Samvinnan - 01.03.1955, Síða 18

Harmleikurinn á Austurbæ
Framhaldssaga eftir Kristmann Guðmundsson
— SÖGULOK —
Stofan, þar sem Arbot lét líf sitt, var á neðstu hæð í
austurálmunni. Þangað gekk hann eins og í leiðslu. Hann
gætti þess nú ekki lengur að fara varlega, — og kannske
höfðu þau orðið hans vör fyrir löngu, ef þau á annað borð
gátu séð lifandi manneskjur? — Glugginn var í axlarhæð
og bláleit skíma seitlaði út um rifurnar á hleranum. Hann
sá að ein rúðan var brotin, svo að allt, sem gerðist þama
inni, hlaut að heyrast út. En hann varð að bíða alllanga
stund og nú voru taugar hans spenntar til hins ítrasta.
Kyrrð og þögn ríktu, en það var eins og gjörvöll náttúran
og hið mikla, myrka hús væru að bíða, eins og allt drjúpti
í hljóðri skelfingu fyrir því, sem koma átti.
Loks heyrðist létt fótatak og marr í gólffjölunum innan
Stutt ágrip af því, sem komið er
Karl frá Austurbæ er að koma heim úr ferðalagi erlendis. Hann hefur
erft herragarðinn, sem hefur verið í eyði um hríð sökum reimleika. Þar
hefur gerzt harmleikur, sem Karl heyrði í æsku óljóst talað um. Föður-
bróðir hans, ívar, bjó þar síðast með hinni fögru en ótrúu Amie. Karl
hefur gist hjá lénsmanni sveitarinnar, sem segir honum söguna nánar.
Svíi nokkur, Arbot að nafni, hafði gerzt þar ráðsmaður og þau Amie höfðu
leynilega ástafundi. ívar var talinn hafa orðið honum að bana; síðan hvarf
Amie og einnig ívar. Var álitið, að þau hefðu drekkt sér þar i tjörn. Eftir
það sáust þau þar öll, er dimma tók, ásamt hinni dularfullu fjórðu persónu.
Karl er forvitinn, en þó vantrúaður og gerir hann ferð sína þangað. Allt
er í órækt og niðumíðslu. Hann gengur um í tunglsljósinu og sér þau,
fyrst óljóst, en síðar koma þau tvö, Svíinn og Amie, út á grasflötina og
ræða saman um fortíðina og hið óheillaríka samband þeirra.
Karl brýtur heilann um, hvort einhver ægileg öfl neyði þau til að end-
urtaka sífellt þennan hamileik. Þau fara nú, en Arbot kemur aftur í fylgd
með aldurhnignum risa, heldur óhugnanlegum. Hann ásakar Arbot fyrir
að hafa ekki farið þaðan samkvæmt loforði, en Arbot kveðst ekki hafa lofað
því fyrr en Amie færi með honum. Hann kvaðst elska hana og hvergi fara
án hennar. Gamli maðurinn — Amar Woldaris — segist hafa þekkt for-
eldra hennar og að þau hafi falið sér umsjá með barninu, en uppruni Amie
er annars óljós. Woldaris ásakar Arbot um, að hann hafi farið að elta Amie,
einungis af því, að hún hlaut arf, og gefur í skyn, að hann muni koma
honum fyrir kattarnef. Síðan hverfa þeir. Karl læðist inn í lystigarðinn.
Þar sitja Woldaris og ívar og ræða hina duldu fortíð Amie og samband
Svfans við hana, en þau stóðu þá undir gafli lystihússins. ívar vill láta
hana kjósa á milli þeirra, en Woldaris telur Svíann samvizkulausan tæki-
færissinna og tekur vel undir þá hugmynd, að stytta honum aldur. Amie
kemur og boðar þá til kvöldverðar. Woldaris þarf að komast burtu um
miðnætti. Þau ganga heim að húsinu. Karl er bæði hugfanginn af Amie og
fullur meðaumkunar og fylgir þeim eftir.
við gluggann. Hás karlmannsrödd hvíslaði: „Amie, Amier
ég fer héðan alfarinn í nótt.“
„Arbot,“ svaraði hún lágum örvæntingarrómi; „hvers
vegna ferðu?“ Það var líkt og föl mánanóttin hefði fengið
mál, og hjarta Karls frá Austurbæ var sjúkt af meðaumk-
un: Var þá engin leið opin til frelsunar, var ómögulegt að
bjarga henni?
Rödd Arbots var hás og æst, eins og hann berðist við
grátinn: „Eg er hræddur, Amie. Þessi undarlegi maður
hefur skotið mér kelk í bringu. Honum er trúandi til alls.“
„Nú ertu að skrökva að mér, Arbot. Þú óttast ekki
Amar Woldaris.“
„Hann hefur hótað mér öllu illu. Og ég veit, að hann
mun standa við orð sín.“
„Arbot, — ég fer með þér.“
„Nei. Þú verður kyrr hjá Ivari. Hann elskar þig meira
en ég. Hann getur gert þig hamingjusama þegar ég er far-
inn.“
Andartaks þögn. Svo heyrðist rödd Amie, titrandi af
ótta og ástríðu: „Arbot, vinur minn, þú ert þó ekki —
ragur?“
„Ef til vill. — Þú munt komast að því áður en þessi nótt
er liðin. Sérðu þennan?“
„Hvað ertu með? — Hníf.“ Hún veinaði lágt. „Guð
varðveiti okkur, Arbot; hvað hefurðu í hyggju?“
„Sýna þessum Woldaris, hversu mjög ég óttast hótanir
hans.“
Þá breyttist málrómur Amie hinnar fögru í fyrsta sinn,
varð hvass og skipandi: — „Fáðu mér hnífinn, Arbot.“
„Heyrðu, Amie, þú ert þó ekki rög?“
„Arbot. Þegiðu og hlustaðu á mig. — Þú veizt að ég
elska þig, en mér þykir einnig vænt um Amar Woldaris.
Hann hefur gætt mín og hjálpað mér allt mitt líf. Hann
hefur — gengið mér í föður stað. Milli ykkar tveggja skal
vera vinátta, ekki hatur. Eg gæti ekki lifað ef þið bærust
á banaspjót.“
„I föður stað?“ sagði Svíinn ruddalega. „Er það einung-
is þess vegna, sem þér þykir vænt um hann?“
„Nú skil ég ekki hvað þú átt við.“
„Eg á við það,“ hrópaði Arbot, „að faðir þinn getur
hann naumast verið. En ef til vill er hann, — æ, fyrirgefðu
mér, Amie; ég veit ekki hvað ég segi.“
Dauðaþögn ríkti nokkur augnablik. Svo mælti hún
hljóðlega: — „Arbot, vinur minn, þér líður ekki vel?“
18