skóla
skipið Gfaður
Vorið 1951 sótti ég um skólavist á Hér-
aðsskólanum að Laugarvatni. Sótti ég um
að fá að setjast í 2. bekk Héraðsskólans
þótt mér væri ljóst að til þess hefði ég
naumast nægan undirbúning. Sannast
sagna voru væntingar mínar blendnar
um að fá jákvæð viðbrögð við umsókn-
inni. Ég hafði þegar hér var komið lífs-
ltlaupi rnínu, þá sautján ára garnall, sett
stefnuna á að gerast dugandi sjómaður
og þegar fram liðu stundir hugsanlega yf-
irmaður á flskiskipum, ef vel tækist til. Ég
hafði sótt um skólavistina fyrir hvatningu
foreldra minna, einkum móður niinnar,
og réðu þar trúlega miklu þeir hörmu-
legu atburðir, sem áttu sér stað þann 27.
september 1947, þegar tveir bræður
mínir fórust í blóma lífsins, þeir Lárus og
Sigurður, sem báðir voru miklir mann-
kosta- og dugnaðarmenn. Við yngri
bræðurnir sóttum eigi að síður þegar frá
leið allir á sjóinn, enda fárra annarra at-
vinnukosta völ fyrir kappsama stráka.
Það var því ekki óeðlilegt að móðir mín
gripi á lofti þá hugmynd sem æskufélagi
okkar og heimagangur, Svavar heitinn
Guðbrandsson, setti fram vorið 1951, þá
nýkominn úr vetrardvöl að Laugarvatni
ásamt öðrum pilti úr Ólafsvík, Hafsteini
Sigtryggssyni, að ég ætti að drífa mig í
JÓNATAN SVEINSSON.
það að sækja um skólavist og ganga
menntaveginn sem kallað var.
Sjómennska eða skólavist?
Undanfarin tvö sumur hafði ég verið í
góðu skipsrúmi hjá Víglundi Jónssyni, út-
gerðarmanni og skipstjóra í Ólafsvík, á
bát hans Birni Jörundssyni, sem var 27
rúmlestir að stærð og þótti mikið skip.
Víglundur var sjálfur skipstjóri á bátnum
og þótti ntjög aflasæll og dugandi skip-
stjóri. Við veiddum í dragnót og hafði
Víglundur það fram yflr flesta skipstjór-
ana í Ólafsvík, að hann var þaulkunnugur
dragnótarbleiðunum fyrir sunnan Snæ-
fellsnes, enda ættaður frá Amarstapa og
nýtti sér sér það þegar ekki var unnt að
stunda veiðar norðan við Nesið sökum
ónæðis í norðanáttum. Tók hann þannig
oft mikinn afla fyrir sunnan Nes þegar
aðrir bátar frá Ólafsvík gátu ekki aðhafst
á Breiðaflrðinum sökum veðurs. Ég hafði
því haft góðar tekjur hjá Víglundi og lagt
nokkuð fyrir enda reglusamur og spar-
samur. Þegar jákvætt svar barst frá Laug-
arvatni var því ekki til baka snúið og
skólavist ákveðin. Ég virði það alltaf við
Víglund þegar ég sagði honum frá þessu,
að hann hvatti mig frekar en latti til að
fara í skólann en gat þess um leið að
hann hefði gjarnan viljað hafa mig áfram
þar sem hann sæi í mér sjómannsefni og
vitnaði þá gjarnan til samstarfs síns og
samvinnu við Lárus heitinn, bróður minn
og raunar einnig kynni sín af föður mín-
um og Elínbergi bróður mínum, sem
hafði þá verið vélstjóri hjá Víglundi í
nokkur ár.
Sjálfsaflafé á löngum menntavegi
Þetta reyndist örlagarík ákvörðun og í
raun ástæða þess að ég gekk menntaveg-
62
Sjómannablaðið Víkingur