Samvinnan - 01.12.1947, Page 12

Börnin hafa gaman að skoða handaverk bekkjarins i ncestu stofu.
boðskapurinn er mikið fagnaðarefni
liverri mannssál, sem vill veita honum
viðtöku. Þess vegna eru jólin mikill
viðburður, og þessi viðburður á að
verða óafmáanlega mótaður í huga
barnsins og hjarta með jólahaldi, sem
er í senn bæði fagurt og skemmtilegt,
en þó um fram allt eitthvað heilagt
við og háleitt.
Ekki er mér kunnugt um, hvað
barnaskólarnir hafa gert, almennt tal-
að, til þess að glæða jólahugsun og
jólatilhlökkun barnanna, og gefið því
útrás í einhvers konar hátíðahaldi í
skólunum. Að sjálfsögðu hafa þeir
margsagt söguna frá Betlehem um
fæðingu Meistarans, og kennt og sung-
ið jólasálmana fyrir jólin. Og sumir
hafa gert meira, svo sem það, að láta
börnin skreyta skólann og bjóða þang-
að foreldrum til guðsþjónustuhalds,
þar sem þau sungu og kennari eða
klerkur flutti ræðu. Það var góður og
ógleymanlegur forleikur að jólahald-
inu heima.
En á Akureyri hefur það verið siður
um þvínær f'jóra áratugi, að halda hin
svonefndu Litlu jól síðasta daginn,
sem börnin eru í skólanum fyrir jólin.
Sá siður mun vera norskur að upp-
runa, og var upp tekinn af Hall-
dóru Bjarnadóttur, sem varð skóla-
stjóri barnaskóla Akureyrar 1908, en
hafði sótt mennt sína til Noregs og
kom þá þaðan. Þessi forleikur jólanna,
sem hlaut nafnið: Litlu jólin, hefur
jafnan verið í heiðri haldinn við
12
barnaskólann, bæði af kennurum og
nemendum, og mun sennilega aldrei
niður lagður, þótt framkvæmdin
kunni eitthvað að hafa breytzt í með-
ferð áratuganna. Sjálf uppistaðan
verður alltaf hin sarna: nrikil ljós og
mikill söngur, og tilgangurinn hinn
sami: að gleðja börnin og hjálpa til
að skapa þeim jólahug, og gera þeim
jólin sem eftirminnilegust.
Síðan 1930 hefur framkvæmdin ver-
ið eitthvað á þessa leið:
NOKKRUM dögum áður er settur
upp póstkassi í hverri kennslu-
stofu. Það er gert samkvæmt auglýs-
ingu frá póstmeistaranum, en í það
embætti er einn kennari skipaður.
Hver kennslustofa er heimili þeirra,
er þar búa, og þeir verða að fá sín
kort í sinn kassa, á sitt heimili. Hver
stofa hefur svo sína póstmenn, valda
eða skipaða, úr hópi barnanna. Mikið
er skrifað af korturn, og stundum haft
sem leikur og nám að búa þau til og
skrifa á þau, einkum meðal yngri
barnanna. Þá velur póstmeistarinn
tvo drengi til að bera út póstinn
við lok hátíðahaldsins, inn í stofuna,
og eru þeir klæddir einkennisbún-
ingi. Þá eru tveir til þrír stórir
drengir valdir til að vera jólasveinar
og koma í heimsókn undir lokin.
ýmis konar annar undirbúningur fer
fram, í sambandi við ljós og skreyt-
ingu. Daginn fyrir hátíðina fellur
kennsla niður 2—3 síðustu kennslu-
stundir seinnipartsins, því að þá taka
börnin að skreyta stofurnar. Velja þau
sjálf venjulega einhvern tiltekinn hóp
til þess, hvern úr sinni stofu, eða þau
gera það öll, sem er þó miklu sjaldnar.
Þau skreyta dyrumbúning, borð og
veggi, teikna jólamynd á töfluna í
sterkum litum, en stundum gerir
höfuðlínurnar, ef mikið á að vanda
til. Þarna koma líka fram öll þau lista-
mannsefni, sem bærinn á til, enda
hafa ýmsar myndirnar sum árin þótt
skemmtileg listar'erk. Og að þessu er
unnið fram á kvöld af miklu kappi og
logandi áhuga. Kennararnir eru held-
ur ekki iðjulausir. Þeir þurfa að líta
eftir öllu og sjá um að allt sé til og í
röð og reglu undir morgundaginn.
SVO rennur dagurinn upp. Þau
börn, sem eru í skólanum fyrri-
part dagsins, koma á sama tíma og þau
eru vön, prúðbúin og glöð á svip.
Þau ganga inn í sínum röðum, hver
hópur að sinni stofu, taka af sér yfir-
háfnir og útiskó, eins og þau eru vön,
en eru nú ölln hljóðari en venjulega.
Svo er gengið til stofu. Hún er ljósum
prýdd. Byrjað er á að syngja jólasálm.
Þá er lesið upp jólaguðspjallið, eða á
annan liátt sagt frá tilefni jólanna, og
svo er aftur sungið og þá lesin eða
sögð jólasaga. En öllurn þessum fyrsta
þætti á að vera lokið á 40 mínútum.
Þá er hringt út úr stofnnum, og
börnin koma nú út og raða sér í einn
eða tvo lningi umhverfis borð, er sett
hafa verið eftir endilöngum gangin-
nm. Á þau er breiddur hvítur dúkur
(bréf), og á hverju borði eru svo tvö
kerti í stjökum, sem búnir hafa verið
til í handavinnustofunni, og nú logar
á öllum þessum kerturn. Svo er þetta
á öllum göngum skólans og á Sal, en
þar ern venjulega þau börn, sem nú
(Frarnhald á bls. 27).
Margt fallegt búa bömin til á Litlujólunum.