Náttúrufræðingurinn

Årgang

Náttúrufræðingurinn - 1974, Side 111

Náttúrufræðingurinn - 1974, Side 111
NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN 105 l^akar taka sér gjarnan stöðu, þar sem landselir liggja uppi að stað- aldri. Það er nálega vonlaust, að fá færi á selnum, því svartbakur- inn heldur um þá svo öruggan vörð. Aðvörun sína byrjar hann með gagg-gagg-gagg, og svífur þá yfir staðinn, þar sem skyttan leynist. Slík viðvörun nægir til að reka alla lífsreynda seli úr sólbaðinu beint í sjóinn. En herði svartbakurinn á viðvöruninni með gu-u-u- u-a-væli og hefji steypiflug að dvalarstað mannsins, sér jafnan í iljai'nar á „kobba“, nema algjörum óvitum. En hvað fær svo svart- bakurinn fyrir þetta lífvarðarstarf sitt. Ef til vill leifar fisks, sem urtan dregur í ból kópsins, a. m. k. haustselsins, senr býr um sig allhátt frá sjávarmáli og þarf lengi að mata kópinn. Skemmtilegt er að horfa á svartbak „leiða“ hrognkelsi. Það var dagleg sjón um fjöru, þegar sjór var tær, og meðan gi'ásleppan fékk hindrunarlaust að ganga að landi til að hrygna. Svartbakur- inn hélt þá bráðinni landmegin við sig og rak hana á undan sér, í ótal krókum. Ef hún gerðist bágræk, þá lyfti „baxi“ sér aðeins og stakk niður hausnum, allt upp að öxlum. Og þannig var haldið áfram, þar til hann gat klófest bráðina, á grynnslum, og draslað henni upp á flúð eða fjöru og liafið máltíðina. Að endingu þetta: Ég hef veitt því atliygli, eins og þú, að rauða skellan á neðra skolti svartbaksins er öruggt merki um háan aldur, og einnig að þeir svartbakar eru mun rýrari og léttari en hinir yngri. EÍlin leikur þá þannig, eins og okkur, sem ófleygir erum.“ Sem svar við þeim spurningum, sem Jóhannes beinir til mín, vil ég segja þetta: Svo lengi sem ég man hef ég verið sjónarvottur að því, að svart- bakar éti kindahræ og alveg sérstaklega þau, sem hafa legið lengi í vatni, eins og t. d. dauða silunga, sem eru orðnir svo kasúldnir, að þeir fljóta, og hrafnar hafa ekki litið við þeim. Aftur á móti hef ég aldrei séð svartbaka í berjamó, en ótal sinnurn grágæsir, hrafna og refi. Ég hef líka oft séð svartbaka og hrafna takast á um æti, og hafa þau átök venjulega endað á sarna hátt og Jóhannes segir. f þessu sambandi minnist ég þess, þegar ég skaut tvo svart- baka, sem oft fara sömu leiðir til fanga, og flugu þá oft með ánni, senr rennur úr vatninu heinra, á leið sinni til unganna, sem þeir áttu suður í Jökulsárgljúfrum á svokallaðri Gæsaeyri, senr er rétt sunnan við Réttarfossinn. Báðir voru þeir vel fullir, því þeir ældu svo stórunr hrúgum af nýju lambakjöti, að ég lrefði naumast trúað
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136

x

Náttúrufræðingurinn

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.