Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1997, Side 75
inni í sjávarútvegsmálum, þá
er nauðsynlegt að reyna að ná
sem mestu verðmæti út úr
þeim afla sem berst á land.
Þessar vélar henta hvort held-
ur er um borð I skipum eða I
fiskvinnsluhúsum í landi.“
Hann segir að þeir framleiði
aðallega fjórar gerðir véla sem
taka mið af aukinni nýtingu
hráefnisins. Hann segir erfitt
Ismar hf býður nú upp a nyj-
ungar í veiðarfærastýringu
frá Scanmar. Reynir Jónasson
framkvæmdastjóri ísmar hf
segir að veiðihæfni trolls fari
eftir fjölmörgum breytilegum
þáttum sem áhrif hafa á trollið (
sjónum. Hann segir að fjöl-
breyttur tækjabúnaður sé
framleiddur til þess að hjálpa
skipstjórn-
armönnum
að hafa
stjórn á
trollinu og
hjálpa til
við að taka
réttar
ákvarðanir.
„Eitt þess-
ara tækja
er Scan-
mar veiðar-
færastýr-
ingin með
trollauga,
hlerafjarlægðarnemum,
rækjuristarnemum, hitanem-
um, dýpisnemum og aflanem-
um. Skakkt troll minnkar veiði-
hæfni þess verulega. Þess
vegna hafa skipstjórnendur
verið að nota sjálfvirka spil-
stjórnun tengda átaks- og
lengdarmælum, eða svokölluð
„autotroll" til þess að stilla
trollin rétt.“
Scanmar hefur nú komið
með nýja nema á markaðinn
sem þeir hjá fsmar hafa kallað
að segja til um verðmæta-
sköpunina í krónum, vegna
þess að það fari eftir markaðn-
um hverju sinni og verði afurð-
anna. „Ef verðmæti þess hluta
þorsksins sem iðulega er hent
er metið , þá á svona vél að
geta borgað sig upp á einu ári.
Það er engum stætt á því að
henda hráefni. Við framleiðum
vél sem við köllum MESA 850
Scanmarskekkjunemann.
Neminn er staðsettur undir
miðri höfuðlínu trollsins og gef-
ur hann upplýsingar um hvort
um hliðarstraum er að ræða
og hversu þungur straumurinn
er. „Reynslan hefur sýnt að ef
hliðarstraumur er 0,1 - 0,2
hnútar, þarf að slaka nokkra
faðma á öðrum togvírnum,"
segir Reynir. „Trollið réttist þá
af og hliðarstraumur verður
enginn og fiskurinn á greiðari
leið í trollið. Neminn hefur
reynst vel, sérstaklega hjá
skipum sem draga tvö troll en
einnig hjá þeim sem draga eitt.
Neminn er í reynd notaður til
þess að stilla af autotrollið,
enda eru nú helstu framleið-
endur farnir að bjóða upp á
þann möguleika að láta Scan-
marskekkjunemann stýra
autotrollinu.
til vinnslu á þorskhryggjum og
hentar mjög vel í saltfiskverk-
un. Hún skefur hold, sker
sundmaga og þunnildi frá
hryggnum eftir flatningu eða
flökun. MESA 950 er svo köll-
uð fésvél fyrir þorskhausa.
Vélin klýfur hausinn og rýfur
tálknin úr. Hlutar af hausnum
sem hafa verið skornir af fara
svo út úr vélinni um sér rennur,
Reynir segir að Scanmar
skekkjuneminn mæli stefnu og
kraft sjávarstrauma sem hafa
áhrif á trollið og sendi strax
upplýsingar til skipstjórnand-
ans hvort að trollið láti rétt að
stjórn. Hann segir að Scanmar
bjóði upp á mismunandi flókn-
ar eða einfaldar lausnir sem
henta þörfum hvers og eins.
Þekking á veiðihæfni trollsins
sé hins vegar alger forsenda
þess að veiðarfærið skili þeim
afla sem því er ætlað. „Þó að
Scanmar skekkjuneminn sé
dýr fjárfesting, skilar hann
tvímælalaust arði. Það þekkja
hundruðir íslenskra skipstjórn-
armanna sem í dag nota
Scanmar veiðarfærastýringar.
Það er nauðsynlegur búnaður
sem útgerðarmenn hafa ekki
efni á að vera án.“ ■
eina fyrir kinnar og tálkn og
aðra fyrir afskurð. Einnig erum
við að framleiða gellu- og
kinnavél fyrir þorskhausa,
MESA 900. Vélin sker kinnar
og gelluna úr hausnum, sem
koma svo út úr vélinni um sitt-
hvora rennuna en afskurður
um þá þriðju. Fjórða véiin sem
við hönnuðum og smíðuðum
er svo kolaskurðarvélin MESA
300. Hún er til þess að snyrta
kola. Með henni eru rafabeltin
og sporðurinn skorin af, en
auk þess er hægt að hausa
með henni, t.d. fyrir vélflökun."
Árni segir að kolaskurðarvél-
inni hafi verið mjög vel tekið og
að þeir hefðu fullnægt þörf
markaðarins á tveimur árum.
Hann segir einnig að sam-
keppnin hafi ekki verið erfið.
“Fiskvinnsluvélarnar eru aðal
framleiðsala okkar og það
kostar mikið að hanna svona
vélar og byggja upp markað-
inn. Besta auglýsingin fyrir
okkur hafa verið ánægðir við-
skiptavinir og það segir alla
söguna. Okkar framleiðsla
hefur gefist vel og slíkt spyrst
út, þannig að við höfum alger-
lega getað sinnt kröfum og
þörf markaðarins.”
Hann segir að nú sé fyrir-
tækið að einbeita sér að Nor-
egi og það sé þegar farið að
skila sér. “Við vorum í samráði
við Fiskforsikringen í Tromsö í
Noregi. Þeir gáfu út skýrsiu
þar sem niðurstöður prófana á
vélum frá okkar voru birtar.
Og það verður ekki annað sagt
en að útkoman hafi verið mjög
góð. Þeir hafa sýnt hausa-
vinnslunni mjög mikinn áhuga.
Nú erum við með vélar í pönt-
un sem verið er að vinna að og
eiga að afhendast í byrjun
næsta árs. Þannig að við
erum mjög bjartsýnir á fram-
haldið þar.
Það nýjast sem fyrirtækið er
með í framleiðslu núna er
þurrkunarstöð fyrir þorskhausa
fyrir fyrirtæki í Færeyjum. Af-
kastageta þeirrar stöðvar á að
verða um 27 tonn af blautum
Nýjungar í veiðarfæra
stýringu frá Scanmar
Sjómannablaðið Víkingur
75