Náttúrufræðingurinn

Ukioqatigiit

Náttúrufræðingurinn - 1974, Qupperneq 52

Náttúrufræðingurinn - 1974, Qupperneq 52
46 NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN krónu. „Þegar einitrén eru fullþroskuð giftast stúlkurnar", segir gamalt máltæki á Norðurlöndum. Norski grasafræðingurinn Schii- beler segir frá því, að fyrir rúmri öld hafi sígaunar gengið í hjóna- band á þann einfalda hátt, að parið gekk sólarsinnis kringum eini- berjarunn. Ef hjón vildu skilja, „undu þau ofan af aftur“, þ. e. gengu rangsælis kringum runnann. Einiber hafa verið notuð sem krydd með kjöti á Norðurlöndum og einnig í aldinmauk. En ekki mun hollt að eta mikið af þeim, því að í þeim er m. a. terpentína. Einiber eru líka notuð til bragð- bætis í brennivín, öl, gin og sénever, nafnið er dregið af juniperus, þ. e. eini. Seyði af berjunum er notað til hreinsunar tréíláta. Reyk- ur af eini þykir gefa hangikjöti gott bragð. Svælan þótti einnig sótt- hreinsandi og góð gegn illum öndum og kynjaverum. Þrístrent merki ofan á berinu átti að merkja Þórshamar. Söxuðu einibarri var stráð á gólf til hátíðabrigða. Grænlendingar notuðu eini sem jólatré. Einiber og seyði af þeim verka dálítið þvagörvandi. Eyrrum var einir sums staðar talinn heilagt tré og var talsverð trú á lækn- ingamætti hans. Einibarri var svælt gegn smitandi sjúkdómum og berin tuggin og höfð í munni í sama tilgangi. Einir þrífst bezt á sólopnum stöðum, en þolir þó allmikinn skugga og vex sæmilega í kjarri og innan um gisinn skóg. Hann vex batr- viða hæst upp í fjöll í norðlægum löndum; 1700 m hátt yfir sjó í Jötunheimafjöllum í Noregi og jafnvel í 3500 m hæð í Alpafjöll- um.Einir mun vera útbreiddastur allra barrtrjáa á norðurhveli jarðar, bæði austan hafs og vestan. Hann þrífst á Grænlandi og líka á sólheitum klöppum Kaliforníu. Gaman væri að vita, ltve liáar einihríslur hafa fundizt hér á landi. í Hrolleifsdal í Skagafirði t. d. hef ég séð stóra, fagra einibrúska austan ár. Hríslurnar hafa fyrst vaxið nokkuð i hæðina, en síðan breiðst út til allra hliða allflestar. En nokkrar rétta meira úr sér, einkum ei: þær hafa náð að vaxa upp með stórum steinum og halla sér að þeim. Aðrar breiða úr sér út yfir steina og njóta sjálfsagt yls af grjótinu í sólskini. Eru all- margar einihríslur um metri á hæð eða lengd; þvermál stofna 4 cm og ummál 8—12 cm. Stærsta einihríslan, sem ég sá, mældist 173 cm og teygði sig upp með kletti. Stofninn var hálfflatvaxinn, 11,5 cm á ltreidd og 28,5 cm að ummáli. Sennilega er þessi hrísla mjög gömul. Þetta var um árið 1966. Heyrt hef ég, að einir sé mjög gróskulegur við Sandvatn
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136

x

Náttúrufræðingurinn

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.