Sjómannablaðið Víkingur - 01.06.2004, Blaðsíða 30

„Á þessum sjómennskuferlí mínum hrönnuðust upp nýjungarnar og þróunin var gríðarlega hröð
þannig að maður þurfti að halda sér vel við eingöngu til að halda sér íformi í brúnni. Þetta var
stanslaus endurmenntun." Magni Kristjánsson á tali við blaðamann.
mannaskólann. Honum tókst að ljúka
hefðbundnu fiskimannaprófi á einum
vetri en námið var þá vanalega tvö ár.
„Eftir að ég útskrifaðist úr skólanum
kom ég hingað austur og fór stýrimaður
á báta, meðal annars Guðrúnu Þorkels-
dóttur SU og fleirum,“ rifjar Magni upp.
Magni segir að þegar þarna hafi verið
komið við sögu hafi ævintýraþráin farið
að gera vart við sig hjá rétt rúmlega tví-
tugum Norðfirðingnum.
„Ég og góður félagi minn úr Stýri-
mannaskólanum sem nú er hafnarstjóri í
Eyjum, Óli Kristins, ráðum okkur á
danskan bát sem átti að fara til Chile að
fiska ansjósur. Ég man að Þorsteinn
Gíslason, sem seinna varð fiskimálastjóri,
gaf mér meðmæli enda átti ég að fara
með þennan bát. Svo gerðist það nú, eins
og svo oft i sjávarútvegi, að aðstæður
breyttust svo þetta ævintýri okkar Óla
dróst eitthvað. Við vorum þá komnir til
Reykjavíkur og biðum eftir kallinu sem
aldrei kom,“ segir Magni og hlær þegar
hann rifjar upp söguna. Ferðin til
Reykjavíkur var þó Magna mikið happ
enda komst hann þar fyrir tilviljun sem
stýrimaður á gamlan togara, Hvalfell, hjá
Guðbirni heitnum Jenssyni, föður Daða
listamanns og söngvaranna Gunnars og
Guðbjörns.
„Þarna lærði ég mikið enda var Guð-
björn magnaður skipstjóri og alveg
magnaður karakter líka. Enda ílentist ég
þarna nokkuð hjá Guðbirni og hafði
gaman af,“ segir Magni, en Hvalfellið
sigldi mikið á Þýskaland á þessum árum
og þá gátu menn drýgt litlar tekjur sem
oft voru á þessum árum með lítilsháttar
smygli. „Guðbjörn heitnum þótti ekki ó-
eðlilegt ef sprúttið dygði fyrir gjaldeyrin-
um, hófsamur maður Guðbjörn. Kaupið
var nú ekki hátt á gömlu gufutogurunum
í þá dagana,“ segir Magni og brosir. Þeg-
ar síldveiðiskipið Bjartur NK, sá elsti,
kom til Neskaupstaðar árið 1965 var
Magni i siglingafríi á Hvalfellinu og
bauðst að fara einn túr á síldina.
„Ég fór einn lúr þarna á Bjarti sem
stóð að mig minnir einhverja 30 tima.
Fyrir þann túr hafði ég sem háseti eitt-
hvað á milli 10-11 þúsund krónur en
hafði haft fyrir siglingatúrinn á Hvalfell-
inu í kringum 25 þúsund krónur í mán-
aðarlaun. Þarna komst ég að því að lík-
lega væri ég á rangri hillu svona peninga-
lega séð og því réð ég mig á systurskip
Bjarts, Barða NK, hjá Sigurjóni Valdi-
marssyni“.
Skuttogaravæðingin
Magni hafði þarna rétt áður kynnst
konu sinni, Sigríður Sjöfn Guðbjartsdótt-
ir, úr Hafnarfirði en þau hjónin fluttust
um þetta leyti austur til Neskaupstaðar
þar sem Síldarvinnslan var þá „á fljúg-
andi siglingu," eins og Magni orðar það.
