Náttúrufræðingurinn

Volume

Náttúrufræðingurinn - 1974, Page 33

Náttúrufræðingurinn - 1974, Page 33
NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN 27 Eldgos við Eldeyjarboða 1970 eða 1971? Brunagrjót. Botnsýnið L 71-19, sem tekið var suðvestur af Eld- eyjarboða á 68 m dýpi í júní 197L er töluvert frábrugðið hinum botnsýnunum, sjá 2. mynd. Þetta er blásvart, blöðrótt hraungrýti, alls 50 kg, flestir steinanna hvassbrýndir og með svarta glerskorpu. Smásjárathugun í þunnsneið sýndi, að glerið er algjörlega óum- myndað. Er því bersýnilegt, að hér er um mjög ungt berg að ræða. Ennfremur vakti jaað athygli mína, að ekki sáust með berum augum neinar lífrænar leifar á steinunum. Á botnsýnum frá litlu dýpi, eins og hér er um að ræða, er annars alltaf töluvert af slíku, svo sem leifar bústaða ýmissa orma og mosdýra. Til þess að fá frekar úr þessu skorið, fékk ég Aðalstein Sigurðsson hjá Hafrannsókna- stofnuninni til að líta á hraunmolana. Samkvæmt umsögn lians fundust engar lífrænar leifar á sýnunum, nema lítið brot af rata- skel í einni holunni. Varð ekki úr því skorið, Iivort skeldýrið hefði lifað þarna, eða hvort skeljabrotið hefði borizt jiangað á annan hátt. Aðalsteinn taldi, að við venjulegar aðstæður á þessu dýpi væri töluvert dýralíf á botni og Jiess vegna ótvíræðar menjar um það. Þess vegna hlyti eitthvað óvenjulegt að hafa komið í veg fyrir myndun dýralífs þarna. Hitt væri einnig hugsanlegt, að botninn þarna væri svo nýr, að ekki hefðu ennþá nein botndýr sezt þar að. Það er álit Aðalsteins og eins annarra líffræðinga, sem ég hef leitað til, að ekki líði nema 1—2 ár í hæsta lagi áður en slíkt„landnám“ Iiefst á hafsbotni á þessu dýpi. Spurningin er því, livort hugsanlegt sé, að aðstæður Jrarna gætu á einhvern liátt verið óvenjulegar. Það sem helzt gæti hindrað dýralíf þarna er eftirfarandi: 1: Setlög, sem eru það jiykk, að þau hindra, að dýralíf geti setzt að á steinum og föstu bergi. 2: Jarð- hitasvæði. Mjög litlar líkur eru á ])ví, að um nokkurt set sé að ræða, þar sem sýni L 71-19 var tekið. Samkvæmt frásögn leiðangursstjóra Lynch, G. Leonard Johnson, þá virtist botninn þarna mjög ójafn og fastur fyrir, botnskafan skoppaði eftir botninum. Hraunmol- arnir, sem komu upp, gáfu enga vísbendingu um það, að þeir hefðu legið í seti. Botnsýnin sýndu ennfremur engin ummerki jarðhita, en útfellinga og ummyndunar verður fljótlega vart, þar sem um slíkt er að ræða.
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132
Page 133
Page 134
Page 135
Page 136

x

Náttúrufræðingurinn

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.