Samvinnan - 01.09.1955, Page 3

Nokkur orð um
útsvarsmál
I þrjá áratugi hafa andstæðingar samvinnustefnunnar
haldið uppi árásum á hana fyrir það, að samvinnufélög-
in nvtu hlunninda í skattamálum — bæru ekki sömu
skattabyrðar og aðrir aðilar.
A sama tíma, sem þessum árásum hefur verið haldið
uppi, hafa þessir sömu menn, sem m. a. ráða málum
Reykjavíkurbæjar, framkvæmt „skattafríðindin“ á þann
hátt, sem línuritið til hægri sýnir. A fimm árum eru út-
svör á SIS tífölduð, en útsvör á helztu heildsölunum að-
eins íiðlega tvöfölduð.
Forráðamenn SIS hafa umsjá með miklum verðmæt-
um í umboði kaupfélaganna um land allt. Þeir vilja skila
félögunum og félagsfólkinu sem mestu aftur. Þeim er því
vart láandi, þótt þeir leituðu úrskurðar dómstólanna um
slíkar útsvarsálögur.
Urskurður fógetaréttar í Reykjavík var á þá leið, að
samkvæmt landslögum mætti ekki leggja veltuskatt á
utanfélagsmannaviðskipti samvinnufélaga. Þarmeð var
grundvöllurinn undir hinni taumlausu álagningu Reykja-
víkurbæjar horfinn. Skattheimtumennirnir gerðu þá
tvennt: áfrýjuðu til hæstaréttar og hófu hatramleg níð-
skrif um SIS í Morgunblaðinu.
★
I þeim blaðadeilum, sem spunnust um rnálið, kom ým-
islegt fróðlegt í ljós, meðal annars
að Reykjavíkurbær lagði 411.000 kr. á innflutnings-
deildir SÍS, en reyndi ekki að leggja eyri á IMPUNI,
innflvtjendasamband stærstu heildsalanna,
að Revkjavíkurbær lagði 470.000 kr. á útflutningsdeild
SlS, en SlF, saltfiskhringurinn mikli, er skatta- og
útsvarsfrjáls.
að Reykjavíkurbær lagði 370.000 kr. á skipadeild SÍS,
en Eimskip er algerlega skatta- og útsvarsfrjálst.
Þessi dœmi tala sínu máli um það, hvernig andstceð-
ingar samvinnufélaganna telja, að skatta- og útsvarsmál-
um fyrirtœkja eigi að koma fyrir.
★
Loks ber þess að geta, að til eru fleiri skattar en útsvör-
in, og þrátt fyrir fógetaúrskurðinn greiðir SlS til Revkia-
víkurbæjar 340.000 krónur. Það er því lýðskrum af versta
tagi, þegar Morgunblaðið básúnar það, að fátæklingar
Reykjavíkur verði að greiða útsvar fyrir SlS.
í raun og veru snýst þetta mál að verulegu leyti um
það, hvort hinar umdeildu fjárupphæðir eigi að renna í
bæjarsjóð Reykjavíkur eða til kaupfélaganna um land allt
(þar á meðal í Reykjavík og nágrenni). Mikill meirihluti
af viðskiptum Sambandsins er dreifður um land allt, þótt
skrifstofustörfin séu unnin í Reykjavík. Samvinnu-
mönnum þykir eðlilegt, að einhver hluti ágóðans af þess-
um viðskiptum hverfi til föðurhúsanna úti á landi, en
hann sé ekki allur gleyptur í útsvar í Reykjavík — og
raunar meira til, eins og vilji bæjaryfirvaldanna virtist
vera við álagningu útsvaranna.
3