Samvinnan - 01.09.1956, Síða 27

pað var. Þér líður ekki vel að ganga
úti með mér heldur og þó ert þú miklu
hærri en hann.
Við héldum áfram að vera saman
öllum stundum sem áður. Eg sætti mig
við að fara út með henni á ýmsa staði,
ég sætti mig við háðsbros, en það var
erfitt.
Kvöld eitt seint um haustið bauð
ég henni heim í íbúðina, sem ég hafði
á leigu. Ég undirbjó allt vandlega,
pantaði góðan mat heim og tók fram
rauðvín og madeira. Ég beið kvölds-
ins í spenningi, því ég vissi, að nú
mundi hún gefa eftir fyrir alvöru. Hún
kyssti mig óvenju lengi, strax og hún
kom inn og mér skildist, að allt væri
í stakasta lagi. Ég sagði: „Gjörðu svo
vel, litla dúfan mín,“ og setti nokkra
birkibúta í kamínuna. Um leið og við
settumst að borðinu, var dyrabjöll-
unni hringt.
Minn gamli vinur Knud Tagaard
beygði sig inn um dyrnar og fyllti ger-
samlega út í forstofuna. Hann dæsti af
ánægju og hengdi upp frakkann sinn.
Hann vann á stórbýli uppi á Heið-
mörk, — kom þaðan núna, — bæði
soltinn og þyrstur, þrumaði hann.
Knud Tagaard er sjálfsagt ekki
stærsti maður landsins, en þegar mín
heittelskaða og hann stóðu í stofunni
og tókust í hendur, hugsaði ég með
mér: — Þetta er stærsta par, sem ég
hef augum litið.
Þeim féll vel hvoru við annað, það
sá ég strax. — Hahahæ, rumdi í hon-
um, og hann skoðaði hana vandlega
frá hvirfli til ilja. Hún gerði slíkt hið
sama, virti hann fyrir sér frá öllum
hliðum og brosti hreykin. — Fjandinn
hafi það, hugsaði ég. Litlir grænir
djöflar svifu í loftinu. Einn af þeim
settist á brjóstið á mér og stakk mig
með glóandi járni.
Ég var mjög óeðlilegur í framkomu
allt kvöldið. Ég var alvarlegur gest-
gjafi, en öll gamansemi var fokin út í
veður og vind. En þau skemmtu sér
eins og smáböm, já, mjög stór smá-
börn, á ferðalagi, og þau tóku ekki
eftir því, að kennarinn var með. Ég
varð að fara út og fá eina vínflösku
lánaða til viðbótar.
Klukkan eitt um nóttina lét ég
hann fylgja minni heittelskuðu heim.
Hann hafði ekkert á móti því og hún
ekki heldur. Þau urðu að fara í yfir-
hafnirnar inni í stofunni, því þau
höfðu ekki nægilegt olbogapláss í for-
stofunni.
Þegar ég hringdi til hennar daginn
eftir, gat hún ekki komið. Varð að
fara til saumakonu. Þegar ég hringdi
til hennar næsta dag, voru mér sögð
þau tíðindi, að hún væri flutt burtu,
— eitthvað út á Heiðmörk. Ég kross-
bölvaði Heiðmörkinni og öllu, sem
henni fylgdi.
K.f. Skaftfellinga
fyrr og nú
(Framli. af hh. 25)
stóðu. Rekstursfé var ekkert og bank-
arnir því lokaðir. Allt byggðist á skil-
vísi viðskiptamannanna. Kaupmönn-
um fannst fljótt félagið verða sér fjöt-
ur um fót. Reyndu þeir ýmsar leiðir
til að hnekkja framgangi þess. Höfðu
þeir félagið fyrst að háði og spotti.
