Samvinnan - 01.12.1948, Blaðsíða 28

LAGT UPP f LANGFERÐ
(Framhald af bls. 13.)
um sögum vörpuðu kapparnir fram
hnittinyrðum um leið og þeir voru til
höggs leiddir. Þá veitir og, að öðru
jöfnu, syndin fjörugri félagsskap en
sómamennskan. Það er ekkert eins-
dæmi manna á meðal, að vera breysk-
ur og brákaður reyr. Henni Hólmfríði
hugkvæmdist allt í einu, að rétt á
litið væri hún ekki fyrsta manneskjan,
er hætti lífi sínu með því að fara á
hestbak. Þá var það og vitað, að lang-
flestir sluppu ódauðir og jafnvel ó-
meiddir frá því fyrirtæki. Eigi heldur
gat það talizt neitt óguðlegt athæfi, að
sitja á ferfætlingi sveita á milli. Með
nýjum gjörðum við söðulinn ætti það
að geta gengið sæmilega, svo fremi hún
gleymdi ekki að fela sig guði á vald.
Og því gleymdi hún aldrei.
Margt fleira ræddum við um þessa
hluti áður degi lauk, og að kvöldi tóku
við draumar um lík efni. Kom ýmis-
legt fyrir hana Hólmfríði á þeim við-
sjála vettvangi og sumt miður senni-
legt.
SIÐAN leið ársfjórðungur eða vel
það, og féll varla úr dagur, að hin
fyrirhugaða langferð væri ekki þaul-
rædd frá ýmsum hliðum og sjónar-
miðum. Hvað orðræður og hugmynda-
flug áhrærir, hefur varla nokkurt
ferðalag á vorum hnetti verið ræki-
legar undirbúið. Ekki aðeins allir
hugsanlegir möguleikar, heldur og
sumir miður hugsanlegir, voru til
greina teknir og til mergjar krufðir.
Endurtekningar voru hvorki henni
Hólmfríði né okkur krökkunum á
móti skapi. Aldagömul reynsla margra
kynslóða hefur sýnt og sannað, að
margt getur komið fyrir á skemmri
leið en þeirri, sem hún Hólmfríður
átti fram undan. Vissara þótti að á-
kveða fyrirfram, hve oft hún skyldi
fara af baki á leiðinni yfir Jórvíkur-
heiði. Ferðakonan sór og sárt við lagði,
að hún Brunka gamla skyldi fá að
grípa niður í hverri graslaut, er á vegi
þeirra yrði, og kasta mæðinni bæði oft
og lengi. Hún Hólmfríður ætlaði sér
ekki að ganga fram af blessaðri skepn-
unni.
Ástæðan til að hún Hólmfríður
hafði ákveðið að leggja upp í ferð
þessa var sú, að hún átti bróður í
28
Bakkafirði, sem hana langaði mjög til
að sækja heim. Þessi bróðir hennar var
giftur og átti börn við konu sinni.
Heimili, þar sem börn eru fyrir, kom
vitanlega ekki til mála að gista gjafa-
laus. Einhver gat frætt okkur um ald-
ur, nöfn og útlit barna þessara. Kunn-
um við þau von bráðar utan að, vissum
jafnvel um vörtur þeirra, kartneglur,
ör eftir meiðsl og aðra vankanta. En
fleiri börn voru í Bakkafirði en bróð-
urbörn Hólmfríðar. Og hver hefur
hjarta til að bregðast börnum, sem
vænta sér einhvers góðs? Að minnsta
kosti ekki hún Hólmfríður.
