Samvinnan - 01.02.1956, Side 21

1955—dr einstæðra afreka
d vettvangi íþróttanna
Ný /íeí'msmef í 17 greirLum
Á vettvangi íþróttanna hafa margir
merkisatburðir gerzt á liðnu ári. Fyrir
áratug og þar áður unnu einstakir
menn afrek, sem kunnáttumenn um
líkamsmennt töldu hámark mann-
legrar getu. Nægir þar að benda á
hlaupaafrek Nurmis, kúluvarp Torr-
ances og þrístökk Tajima. Á þessum
20—30 árum hafa viðhorfin breytzt.
Nú mundu afrek þeirra varla nægja
til úrslita á alþjóða keppnismótum.
Hér eru það aðallega nýjar þjálfunar-
aðferðir og ný tækni við beiting ork-
unnar, sem hlut eiga að máli.
Á árinu voru sett heimsmet í 17
greinum, oft í sumum eða samtals 30
heimsmet. Það út af fyrir sig er al-
gjört met. Við nánari athugun sést,
að Ameríkumenn hafa sett heimsmet
í 4 greinum og eru það allt Banda-
ríkjamenn. Evrópumenn eru að sækja
sig og hafa sett heimsmet í 12 grein-
um. Það merkilegasta er þó, að Ung-
verjar eiga 7 þar af, og það eru aðeins
þrír menn, sem hafa þetta á sam-
vizkunni. Rússar hafa sett tvö heims-
met og Belgía, Danmörk, Noregur,
Pólland og Tékkóslóvakía fá einn
Tabori frá Unguerjalandi (til vinstri) og Gunnar
Nielsen frá Danmörku jafna heimsmet Iharos á
J500 m. Tabori vann með nokkurra þumlunga
mun.
heimsmethafa hvert á árinu. Suður-
Ameríka fékk einn en aðrar heims-
álfur komust ekki á blað.
Ungverjaland er í uppsiglingu sem
stórveldi á vettvangi frjálsra íþrótta,
ekki síður en í knattspyrnunni. Ný
nöfn eins og Iharos, Tabori, Rozsa-
völgyi, Kovacks og Zsabo eru allt í
einu orðin efst á metaskránni. Stjarna
þriggja hinna fyrstnefndu hefur ljóm-
að sérlega skært, enda hafa þeir sett
heimsmet á öllum vegalendum frá
1000 til 5000 m. Stórhlauparinn Iharos
hefur erlendis verið kjörinn „Bezti
íþróttamaður ársins 1955“.
Menn koma og fara. í fyrra var
Gunder Hágg þurrkaður út af meta-
skránni. Enginn efast þó um, að hann
hefði náð miklu lengra, ef hann hefði
ekki hlotið dóm. Miðað við ýmsa af-
reksmenn nú á dögum, hefur hann
æft heldur lítið. En stíll hans og vaxt-
arlag er talið eins og bezt verður á kos-
ið. Belgíumaðurinn Reiff var þurrkað-
ur út í sumar og jafnvel hinn frægi
Zatopek hélt naumlega meti sínu 1
10 km. og er áttundi á afrekaskránni
1955. Zatopek tekur því öllu brosandl
og nú ætlar hann að æfa fyrir mara-
þonhlaupið á Olympíuleikjunum í
Melbourne. Hann hyggst draga sig í
hlé að því búnu. Af metum síðan fyrir
stríð standa nú aðeins langstökk Ow-
ens, 8,13 og stangarstökk Warmerd-
am’s 4.77 og er ekki fyrirsjáanlegt að
þau afrek verði bætt til muna.
400 og 800 m.
Lítum nú á nýju metin og methaf-
ana. Snemma á sumrinu hlupu tveir
lítt þekktir Bandaríkjamenn undir
heimsmeti Rhodens í 400 m, sem var
45,8. Sá heitir Lou Jones, sem varð
hlutskarpari og tími hans var 45,4.
Fyrir sextán árum hljóp Þjóðverj-
inn Rudolf Harbig á 1:46,6 og sá tími
stóð óhaggaður þar til nú í sumar.
Tveir sterkustu menn heimsins, Roger
Moens frá Belgíu og Audun Boysen frá
Noregi lentu saman og met Harbigs
stóðst ekki þau átök. Belgíumaðurinn
varð ögn harðari og fékk 1:45,7 mín.,
en Boysen hljóp líka undir gamla
Rafer Johnson, USA, náði 7.983 stigum i tug-
þraut og sló hinn frœga Matthias út. Johnson er
19 ára gamall negri.
metinu. Þeir höfðu í þetta skipti mann
til að leiða fyrri hringinn, en slík að-
stoð er ólögleg. Þó fékkst staðfesting á
metinu.
1000 og 1500 m.
í ágúst bætti Norðmaðurinn Boysen
fyrra met sitt í 1000 m úr 2:19,5 í 2:19,0.
Rozsavölgyi, einn hinna þriggja stóru
frá Ungverjalandi, jafnaði síðar þetta
met Norðmannsins.
í fyrra fór Ástralíumaðurinn Landy
mikla sæmdarreisu um Norðurlönd og
bætti þá met Bannisters í mílunni. Um
leið setti hann heimsmet í 1500 m, 3:
41,8. Iharos gat ekki látið þar við sitja
og fór niður í 3:40,8. Ekki fékk hann
að sitja einn að krásinni. Á móti í Ósló
21