Náttúrufræðingurinn

Volume

Náttúrufræðingurinn - 1974, Page 83

Náttúrufræðingurinn - 1974, Page 83
NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN 77 Engar athuganir liggja fyrir um þessa tegund á Suður- eða Suð- austurlandi ,en eftir þessari reynslu, má búast við, að hún sé einna algengust þar, a. m. k. í hraunum næst sjónum. Annars eru allar líkur á, að gullinlóin sé dreifð um allt landið, og hún sé hin ís- lenzka hellajurt (par excellence) öðrum fremur. 2. Trentepohlia abietina (Flot.) Hansg. Sortuló, einiló. Myndar grágulbrúna, dökkbrúna eða nærri svarta ló á berki ýmissa barrviða. Þræðirnir nokkurra mm langir, greinóttir (á ís- lenzku eintökunum vaxa greinarnar oft saman). Frumurnar sívalar, aflangar, um 9—12 g á breidd (ísl. eint.), og allt að 3 sinnum lengri í rótþráðunum, oft dálítið tunnulaga, mjög þykkveggja og vegg- irnir lagskiptir, olt líkt og hrúðraðir að utan. Grófrumurnar m. e. m. kúlulaga, 12—20 u í þvermál, sitjandi á greinum eða endum þeirra. Hér á landi hefur sortulóin aðeins fundizt í Aðaldal í S.-Þing. og vex þar eingöngu á eini (Juniperns communis var. nana) og þek- ur oft greinar hans og stofna að miklu leyti. A stórum svæðum má svo heita, að hún sé á hverjum einirunna, en einirinn er þarna mjög tíður, og vex að vanda í stórunr breiðum. Eru þessar breiður oft dökkar tilsýndar vegna þörungslóarinnar. Ég hef víða gáð að eini og safnað honum í ýmsum landshlutum, en hvergi orðið var við þetta fyrirbæri annars staðar. Þessi íslenzku eintök af Tr. abietina eru að ýmsu leyti sérstök, og stemma ekki alls kostar við lýsingar á tegundinni. í fyrsta lagi er jurtin miklu dekkri hér en almennt er talið, eða oftast nærri svört á litinn, ef hún er þurr. í raka er hún stundum dálítið gxáleit eða grænleit, og í smásjá virðast þræðirnir vera grágulgrænir eða dökkgulbrúnir, eftir aldri frumnanna og legu. Einkennilegastur er þó samvöxtur frumnanna í nærliggjandi þráðum, sem oft má sjá, jafnvel með stuttu millibili (2. mynd), en það nrinnir á vissa teg- und frjóvgunar (conjugation), sem er algeng hjá grænþörungum af ættbálknum Conjugata eða Zygnematales (okþörungum), en naum- ast getur það þó verið sama eðlis. Hef ég hvergi séð getið um þetta fyrirbæri hjá lóþörungunum. 1 .oks eru frumurnar ívið sverari en venjulegt er talið. Sökum þessara frábrigða má vera, að hér sé um að ræða aðra teg-
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132
Page 133
Page 134
Page 135
Page 136

x

Náttúrufræðingurinn

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.