Náttúrufræðingurinn

Volume

Náttúrufræðingurinn - 1970, Page 14

Náttúrufræðingurinn - 1970, Page 14
156 N ÁTTÚ R U F RÆ ÐIN GURINN haii verið stundaðar af slíku kappi, að stofninum væri nokkur veruleg Jiætta búin af þeim sökum. Um breytingar á gróðurmagni er alltof lítið vitað til þess að liægt sé að gera sér fulla grein fyrir áhrifum þess á stofninn. Elztu heimildir Irenda þó til þess, að hreindýr hafi eytt fjallagrösum, og má því vel vera, að ofbeit í vetrarhögum liafi lraft neikvæð álirif á stofninn, svo sem talið er, að hafi átt sér stað í vestanverðu Alaska. Öskjugosið 1874 liefur eflaust rýrt mjög Irreindýrabeit á austanverðu hálendinu, og getur verið, að áhrif þess liafi átt sinn þátt í fækkun hreindýra á þeim slóðum. Síðast en ekki sízt ber að telja snjóalög. Útbreiðsla hreindýr- anna á íslandi ber þess glögg vitni, að snjóalög hljóta að liafa úrslitaáhrif á afkomu þeirra. Þegar hún var mest, voru dýrin einungis á þeim slóðum, sem snjóalög eru einna minnst, á norð- austur- og austurhluta hálendisins, þar sem úrkoma er tiltölulega lítil og staðviðri meiri en annars staðar, og á Reykjanesskaga, þar sem vetnr eru oftast mildir og snjóléttir. Þegar útbreiðsla og stofn- stærð komst í lágmark kringum 1940, voru hreindýr aðeins eftir á hálendinu norðan við Vatnajökul austanverðan. En einmitt á þeim slóðum (Brúaröræfum austur að Snæfelli) mnn vera mest meginlandsloftslag hér á landi, auk þess sem landslag er óvenju fjölbreytt og loftslags- og gróðurskil skörp, þegar dregur norður og austur fyrir Snæfell. Eru litlar lfkur til þess, að jarðbönn nái þar yfir stór landsvæði á einum og sama tíma. Ástæðan fyrir því, að hreindýrum fjölgaði ekki meira en raun varð á hér á landi, er sennilega sú, að snjóalög voru oft óhagstæð, veðrátta umhleypinga- söm og jarðbönn tíð, ekki síður í mildum vetrum en köldum. Fjölgun og fækknn dýranna virðist liafa haldizt nokkuð í hendur á þeim þremur svæðum, sem þeim tókst að ná fótfestu. Ekki er ólíklegt, að vetrarbeit Iialdi áfram að vera helzti takmarkaþáttur þess stofns, sem eftir er í landinu, svo framarlega sem veiðar verða áfrarn takmarkaðar og undir eftirliti. Oft hefur verið rætt um, að rétt væri að flytja hreindýr aftur á jrær slóðir, jrar sem þau voru áður, en hafa dáið út. Jafnvel hefur borið á góma að flytja hreindýr og aðra grasbíti, svo sem sauð- naut og snæhéra, á útkjálka norðanlands og vestatr. Engin líkindi eru til, að þessi dýr þrífist á hinum síðarnefndu stöðum vegna snjó- þyngsla og ]>ar af leiðandi erfiðra skilyrða til vetrarbeitar. Svipað

x

Náttúrufræðingurinn

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.