Andvari - 01.10.1965, Side 68
158
INGEGERD FRIES
ANDVARI
í göngunum um haustið, heldur svalt og
fraus í hel í skúta hér á öræfunum.
Daginn eftir héldum við áfram, þar
sem fljótsdalurinn virtist lokast og þrjóta,
yfir grýtt og sandorpin höll, yfir smá-
læki og klappir. Við vorum í allt að 700
metra hæð yfir sjó, gróðurinn varð smám
s'aman fáskrúðugri, blóm dalsins þraut
með öllu. Þegar við komum upp úr daln-
um, grúfði dimrn þoka yfir landinu og
fól okkur alla útsýn. En ef til vill gátum
við huggazt við orð Þorvalds Thorodd-
sens, er hann stóð uppi á Trölladyngju:
„Utsjónin suður á við var stórkostleg og
svipmikil, en naumlega mun geta að líta
frá einum stað yfir jafnstóra spildu jafn-
Ijóta og hroðalega". Og hann ritaði um
það svæði, sem við riðum yfir einmitt nú:
„Landslagið er ljótt og þvínær engin til-
breyting". Eina tilbreytingin var svört
hrauntunga, þar sem hraunblokkirnar
voru svo ósléttar, veikar og ótryggar, að
við urðum að teyrna hestana. En í hraun-
tungunni miðri falla fram tveir lækir,
jaðraðir ótrúlega grænu, safamiklu grasi
í öllum þessum eyðisorta. Hér skiljast
manni ævintýrin um paradísardali í
hraunbreiðunni! Einu varpstöðvar fjall-
uglunnar á íslandi eru við einn slíkan
grænan geira með litlum læk: Laufrönd.
Á einurn stað í námunda við ána sprett-
ur fram volg lind, sem síast út um býsna
væna sléttu og fóstrar gras og jafnvel
nokkrar blómjurtir. Staðurinn nefnist
Marteinsflæða.
Eftir þetta tók við land, sem ekkcrt
okkar þekkti. Við fundum vað á Skjálf-
andafljóti og komumst klakklaust yfir.
Gróðurlausir, brúnir og gráir sandar teygð-
ust framundan okkur, og landið hækkaði
jafnt og þétt. Það tók að rigna; en frammi,
milli skýja og þokubelta, móaði í fyrir-
heit ferðarinnar: Vonarskarð. 1 suðvestri
djarfaði öðru hverju fyrir Tungnafells-
jökli, en Vatnajökli í suðaustri. Brattur
fjallshryggur, Tindafell, lokar skarðinu að
norðan. Við riðum upp í vestri hlíð fells-
ins. Svört fjöll gnæfðu nú yfir okkur;
yfir jöklana og björgin 'fyrir neðan dreif
snjókóf, sem tættist sundur og luktist
aftur saman. Við riðum upp á hæð, þaðan
sem við sáum niður yfir landsvæði, sem
lykst að vestan háum fjöllum í hálfhring,
en austast stendur svart fell. Þarna rann
fram vatn í mörgum kvíslum. Einhvers
staðar á þessum slóðum áttu þær að vera,
laugarnar, þar sem við ætluðum að hvíla.
Nú voru tveir úr hópnum sendir á undan.
Þegar þeir voru komnir alllangt á brott,
dundi yfir él sem gerði jörðina alhvíta.
Þegar það leið hjá, sáum við í kíkinum,
að mennirnir voru stignir af baki. Það
var merkið, sem við höfðum komið okk-
ur saman um, bithaginn var fundinn.
Gott tjaldstæði var þar á næstu grösurn,
og í hlíðarfæti Tungnafellsjökuls kraum-
aði heimilislega í smálaugum, sem skutu
upp hverjum gufuhnoðranum af öðrum.
Við heftum hestana, létum þá velta
sér í grasinu og tjölduðum. Hallið fyrir
ofan var þakið ljósbrúnum leir, talsvert
sleipum og rökum og torveldum yfirferðar,
en á milli grasflákar með blóm: skær-
lita bládeplu, fífil og litla steinbrjóta,
hvíta og gula. Annars var hvergi líf að
sjá, utan eina flugu. Heit laug skaut upp
rnörgum mjóum gufustrókum á hverri
mínútu. Vatnið mældist 90 gráða heitt,
var heiðblátt og lyktaði af brennisteini;
það kom upp í skál og rann út í læk.
Hann féll til suðurs, því að við vorum
komin yfir vatnaskilin -— út í Köldu-
kvísl, sem fellur í Þjórsá. 011 lægðin var
full með laugar, volga smálæki og augu,
sem gufa steig af. Lækjargilið uppi í
fjallinu var ‘fjölskipað kynlegum berg-
tröllum. Beint fyrir framan okkur reis
hár tindur og skartaði öllu því litskrúði,