Andvari - 01.10.1965, Blaðsíða 75

ANDVABI
GLÆLOGNSKVIÐA ÞÓRARINS LOFTUNGU
165
að heilagur dómur Ólafs konungs var
upp tekinn. Skal nú kvæðið tilfært, svo
sem það er varðveitt í Heimskringlu:
1. Það er dullaust, hve Danir gerðu
dyggva för með dögglingi.1)
Þar var jarl 2 * fyrst að upphafi
og hverr maður, er honum fylgdi
annar drengur öðrum betri.
2. Nú hefur sér til sess hagað
þjóðkonungur í Þrándheimi.
Þar vill æ ævi sína
baugabrjótur’’ byggðum ráða.
3. Þar sem Ólafur áður byggði
áður hann hvarf til himinríkis
og þar varð, sem vita allir,
kvikvasettur4) úr konungsmanni.
4. Hafði sér harla ráðið
Haralcfssonur til himinríkis
áður seimbrjótur5 *) að sætti0) varð.
5. Þar svo hreinn með hvílu liggur
lofsæll gramur líki sínu,
og þar kná sem kvikum manni
hár og negl honum vaxa.
6. Þar borðveggs bjöllur7) knega
of sæng hans 8) sjálfar hringjast
og hvern dag heyra þjóðir
klukkna hljóð of konungsmanni.
7. En þar upp af altari
Kristi þæg kerti brenna.
Svo hefur Ólafur áður andaðist
syndalaust sálu borgið.
1) dögglingur = konungur 2) jarl = Har-
aldur Þorkelsson 3) baugabrjótur = gjafmildur
maður, konungur 4) kvikvasettur = heilagur
5) gjafmildur maður 6) að sætti varð =senni-
lega sáttamaður eða málsflytjandi við guð 7)
borðveggsbjöllur = klukkur á kórþili. Hér er
sagt að klukkur yfir heilögum dómi Ólafs hafi
hringt sjálfar, eða svo hafi mönnum heyrzt.
8) skrínið, kistuna.
8. Þar kemur her9) sem heilagur er,
konungur sjálfur, krýpur að gagni10)
og beiðendur blindir sækja
þjóðar máls, en þaðan heilir.11)
9. Bið Ólaf, að hann unni þér,
hann er guðs maður, grundar sinnar.12)
Hann of getur af guði sjálfum
ár og frið öllum mönnum.
10. Þá þú rekur fyr reginnagla
bókarmáls bænir þínar.
Þessi síðasta hálfa vísa verður ekki
með vissu rakin að fullu til rótar en virð-
ist framhald vísunnar á undan og þýða
þetta eitt: „þegar þú lest bænir þínar'.
Hún hefur annars verið talin tákn þess,
að kvæðið hafi veriö lengra, og getur
það verið ástæða þess, að hún er ekki
ljós að fullu.
Flestir hafa skilið frásagnir þær, sem
hér hafa verið raktar, svo og kvæði Þórar-
ins, þannig, að hér hafi raunverulega
dularfullir atburðir gerzt, okkur dauðleg-
um mönnum óskiljanlegir, en kraftaverk
og vitnisburður um heilagleik Ólafs kon-
ungs. En þó að Snorri segi svo frá atburð-
um, að þannig megi skilja, er frásögn
hans furðu blendin. Hann hefur aug-
Ijóslega gaman að athugasemdum Alfífu,
lesandinn grunar hann um að skálda
þær inn í 'frásögnina, að vísu meÖfram
vegna þess að ólíklegt þykir, að þær hafi
geymzt óbrjálaðar í 200 ár, frá því að
þær voru bornar fram til þess, er þær
voru festar á bókfellið. Hann undirbýr
vandlega frásögnina um ákefð Einars
þambarskelfis að trúa á heilagleik Ólafs
konungs með erindislausri ferð hans til
9) her = fjöldi manns 10) krýpur að gagni
= fær bót meina sinna við bænir 11) blindir
fá sjón og dumbir mál 12) bið Ólaf að hann
unni þér ríkis síns. Þórarinn snýr þessu máli
sínu til Sveins konungs