Samvinnan - 01.09.1955, Síða 6
Nafn drottningarinnar
eftir Rósu B. Blöndals
Inni í fjarðarmynni á hafdýpi ligg-
ur lítil eyja, Hamraeyjan. Svart
hamrabelti af stuðlabergi umlykur
hana. Aðeins á einum stað er upp-
gengt, mjór steinstigi, eins og nátt-
úran hafi hlaðið þar tröppur upp í
gegnum stuðlana — og endar efst í
einstigi.
Eyjan er græn að ofan. Þar er gras-
nyt ágæt. Fugl verpir þar á vorin.
Fjörubeit er þar góð handa fé á vetr-
um.
Einn brunnur er til á eynni með
tæru bergvatni, frostköldu. Þessa
lind vígði Guðmundur góði.
Lengi geymdu menn úr landi fé í
eynni. Var þá sauðamaður látinn
gæta þess, en fengust fáir til. Reimt
þótti þar. Trú var á vættum, sem
byggju enn á eynni, og huldufólk átti
sér þar híbýli.
Guðmundur Jósafatsson gætti þar
lengi fjár á vetrum og oftast einn.
Einskis þóttist hann verða var. Hann
var þó hættur þessu starfi. Hann hafði
flutzt langt í burtu og kvongast
Efemíu Káradóttur. Þau áttu tvö
börn, dóttur, sem var tveggja ára og
son í vöggu.
Guðmundur var orðinn vegalaus
með konu og börn.
Nú stóð honum enn til boða fjár-
geymslan í Hamraey. Þetta þótti
hjónunum heillaráð, einkum honum.
Hann hafði alltaf kunnað vel við sig
í eynni dularfullu í fjarðarmynninu.
Hann tók hughvarfl að hreysinu þar.
Það hafði hann sjálfur hlaðið upp að
nokkru, aðrir eitthvað, og eyjan sjálf
lagt til einn vegginn og byrjun að
þaki. Það var meira að segja þiljað
nær að hálfu og fast rúmflet neglt við
þiljuvegginn. Kamínugarmur var þar
inni.
Skjóllevsinginn yljaði hug sínum
við þetta hamrahróf og skíðlog gömlu
kamínunnar. Hann fór hug um hrevs-
ið með rósemd, lágnættis harðfenni og
hríðar, langdegis rökkur og snjókom-
ur, heiðríkja og sólblik á milli — þoku-
kennd minning með hrolli, eins og
hálft upprof úr löngum, samfelldum
svefni. Kindajarmur og jórtur úr
kumblinu við hliðina á íbúðinni vakti
þelkennda alullar-hlýju í brjósti hans.
Og nú yrði hann þar ekki Iengur einn
af mönnum til. Nú átti hann konu og
börn. Hann hugsaði til þess með eins-
konar frjálsmannlegu stolti að geta
boðið þeim inn í byrgið.
Svo var það afráðið.
Hann flutti þangað ræfla í rúmið,
könnu, ketil, prímus og pott, nokkra
bolla, tvo diska, mjólkurbrúsa, eldivið
og olíubrúsa.
Hráslagalegan októberdag um haust-
ið reri maður á smábát við morgun-
brún út að eynni. I bátnum voru tvö
börn. Kona töturbúin hélt á smábarni,
og tveggja ára telpa lá á gæru í skutn-
um.
Maðurinn festi bátnum í náttúru-
gerðri vör við eyna.
Þau lögðu upp tröppurnar og ein-
stigið. Hann bar bömin, hún pinkl-
ana.
Hann var þögull, vinnulúinn, sein-
legur. Niður undan óhreinni derhúfu
hans stóð dökkur hárflóki.
Konan var há, vöðvalaus, rýr og
léttfætt, hindarlegur fráleiki í öllu fari
hennar. Hún var ennislág og fram-
mynnt, andlitsliturinn fölur. Augun
voru stór, ljósmóleit og flóðu af lífs-
orku. Fas hennar einkenndist af flasi,
úrræðum utanhúss, hirðuleysi og alls-
leysi.
Guðmundur Jósafatsson opnaði
hreysið. Hurðargrindin var skökk,
hurðin ómáluð og óhefluð. Tréhand-
föng voru á henni, líkt og á gömlum
potthlemmum, annað utan, hitt að
innan. Snúra lá í gegnum hurðina efst,
og steinn bundinn í að neðan. Þetta
var kölluð rennisnúra og hélt hurðinni
stöðugt aftur, því hún lokaði sér sjálf.
Kulda og raka hellislykt lagði á
móti þeim, þegar opnað var. Gaflinn
að innanverðu var kletturinn, sem
kofinn og fjárhúsið stóðu við, þiljaði
veggurinn með áföstu rúmi hægra
megin við inngöngu, þar innan við lít-
ið skot með föstum bekk fyrir mat-
arílát, yfir bekknum lítill gluggi. Inni
var fjárhúsbirta, þegar hurðin lá aft-
ur. 1 hinu horninu inni við gafl var
kamínan, veggurinn þeim megin óþilj-
aður, hlaðinn úr torfi og grjóti, fjár-
húsveggur um leið. Kofagólfið var
hálft berggólf, hálft af mold.
— Hvernig lízt þér á slotið? spurði
Guðmundur.
— Ja, skárra er það nú slotið, svar-
aði konan. Ekki er stærðin.
— Ekki værum við bættari að þurfa
að kynda upp heilt fjárhús, svaraði
6