Verkaði slíkt tal þó ekki mikið. Þegar
þyngdist fjárhagslega undir fótinn hjá
því, þá var samábyrgðin óspart not-
uð sem grýla. Hreif það svo, að all-
margir sögðu sig úr félaginu og kröfðu
það um stofnfjáreign sína. í sambandi
við stofnféð var þessum sömu mönn-
um ýtt út í umfangsmikil málaferli
við félagið. Vann félagið málið fyrir
hæstarétti. Það olli verulegri sundr-
ung í félaginu að svo að segja sam-
hliða þessum málaferlum var það dreg-
ið inn í pólitískar deilur á framboðs-
fundum til Alþingis hér í sýslu. Allt
kom þó fyrir ekki. Félagið stóð af sér
öll þessi gjörningaveður, sem þó voru
á tímabili svo mögnuð, að það fékk
ekki frið fyrir fundi sína hér í Vík. Á
þeim árum var samvinnustefnan ekki
hátt skrifuð hjá andstöðufólki félags-
ins hér í sýslu.
En árin liðu og félagið efldist stig af
stigi. Það var búið að sýna mátt sam-
takanna með bættum lífskjörum
fólksins. Andstæðingamir sneru þá
líka við blaðinu. Nú var samvinnan
góð og nauðsynleg en Kaupfélag
Skaftfellinga var orðið of voldugt. Það
var orðið of mikið ráðandi afl í hérað-
inu. Þetta átti og á enn að hamra inn
í fólkið, — að það sjálft ráði of miklu
í félagi um sinn eigin hag, — að það
útvíkki um of félagslega starfsemi
sína,-----fái sem sagt ekki að njóta
ávaxta iðju sinnar á öllum þeim svið-
um, sem það félagslega sjálft ræður
við. Sumt af því sé betur komið hjá
öðrum. Þessi skoðun á málunum á
ekkert skylt við samvinnustefnuna.
Samvinnumenn hafa viljað frá upp-
hafi taka í sína þjónustu, ekki einung-
is verzlunina, heldur líka iðnað, sigl-
ingar, tryggingar og ótal margt fleira,
sem tilheyrir lífi þeirra og starfi. Og
þetta hefur tekizt vonum framar, en
því aðeins, að sambandsfélögin öll
hafa myndað eitt sameiginlegt sam-
einingarafl, Samband íslenzkra sam-
vinnufélaga. Fyrir starfsemi þess hef-
ur einnig runnið til hinna dreifðu
félaga ágóði af heildverzlun þeirra við
Sambandið, svo mörgum milljónum
króna nemur. Við höfum líka heyrt og
lesið háværar raddir um, að Samband-
ið sé orðið of voldugt afl í landinu. En
fólkið, sem nýtur þjónustu þess um
allar byggðir landsins, hlýtur að skilja
og vita, af hvaða toga raddir þessar
eru spunnar. Á þessum merku tíma-
mótum félagsins færir það Sambandi
ísl. samvinnufélaga beztu þakkir fyrir
hjálpsemi og góða þjónustu á liðnum
árum og óskar því allra heilla.
Þegar litið er yfir 50 ára farinn veg
Kaupfélags Skaftfellinga, er margs að
minnast, og þá fyrst þeirra, sem gengu
fram fyrir skjöldu og fyrstu braut-
irnar ruddu. Við minnumst þeirra
með þakklæti. — allra, sem hófu
starfið og leiddu það. Þeir eru nú
flestir horfnir „guðs í geim“. Þangað
beinum við til þeirra hlýhug vorum og
þakklæti. Og þökk sé öllum þeim
mörgu, sem stutt hafa félagið af alhug
og starfað fyrir það á liðnum árum.
Á þessum tímamótum er oss það
sérstakt fagnaðarefni, er áunnizt hef-
ur. Mörgu gagnlegu hefur verið hrund-
ið í framkvæmd og mikil þjónusta
veitt. Mistök hafa líka eflaust orðið,
og margt, sem gera þurfti, er ógert.
Bíður það framtíðarinnar í samstilltu
átaki vor allra. En þrátt fyrir það, sem
ógert er, hefur Kaupfélag Skaftfell-
inga án efa verið máttugasti aflgjafinn
um félagslega og fjárhagslega þróun í
héraðinu þetta tímabil. Hvernig þeirri
þróun verður fram haldið næsta á-
fanga, svo að meiri og betri árangur
náist en áður, er undir oss sjálfum
komið. Þeir, sem á undan oss gengu í
27