Samvinnan - 01.12.1947, Blaðsíða 20

Jölagjöf
ÞAÐ var aðfangadagur jóla. Enginn
dagur ársins er honum líkur.
Aldrei er himinninn eins djúpur og
blár. Aldrei er snjórinn eins drifa-
hvítur. Aldrei er fjallið fyrir ofan
bæinn eins tilkomumikið og liátíðlegt,
og aldrei er blik kvöldstjörnunnar
jafn fagurt og þá. Öll náttúran heldur
hátíð. Það var einhver hljóður fögn-
uður í kveðju dagsins, sem var nú að
hverfa í vestri. Hin helga nótt hafði
nú lagt undir sig himinhvolfið og boð-
aði mannheimi gleðileg jól.
Kiddi frá Garðshorni var að enda
við að láta í kýrmeisana. Hann var f4
ára piltur og liafði um haustið ráðizt
vetrarmaður að Stað.
Þetta liafði verið langur og erfiður
dagur, því að hann hafði líka tekið
til hey handa kúnum til næsta dags,
svo að hann gæti farið til kirkjunnar
með hinu fólkinu. En nú var dags-
verkinu fokið. Enda mátti það ekki
seinna vera. Jón gamli ætlaði að gefa
og brynna kúnum, svo að hann gat nú
farið að fara í jólafötin.
Kiddi dustaði af sér heyið og gekk
út. Honum varð litið á stjörnudýrðina
og norðurljósin. Himinninn var þó
sannarlega farinn að halda lieifög jól.
En einhvern veginn var það þó svo, að
Kiddi hlakkaði ekki tii jóianna í þetta
sinn. Þetta voru fyrstu jólin á ævinni,
sem hann var ekki heima hjá pabba og
mömmu. Og þetta var því allt svo
undarlegt. Aldrei hafði það komið
fyrir, frá því að hann mundi fyrst eftir
sér, að harin lilakkaði ekki til jólanna,
jafnvel í allri fátæktinni heima. En nú
var hann kominn til vandalausra, og
hann vissi ekkert, hvernig þessi jól
mundu verða. Hann gat ekki hlakkað
til þeirra. Það var eins og sál hans væri
tóm, þegar tilhfökkunina vantaði. Það
vantaði eitthvað þarna á Stað, sem gat
hitað honum um hjartaræturnar og
sett helgisvip á jólin. Eða svo fannst
honum nú, þegar hann stóð þarna
utan við fjósdyrnar og mændi upp dal-
inn. Þar, inn á milli fjallanna, hafði
hann lifað mörg ógleymanleg jól.
Hann vissi ekki livað það var, sem
vantaði þarna á Stað, og þó var það
auðvitað fyrst og fremst þetta, að fá
ekki að gleðjast með mömmu og
pabba og litlu systkinunum. Þó að allt
væri miklu fullkomnara á Stað en
heima í Garðshorni, og þó að allir
væru honum góðir hér, var þarna þó-
aðeins ókunnugt fólk, sem ekki skildi
lítinn 14 ára dreng.
Hann gekk heim að bænum. Þar var
verið að kveikja í hverju horni. Börn-
in voru að ljúka við að klæða sig í
sparifötin, og vinnufólkið var farið að
þvo sér, og sumt var meira að segja
búið að hafa fataskipti.
Ein vinnukonan, sem átti að þjóna
Kidda, hafði lagt sparifötin hans á
rúmið hans í frambaðstofunni. Þar
voru einnig nýir þelsokkar og bryddir
sauðskinnsskór, jólaskórnir, með út-
saumuðum leppum innan í.
Kiddi þvoði sér og hafði fataskipti.
Nú mundi mamma vera að klæða syst-
kinin hans lieima. Ó, hvað hann lang-
aði til að vera kominn í allt það bless-
að umstang! Og einhvern veginn
fannst lionum fötin fara sér illa, af því
að mamma hafði ekki lagað þau á
honum og strokið.
Hann tók ekki þátt í samræðum
fólksins. Þær komu honum einhvern
veginn ekki við, og hugurinn var allur
heima, þar sem jólagleðin bjó.
Það var mikið um að vera á Stað.
Allir voru á hlaupum fram og aftur.
Piltarnir kölluðu í vinnukonurnar, ef
þá vantaði eitthvað, en nú voru allir
í svo góðu og elskulegu skapi, að þær
létu aldrei falla svo mikið sem eitt
styggðaryrði, þótt allt væri af þeim
heimtað. Og nú fór að berast ilmur af
hangikjöti, laufabrauði og öðrum
kræsingum inn í baðstofuna. Húsmóð-
irin var að skammta framini í búri, og
vinnukonurnar voru að flýta sér að
klæða sig í sparifötin, svo að þær gætu
farið að bera matinn inn. En fyrst
urðú þó 'allir að hlýða á húslesturinn.
Þegar allir voru svo komnir í jóla-
fötin, settist lnisbóndinn framan við
dyrnar á hjónahúsinu, og heimilis-
menn fengu sér sæti, hver á sínu rúmi.
Nú færðist alvöru- og liátíðasvipur á
alla, og þegar húsbóndinn byrjaði að
syngja: „Heims um ból“, tóku allir
undir og sungu af hrifningu og hátíð-
leik. Svo las húsbóndinn jólaguðspjall-
ið, og á eftir stutta jólahugvekju. Að
loknum lestrinum var svo sungið: „í
dag er glatt í döprum hjörtum."
Að því búnu þökkuðu allir hús-
bóndanum fyrir lesturinn og buðu
hver öðrum góðar stundir og gleðileg
jól.
Kidda fannst þetta hátíðleg stund.
Við flest rúmin logaði á kertum. Hann
fann það ósjálfrátt, að jólagleðin fyllti
baðstofuna, þótt hún snerti ekki lijarta
hans.
Nú var farið að bera inn matinn.
Þvílík ósköp af mat!
Kiddi fékk kúfaðan disk af hangi-
kjöti, laufabrauði og alls konar góð-
gæti. Hann hafði ekki átt slíkum alls-
nægtum að venjast heima, og þó hefði
liann viljað skipta á þessum kúfaða
diski og litlu, fátæklegu jólamáltíðinni
heima, ef liann hefði átt þess kost. Ó,
þú blessaða bernskuheimili! Svona
máttug eru áhrif þín á ungar sálir!
Það ríkti kyrrlát og innileg glað-
værð í baðstofunni á Stað. Vinnu-
mennirnir, sem oft létu fjúka blóts-
yrði í samræðum sín á milli, stilltu nú
öllu slíku í hóf og vönduðu ræðu sína.
Greiðvikni og hjálpfýsi voru nú sjálf-
sagðir hlut.ir, Allt var nú fyrirgefið,
bæði gamalt og nýtt. Slíkur er máttur
jólanna.
Eftir máltíðina hófst svo eini
skemmtiþáttur kvöldsins. Og það var
að draga um jólasveinana og jólameyj-
(Framhald á bls. 29).
20