„Árið 1966 kaupir Sildarvinnslan Börk
NK þangað sem ég fer með Sigurjóni
Valdimarssyni og er með honum til 1970
þegar ég verð skipstjóri á fyrsta skuttog-
ara okkar íslendinga Barðanum, sem þá
kom nýr frá Frakklandi". Á Barðanum
var Magni til ársins 1973 þegar hann hélt
til Japans að sækja nýjasta skipið í flota
Sildarvinnslunnar, togarann Bjart NK
sem enn er gerður út frá Neskaupstað.
„Það var töluvert ævintýri að fara lil
Japan á þessum tíma en það gekk þó
mun betur á þeim tíma en þegar við sótt-
um Barðann til Frakklands. Við vorum í
Frakklandi á þriðja mánuð að mig minn-
ir og illa gekk að fá skipið afhent eða
jafn langan tíma og það tók að ná í Bjart
alla leið til Japans,“ segir Magni en á
þeim tveimur árum sem hann var með
Bjart tók hann sér frí einn vetur til að
kenna fyrsta stig stýrimannaskólans sem
þá var kenndur heima í Neskaupstað.
„Það var mjög gaman að prófa að kenna
svona og margir strákar sem í dag eru að
gera góða hluti sem lærðu hjá mér svo
sem eins og Sturla Þórðarson, núverandi
skipstjóri á Berki, en Sturla var stýrimað-
ur hjá mér á Berki í nokkur ár,“ segir
Magni. Annar þekktur loðnukafteinn
steig sínar fyrstu öldur um borð hjá
Magna eða Þorsteinn Kristjánsson, skip-
stjóri á Hólmaborginni SU. „Steini var
hjá mér á þessum bernskudögum skutar-
anna á Barða gamla og svo var hann ann-
ar stýrimaður hjá mér þegar við náðum í
Bjart,“ segir Magni en seinna átti Magni
eftir að leysa Steina af í brúnni á Hólma-
borginni nokkra túra.
Á sjó við Grænhöfðaeyjar
Ævintýraþránni sem Magni varð að
pakka niður um árið þegar ekkert varð af
ansjósuveiðunum , fékk hann svo svalað
þegar hann fór með gamla Bjart, sem þá
hafði verið seldur frá Neskaupstað til
Grindavíkur áður, til Grænhöfðaeyja í
byrjun níunda áratugarins þar sem hann
varð leiðangursstjóri í þróunarverkefni á
vegum utanríkisþjónuslunnar, nú Þróun-
arsamvinnustofnunnar.
„Það var aflaleysi hér á þessum tíma og
auglýst eftir verkefnisstjóra til að fara í
þetta verkefni. Þetta var mikið ævintýri
sem stóð í tæp tvö ár. Við áttum að
kanna fiskislóðina þarna og sjá hvaða
möguleikar væru til staðar þarna í fisk-
veiðum á skipum sem þessum,“ segir
Magni og segir margt hafa verið öðruvísi
meðal heimamanna en fslendinga og
sömuleiðis veiðin. „Það tók okkur tíma
að venjast vinnubrögðum heimamann-
anna sem voru í áhöfninni hjá okkur og
þá sérstaklega afköstunum hjá blessuð-
um mönnum, sem voru ekkert í líkingu
við það sem hér var á þeim tíma,“ segir
Magni og brosir en hann segir að þeir
heimamenn sem siglt hafi með honurn
hafi ekki verið mikið til vinnu eins og
það er oft kallað pent. „Þeir voru
kannski ekkert latir, ntiklu frekar að þeir
væru bara ekki vanir að vinna eins og
hér er,“ segir Magni sjálfur. Veiðin var
líka svipuð og menn bjuggust við að
sögn Magna.
„Markmiðið var í raun þarna að sýna
fram á það með rökum hverjir veiði-
möguleikarnir væru og hvað hægt væri
að bæta af því er varðar veiðitækni, með-
ferð afla auk þjálfunar sjómanna. Eitt-
hvað ávannst en vitað er að þróunarað-
stoð er þolinmæðisverk svo ekki sé
30 - Sjómannablaðið Víkingur