Náttúrufræðingurinn

Ukioqatigiit

Náttúrufræðingurinn - 1968, Qupperneq 86

Náttúrufræðingurinn - 1968, Qupperneq 86
72 NÁTT Ú RU FRÆÐINGURINN ísland (6). Vegna ferils þess, sem fallstraumurinn í Kambsleiru myndar, má ætla, að um sé að ræða fyrirbrigði, þar sem bæði langs- og þversveiflur eiga sér stað í sjónum, eins og gerist i stórum flóum eða innhöfum. Samkvæmt reikniaðferðum, sem ekki verða raktar hér, er tímamunur sveiflnanna 3 stundir, og tímamunur flóðs (eða fjöru) sitt hvoru megin flóans 6 stundir. í Faxaflóa öltum er flóð á nær sama tíma, svo að þetta sveiflufyrirbrigði getur ekki verið bundið við Faxaflóa einan, heldur er hann hluti miklu stærra haf- svæðis, sem hefur sveifluhniit sinn suður í hafi. Hinn eiginlegi flói er allt norðanvert Atlantshaf. Þannig verða sjávarfallabylgjur Faxaflóa svokallaðar „þvingaðar bylgjur". Sé gerð sérstök athugun á þeim kemur aftur í Ijós, að sveiflupunkturinn liggur langt utan við mynni Faxaflóa. Nú verður rætt um hinn stöðuga hafstraum. Straumhraðinn í 20 metra dýpi reyndist vera um 9 cm/sek, en í 50 metra clýpi var hann um 6 cm/sek. Ætla má, að straumhraði í yíirborði hafi verið meiri, og a. m. k. um 10 cm/sek. Niðurstöður þessara straummælinga sýna, að straumurinn leitar til norðvesturs á þessum stað í Kambsleiru. Meginstefna álsins er um 300°, en stefna strand- lengjunnar er um 330°. Hinn stöðugi hafstraumur virðist því leita heldur á landið á þessum stað (sjá töflu), og það meir í 20 metra dýpi en í 50 metra dýpi, enda er það í samræmi við stefnu áls og strandlengju. Suðausturstraumur væri fullt eins líklegur á þessum stað, einkum vegna botndýpis, en sem fyrr segir gengur állinn inn úr djúpi Faxaflóa til suðausturs. En hvaðan kemur sjórinn, sem streymir um staðinn úr suðaustri? Þessu til atliugunar var reiknuð rit meðaleðlisþyngd sjávar í efstu 30 metrunum fyrir allan Faxa- flóa og djúpt út af honum. Til þessara reikninga þarf hitastig og seltu sjávarins, en athuganir á þeirn voru gerðar á öllu þessu svæði frá yfirborði til botns dagana 9.—11. ágúst (5. mynd). Það er almenn regla, að streymi sjávar er þannig háttað, að sjór er eðlisléttari á hægri hönd straumstefnunnar en á vinstri hönd hennar. Þetta atriði er þó háð ýmsum forsendum, sem fyrr segir. Á 5. mynd eru sýndar niðurstöður útreikninganna og jafneðlisþyngdarlínur dregnar. Myndinni til skýringar skal taka fram, að aðeins aukastafir fyrir aftan kommu eru tilgreindir, þannig að t. d. stærðin 27.00 merkir eðlisjryngdina 1.02700. Myndin virðist styðja niðurstöður beinu straummælinganna í Kambsleiru, og jafnframt gefur hún hugmynd
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128

x

Náttúrufræðingurinn

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.