Náttúrufræðingurinn

Árgangur

Náttúrufræðingurinn - 1974, Síða 111

Náttúrufræðingurinn - 1974, Síða 111
NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN 105 l^akar taka sér gjarnan stöðu, þar sem landselir liggja uppi að stað- aldri. Það er nálega vonlaust, að fá færi á selnum, því svartbakur- inn heldur um þá svo öruggan vörð. Aðvörun sína byrjar hann með gagg-gagg-gagg, og svífur þá yfir staðinn, þar sem skyttan leynist. Slík viðvörun nægir til að reka alla lífsreynda seli úr sólbaðinu beint í sjóinn. En herði svartbakurinn á viðvöruninni með gu-u-u- u-a-væli og hefji steypiflug að dvalarstað mannsins, sér jafnan í iljai'nar á „kobba“, nema algjörum óvitum. En hvað fær svo svart- bakurinn fyrir þetta lífvarðarstarf sitt. Ef til vill leifar fisks, sem urtan dregur í ból kópsins, a. m. k. haustselsins, senr býr um sig allhátt frá sjávarmáli og þarf lengi að mata kópinn. Skemmtilegt er að horfa á svartbak „leiða“ hrognkelsi. Það var dagleg sjón um fjöru, þegar sjór var tær, og meðan gi'ásleppan fékk hindrunarlaust að ganga að landi til að hrygna. Svartbakur- inn hélt þá bráðinni landmegin við sig og rak hana á undan sér, í ótal krókum. Ef hún gerðist bágræk, þá lyfti „baxi“ sér aðeins og stakk niður hausnum, allt upp að öxlum. Og þannig var haldið áfram, þar til hann gat klófest bráðina, á grynnslum, og draslað henni upp á flúð eða fjöru og liafið máltíðina. Að endingu þetta: Ég hef veitt því atliygli, eins og þú, að rauða skellan á neðra skolti svartbaksins er öruggt merki um háan aldur, og einnig að þeir svartbakar eru mun rýrari og léttari en hinir yngri. EÍlin leikur þá þannig, eins og okkur, sem ófleygir erum.“ Sem svar við þeim spurningum, sem Jóhannes beinir til mín, vil ég segja þetta: Svo lengi sem ég man hef ég verið sjónarvottur að því, að svart- bakar éti kindahræ og alveg sérstaklega þau, sem hafa legið lengi í vatni, eins og t. d. dauða silunga, sem eru orðnir svo kasúldnir, að þeir fljóta, og hrafnar hafa ekki litið við þeim. Aftur á móti hef ég aldrei séð svartbaka í berjamó, en ótal sinnurn grágæsir, hrafna og refi. Ég hef líka oft séð svartbaka og hrafna takast á um æti, og hafa þau átök venjulega endað á sarna hátt og Jóhannes segir. f þessu sambandi minnist ég þess, þegar ég skaut tvo svart- baka, sem oft fara sömu leiðir til fanga, og flugu þá oft með ánni, senr rennur úr vatninu heinra, á leið sinni til unganna, sem þeir áttu suður í Jökulsárgljúfrum á svokallaðri Gæsaeyri, senr er rétt sunnan við Réttarfossinn. Báðir voru þeir vel fullir, því þeir ældu svo stórunr hrúgum af nýju lambakjöti, að ég lrefði naumast trúað
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136

x

Náttúrufræðingurinn

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.