Náttúrufræðingurinn - 1960, Blaðsíða 26

20
NÁT i' Ú RUFRÆÐIN GU R I N N
um vindátt á Norðurlandi, hvað þá í fjarlægari héruðum. Það
voru villandi athuganir af þessu tagi, sem eyðilögðu útreikninga
Richardssons.
Þó að svona færi, var hugmyndinni samt haldið vakandi. Menn
fundu út, að heppilegra mundi að nota líkingarnar um loftstraum-
ana á annan og einfaldari hátt en þann, sem Richardsson gerði.
Má þakka þá þróun að miklu leyti prófessor Rossby, sem nú er
látinn fyrir fáurn árum og var einn snjallasti veðurfræðingur síð-
ari áratuga. í öðru lagi fjölgaði veðurathugunum stórkostlega í
heimsstyrjöldinni síðari, einkum þó háloftaathugunum. Og í þriðja
lagi varð á sama tíma geysileg framför i framleiðslu hraðvirkra
reiknivéla. Alit þetta er nú þegar að valda byltingu í veðurspán-
um. Ég vil ekki segja, að þær hafi ennþá batnað verulega. Hitt
er meira um vert, að ný þróun er hafin og möguleikarnir til end-
urbóta virðast nær ótæmandi. Nú loks hefur tekizt samvinna milli
þeirra veðurkortamanna, sem rekja slóðir lægða og þokusvæða á
kortum sínum, og svo fræðimannanna, sem glíma við lausn liinna
stærðfræðilegu náttúrulögmála.
Sumir vilja ekki ennþá kalla veðurfræðina vísindalega, og að
minnsta kosti er það víst, að hún er mjög ung sem vísindagrein.
Meðan þýðingarmestu uppgötvanir voru gerðar í stærðfræði og
eðlisfræði, að ekki sé talað um hugvísindin, lá veðurfræðin í dvala.
Orsökin er augljós. Engin meiri háttar þróun í veðurfræði gat orð-
ið fyrr en tækni og alþjóðleg samvinna var komin á hátt stig.
Rannsóknastofa veðurfræðinganna er hvorki meiri né minni en
hin gífurlega víðátta lofthafsins, og til þess að ná árangri þar þarf
fyrst og fremst að skipuleggja starfsemi, sem spannar um allan
hnöttinn og hagnýtir fidlkomnustu fjarskiptaaðferðir og tækni.
Þess vegna lá veðurfræðin í dvala, meðan aðrar vísindagreinar
döfnuðu, en nú sjást þess merki, að hún sé að vakna af þeim
Þyrnirósusvefni.