Samvinnan - 01.12.1948, Blaðsíða 9

Fjallkóngur sér kind hlaupa á sillunum á Langjökli og gefur fyrirskipanir Fjallkóngarnir kyssast að skilnaði undir Svartarhœð.
um eftirför.
í ARNARVATNSHF.IÐUM, hin-
um víðáttumiklu afréttarsvæðum
Borgfirðinga og Húnvetninga eru ein-
hver beztu heiðalönd, fyrir sauðfé,
sem til eru á þessu landi. Þarna hafa
þeir smalað saman frá óinuna tíð,
Húnvetningar og Borgfirðingar, og
haft sín árlegu haustmót í tjöldum í
Dragatanga uppi undir Langjökli og
við réttina í Réttarvatnstanga, á heið-
inni.
Þarna hafa myndast sérstakir siðir
og þjóðfélagshættir, sem haldist hafa
kynslóð fram af kynslóð og öid fram af
öld, þar til nú að breyting verður á
næsta haust, vegna mæðiveikivarn-
BeÖið i kulda og þoku á Biðholtinu á Sunnlend-
ingahœð, norður af Langjökli.
GUÐNI ÞÓRÐARSON blaðamaður fylgd-
ist í haust með borgfirzkum leitarmönnum
til afréttanna á Arnarvatnsheiði. Hér lýsir
hann með orðum og myndum hinum sér-
kennilegu samfundum Húnvctninga og
Borgfirðinga við Réttarvatn.
anna og girðingarinnar, sem verið er
að gera á Arnarvatnsheiði og á að
koma í veg fyrir að fé þessara tveggja
héraða gangi saman á afréttunum í
framtíðinni.
Snemma í september réttuðu Borg-
firðingar og Húnvetningar saman við
Réttarvatn í síðasta sinn, að aflokinni
hinni síðustu sameiginlegu leit um
Arnarvatnsheiði, og norður af Lang-
jökli.
Þeir sem fara í lengstu leitirnar úr
byggð í Borgarfirði eru fimm daga í
óbyggðum, frá því þeir leggja upp frá
Kalmannstungu.En áður en lagt er á
heiðina er það hefðbundin regla, að
koma þar heim og þiggja góðgjörðir,
sem eru orðlagðar. Þau hjonin, Val-
gerður Einarsdóttir og Stefán Ólafs-
son myndu heldur ekki hleypa leitar-
mönnum fram hjá bænum inn á heið-
arnar án þess að þiggja góðgjörðir. Frú
Valgerður hefur áreiðanlega staðið í
bakstri marga daga fyrir leitirnar, ef
dæma á eftir því, sem á borð er borið,
bæði þegar lagt er á fjallið og komið
er af því.
ESSAR fjórar nætur, sem legið
er fram á lieiðunum, er ýmist gist
í tjöldum, eða leitarmannakofum, sem
eru á heiðunum.
Á kvöldin er nóg að sýsla við kof-
ana, þegar gist er við Reykjavatn, þar
sem fegurðin á Arnarvatnsheiði er
hvað mest, og er þó víða fögur og heill-
andi.
Þá eru menn ýmist að sinna kaffitil-
búningi, veiðiskap, viðgerðum á reið-
tygjum, eða heftingu hestanna. Nokkr-
ir sitja á vatnsbakkanum og virða fyrir
sér hina dásamlegu fegurð náttúrunn-
ar og gleyma sjálfum sér. Á kvöldin,
þegar tunglið speglast í sléttum vatns-
fletinum og Eiríksjökull stendur á
höfði beint fyrir framan mann, er ekki
að furða, þó menn séu stundum að því
komnir, að stíga þennan stutta spöl
fram á fjallsbrúnina við fætur manns.
Sannleikurinn er líka sá, að þeir sem
ekki geta gleyma sjálfum sér á svo tær-
um og björtum haustnóttum upp til
fjalla, ættu heldur að halda sig á slétt-
lendinu, en orð skáldsins koma í huga
hinna. „Á engum stað eg uni, eins vel
og þessum hér. . ..“
Þó að hótel leitarmanna séu lágir
fjallakofar, óvistlegir við fyrstu sýn,
verða þeir vinir manns, strax eftir
fyrstu nóttina. Vænst þykir mér um
hrörlegasta kofann, litla moldarkof-
ann við Reykjavatn, sem er alveg kom-
inn að því að falla. Veggirnir eru berir
moldarveggir og moldarflygsurnar
9