Hins vegar er það svo með gjafir, að
fæstum gefendum er í lófa lagið að
afla þeirra ókeypis. Og þó að hún
Hólmfríður ætti einhverja aura í
handraðanum, eða hefði átt, var hún
engan veginn ofhlaðin málmi þeim
hinum góða, sem gull er nefndur. Þar
kom von bráðar, að hana þraut gjald-
miðil og síðar lánstraust til frekari
gjafakaupa. Var þá ekki annað fyrir
hendi en að við börnin legðum saman
af okkar aurum. Þegar svo hafði geng-
ið um stund, að allt, sem okkur áskotn-
aðist fór sömu leiðina, fórum við að
bera fremur þungan hug til þessara
krakka þarna í Bakkafirði norður, og
var lítill léttir að því, þegar það kom
upp úr kafinu, að sum þeirra, sem
gjafirnar voru ætlaðar, voru dáin og
höfðu legið í moldu árum saman. Það
var sem sé ekki einleikið, hverju hún
Hólmfríður gat komið í lóg, jafnvel
þó að börnunum fækkaði. Það voru
fleiri, sem gleðja þurfti þarna nyrðra
en börnin ein. Mágkonan átti að fá
silkislifsi, Sigurborg svuntuefni, rósótt,
hún Solla í eldhúsinu skýluklút.
Hver var þessi Sigurborg? spurðum
við krakkarnir, og fengum að vita að
svo hét móðir mágkonunnar. — Og
svo er það hann Villi bróðir, hélt
Hólmfríður áfram. Honum hafði eg
hugsað mér að færa bláröndótta utan-
hafnarskyrtu, eins og þær sem Franz-
ararnir nota.
Voru þá allir taldir, er hún ætlaði
að færa gjafir? spurðum við börnin
lágróma.
Nei, biðjið þið fyrir ykkur! anzaði
Hólmfríður okkur og hleypti í brún-
irnar. Svo eru það hann Valdór, hann
Halldór, hún Vigdís og hún Björg.
Við nánari eftirgrennslan kom fram,
að Björg væri húsmóðirin á „hinum
bænum“, Vigdís dóttirin, Valdór son-
urinn, Halldór húsbóndinn — bless-
aður karlinn, alskeggjaður, og það fór
honum svo vel. Við spurðum, hvað
hann ætti að fá. Það hafði Hólmfríður
ekki fullráðið við sig enn sem komið
var. Sigga réði Hólmfríði til að gefa
honum af gömlu knjáskjólunum sín-
um, Gudda vildi að hún prjónaði tref-
il handa honum, eg réði Hólmfríði til
að kyssa karlinn í skeggið og láta þar
við sitja. Var það ráð illa þegið. .
Tímar eftirvæntingarinnar eru dýr-
mætir, en taka enda, svo sem allt annað
gott. Þar kom, að mjög nærri stappaði
að hún Hólmfríður væri til fararinnar
búin. Svo var og skjóða ein mikil, er
átti að heftast við söðulinn með ein-
hverju móti.
Hún Hólmfríður hafði meira að
segja verið til altaris nýverið, svo hún
var fær í flestan sjó og reiðubúin að
gefa sig skapara sínum og Brunku
gömlu á vald. Það var laust fyrir sól-
stöður, að draumurinn þrádreymdi
átti að líkamnast í því hversdagslega
atviki, að stíga á bak aflóga hryssu og
slá undir nára.
Þegar dagurinn rann, gerðist það
þó án sérstakra tákna og stórmerkja,
sem má undarlegt virðast. Eina af-
brigðað frá daglegum venjum var að
hún Hólmfríður hristi mig upp úr
fasta svefni fyrir allar aldir og bað mig
blessaðan að láta sig ekki bíða eftir
reiðskjótanum.
Vertu nú einu sinni snar í snúning-
um, vinurinn minn góði, bað hún mig
blíðlega og minnti mig á, hve margoft
eg hefði lofað, að Brunka skyldi vera
til ekki seinna en hún.
Eg spurði hana, hvort hún væri með
öllum mjalla, og spáði, að hún mundi
hafa verra af, ef hún léti Brunku bíða
tjóðraða til dagmála, en fyrr yrði hún
varla ferðbúin. Þá fór Hólmfríður að
kjökra og sagði eymdarlega, að eg
mætti ekki stríða sér í dag:
Hver veit, nema það yrði í síðasta
sinn!
Þá stóðst eg ekki mátið, en rauk af
stað. — Þegar eg var að binda hryssuna
við hestasteininn skömmu síðar, gekk
faðir minn á hlaðið fram. Hann
spurði, hvers konar endileysa þetta
væri — að taka hrossið heim úr haga
svona löngu áður en lagt yrði af stað!
Samt lét hann það gott heita. En eg
gekk í bæinn til að hressa mig og horfa