Náttúrufræðingurinn

Árgangur

Náttúrufræðingurinn - 1974, Síða 83

Náttúrufræðingurinn - 1974, Síða 83
NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN 77 Engar athuganir liggja fyrir um þessa tegund á Suður- eða Suð- austurlandi ,en eftir þessari reynslu, má búast við, að hún sé einna algengust þar, a. m. k. í hraunum næst sjónum. Annars eru allar líkur á, að gullinlóin sé dreifð um allt landið, og hún sé hin ís- lenzka hellajurt (par excellence) öðrum fremur. 2. Trentepohlia abietina (Flot.) Hansg. Sortuló, einiló. Myndar grágulbrúna, dökkbrúna eða nærri svarta ló á berki ýmissa barrviða. Þræðirnir nokkurra mm langir, greinóttir (á ís- lenzku eintökunum vaxa greinarnar oft saman). Frumurnar sívalar, aflangar, um 9—12 g á breidd (ísl. eint.), og allt að 3 sinnum lengri í rótþráðunum, oft dálítið tunnulaga, mjög þykkveggja og vegg- irnir lagskiptir, olt líkt og hrúðraðir að utan. Grófrumurnar m. e. m. kúlulaga, 12—20 u í þvermál, sitjandi á greinum eða endum þeirra. Hér á landi hefur sortulóin aðeins fundizt í Aðaldal í S.-Þing. og vex þar eingöngu á eini (Juniperns communis var. nana) og þek- ur oft greinar hans og stofna að miklu leyti. A stórum svæðum má svo heita, að hún sé á hverjum einirunna, en einirinn er þarna mjög tíður, og vex að vanda í stórunr breiðum. Eru þessar breiður oft dökkar tilsýndar vegna þörungslóarinnar. Ég hef víða gáð að eini og safnað honum í ýmsum landshlutum, en hvergi orðið var við þetta fyrirbæri annars staðar. Þessi íslenzku eintök af Tr. abietina eru að ýmsu leyti sérstök, og stemma ekki alls kostar við lýsingar á tegundinni. í fyrsta lagi er jurtin miklu dekkri hér en almennt er talið, eða oftast nærri svört á litinn, ef hún er þurr. í raka er hún stundum dálítið gxáleit eða grænleit, og í smásjá virðast þræðirnir vera grágulgrænir eða dökkgulbrúnir, eftir aldri frumnanna og legu. Einkennilegastur er þó samvöxtur frumnanna í nærliggjandi þráðum, sem oft má sjá, jafnvel með stuttu millibili (2. mynd), en það nrinnir á vissa teg- und frjóvgunar (conjugation), sem er algeng hjá grænþörungum af ættbálknum Conjugata eða Zygnematales (okþörungum), en naum- ast getur það þó verið sama eðlis. Hef ég hvergi séð getið um þetta fyrirbæri hjá lóþörungunum. 1 .oks eru frumurnar ívið sverari en venjulegt er talið. Sökum þessara frábrigða má vera, að hér sé um að ræða aðra teg-
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136

x

Náttúrufræðingurinn

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.