Samvinnan - 01.12.1947, Blaðsíða 19

Hinn helraingur þeirrar þrautar, að bæta kjör
barnanna, á rót sína að rekja til hinnar furðu-
legu fyrirætlana nazista, að gera meginlanci Ev-
rópu að þýzkri nýlendu. Þetta er það, sem
ChurchiII kallaði „glæp án nafns" í ræðu til
þjóðar sinnar í ágúst 1941, cn nú hefur nafn
verið fundið — genocide eða kynþáttarmorð.
GENOCIDE er dregið af gríska orðinu genes
(kynþáttur, ættkvísl) og latneska orðinu cide
(að drepa). Þetta var aðferðin, sem átti að „vinna
friðinn", jafnvel þótt stríðið tapaðist, með því
að útrýma heilum kynstofnum og breyta þannig
ásýnd heimsins. Þessi stefna birtist í ýmsum
myndum. Hún var nær þ\í fullkomnuð gagn-
vart Gyðingum í Evrópu og börnum þeirra.
Framkvæmdin var í gasklefum og eyðingarstöðv-
uin í Austur-Evrópu. Gagnvart hernumdu lönd-
unum í Evrópu var beitt öðrum starfsaðferðum,
sem Himmler lýsti þannig í október 1943: „Það,
sem þjóðirnar hafa upp á að bjóða af góðu blóði
af okkar tegund, munum við taka. Ef nauðsyn-
legt revnist, með þ\ í að taka börn þcirra í okkar
úmsjá og ala þau upp á meðal okkar. Hvort
heldur þjóðir þessar lifa við allsnægtir eða svelta
Scmeinuðu þjóðirnar munu biðja
hvern mann að leggja fram dag-
laun á næsta ári þeim til hjálpar
í hel má einu gilda, eftir að tryggt er, að við
höfum sem mest not af þeim fyrir okkar Kultur."
EGAR herir bandamanna lcystu Evrópu úr
ánauðinni, birtist barnavandamálið í allri
stærð sinni og nekt, og margt var gert til þess að
hlynna að börnunum af ýmsum stofnunum, svo
sem Rauða krossinum og UNRRA, fyrir utan
það, sem herirnir sjálfir reyndu að gera. Stærstu
viðfangsefnin voru fengin UNRRA, og þetta
undarlega orð fékk á sig helgiblæ í sumum
löndum og héruðum. Starfsemi UNRRA var
aldrei nógu mikil né víðtæk, en hún náði þó til
nokkurs hluta hinna heimilislausu og kom í veg
fyrir dreþsóttir. Nú cr UNRRA ekk' íengur til,
en barnavandamálið er óleyst ennþá í mörgum
löndum. Og það er furðulega hljótt um það.
HVAÐ hyggjast þjóðir heimsins og samtök
þeirra fyrir til þess að Ieysa þetta ægilega
vandamál? Það, scm gert er, skiptist í fjóra þætti:
1. Þjóðirnar sjálfar reyna að bæta úr neyðinni,
eftir beztu getu.
2. Ýmsar góðgerðar- og líknarstofnanir vinna
göfug’ jtarf.
3. UNESCO, Uppeldis- og menningarstofnun
Sameinuðu þjóðanna, hefur hafizt handa um að
reyna að uppræta menntunarleysið og koma á
auknum skilningi milli þegna hinna ýmsu jtjóða.
4. Alþjóðasjóður Lil hjálpar nauðstöddum
börnum, hefur verið stofnaður og er að hefja
starf. ■
Þegar þessi sjóður var myndaður í clesember í
fyrra, voru stofnendur 25 jtjóðir, þar á tneðal
öll stórveldin. Fyrsta verkefnið var talið, að ná
til a. m. k. 20 milljóna barna og foreldra í rústa-
borgum og bæjum, með lítilfjörlega en hress-
andi ciaglega máltíð. Ahuginn fyrir þessari starf-
semi virtist mjög mikill, og fyrsta fjárhagsáætl-
unin nam 450.000.000 dollurum, og áttu Banda-
ríkin að leggja fram 100.000.000. En svo hélt
slappleikinn og máttleysið innreið sína. Þau eru
orðin mörg, mannúðarmálin, sem hafa fengið
að kenna á þessum eiginleikum borgaranna. Nú
19