Sjómannablaðið Víkingur - 01.06.2004, Blaðsíða 19

Halldór ábúðajullur á svip, enda orðinn 1. stýrimaður.
þessum borgum. Þau voru víst geymd á
stofnunum allan daginn. Við þurftum
ekki að hafa mikið fyrir stráknum okkar
á þessum stöðum. I’að tóku honurn allir
svo fagnandi, lóðsarnir, agentarnir og
aðrir. Vildu fá að halda á honum og leiða
hann um allt. Ég man sérstaklega eftir
lóðs í Murmansk sem var svo hrifinn af
stráknum að hann hélt í höndina á hon-
um allan tímann og leiddi hann. Enda
var fólkið þarna mjög gott, það var bara
kerfið sem ekki var i lagi. Fólkið vildi
gera okkur allt til geðs en það átti ekk-
ert, gat ekkert og mátti ekkert. Þegar
umboðsmenn og aðrir sem við áltum
samskipti við voru einir með okkur
þurftu þeir oft að létta á hjarta sínu og
segja frá ástandinu eins og það var í raun
því við sáum ekki nema hluta af því. En
það þýddi ekkert að segja fólki hér
heima frá þessu. Maður fékk bara þau
viðbrögð að maður væri stækur sjálf-
stæðismaður og kommúnislahalari og
þar fram eftir götunum. Það var mikill
munur á að vera þarna fyrir auslan frá
því sem var í Vestur-Evrópu og Ameríku.
Svo þegar heim kom fór gultinn að tala
um það skólanum hvað hann hefði séð
og heyrt þarna austantjalds. Þá hafði
hann farið bæði lil Murmansk, Norður-
landa og Ameríku og hafði betri saman-
burð en flest önnur börn og margir full-
orðnir. Þessum frásögnum var illa tekið
af kennara hans og hann sagður ljúga
um ástandið í Austantjaldslöndum.
Strákur var ekki sáttur við það eins og
skiljanlegt er og ég ekki heldur. En svona
var þetta nú á árum kalda stríðsins.
Núna eru alls konar innkaup erlendis
liðin tíð. Maður fer ekki einu sinni í
land lengur og kaupir ekki nokkurn
skapaðan hlut. Áður kom maður alltaf
klyfjaður af allskonar varningi sem ann-
að hvort fékkst ekki í verslunum hér eða
kostaði þá miklu meira en úti. Nei,
kaupið var ekki hátt og er ekki hátt held-
ur núna í hlutfalli við vinnutímann. En
þetta hefur allt þokasl í áttina þótt það
hafi vissulega kostað baráttu og verkföll.
Það hjálpaði þó að við fengurn hluta
launanna í erlendum gjaldeyri og svo var
bara gengið út frá því sem vísu að við
bættum okkur upp léleg laun með
smygli. Enda var það svo sem gert í ein-
hverjum mæli og hefur aldrei verið neitt
leyndarmál.
Eg kláraði skólann 1971 og fékk strax
stýrimannsstöðu í afleysingum.
Raunar hef ég farið röðina eiginlega vit-
laust upp miðað við alla aðra. Fór miklu
hraðar upp og get varla sagt að ég hafi
nokkurn tíman verið 3. stýrimaður, fór
bara örfáa túra sem slíkur. Mér gekk vel í
starfi, var alveg laus við brennivínið og
kannski að það haft sitt að segja til þess
að menn treystu mér. Ég fór fljótt að
leysa af sem 2. stýrimaður og síðan sem
1. stýrimaður og þá varla orðinn fastur
sem þriðji. Það fór ekki framhjá mér að
ýmsum líkaði illa hvað ég fór hratt upp
og vildu meina að ég ætti einhverja
sterka að hjá félaginu eða eitthvað
þvíumlíkt, en það var ekki svo. Ekkert af
mínu fólki hafði komið nálægl Eimskip.
Ég var heppinn með skipstjóra. Til
dæmis lærði ég mjög mikið af Bernótusi
heitnum Kristjánssyni, en ég var lengi
með honum á ströndinni. Maður heyrði
oft sagt þegar maður stóð frantmá að
bölvaður bjáninn í brúnni færi kolvit-
laust að. Það var svo sem enginn vandi
að leggja að með því að standa frammá
stefni og krítisera Þá var ég að byrja að
leysa af sem stýrimaður og spurði
Bernólus hvort ég mætti vera uppi og
hann sagði það væri alveg sjálfsagt. Þá
voru ekki komnar bógskrúfur eins og
núna og ég fylgdist með honurn spek-
úlera í hvernig best væri að fara að:
Hvernig vindurinn væri, straumurinn og
aðrar aðstæður, og hvernig hanns færi
uppað. Þetta er áætlun A og ef það geng-
ur ekki þá er áætlun B og ef hún gengur
ekki heldur þá er síðasti sjens að snúa
við þarna. Svona setti hann þetta allt nið-
ur fyrir sér. Þetta var nýtt fyrir mér og
þegar ég fór að spyrja hann út 1 þetta
svaraði hann: „Það eru nú svo að menn
eru yfirleitt það klárir að þeir hafa talið
sig þurfa að hlusta á mig.“
Þetta voru stór skip en bryggjurnar
ekki stórar og aðstæður oft erfiðar. Oft
voru símalínur glóandi út um allt ef okk-
ur þótti illfært eða ófært inn á einhverja
höfn. Þar voru kannski fimm eða tíu að-
ilar sem þurftu að senda út fisk og skipin
skyldu sko korna uppað. En þetta gekk
lygilega vel. Ströndin var rosalega góður
Ný DHB-dælulína frá Iron Pump
Sérhannaðar til notkunar til sjós
Leytið nánari upplýsinga
Gæði - Öryggi - Þjónusta
^ Danfoss hf
Skútuvogi 6 104 Reykjavík
Sími 510 4100 • www.danfoss.is