Andvari - 01.01.1932, Page 37
Andvari
Athyglin.
33
manni athygli, þó að þær horfi á annað. Það kemur
líklega af því, að þeim hefir ekki allt af verið jafnfrjálst
að líta hvert sem þær vildn eins og karlmönnunum.
Víkjum nú aftur að sjálfráðu athyglinni, og er þá
fyrsta spurningin þessi: Hve lengi getur athygli við eitt-
hvað einstakt haldizt óbreytt í senn? Almennt mundu
menn ætla, að það gæti stundum varað lengi. Menn geti
lesið bók, t. d. spennandi skáldsögu, tímunum saman,
án þess að athyglin virðist dofna, eða fylgt skemmtileg-
um fyrirlestri með óskiptri athygli frá upphafi til enda.
En þegar svo stendur á, þá er aðgætandi að efnið
breytist stöðugt, allt af kemur nýtt í viðbót við það, sem
fyrir var, að vísu í eðlilegu sambandi við það, eitt undir-
býr annað, en þó nýtt að mestu. Þar er eining í fjöl-
breytni, hugsunarþráður, er bindur það allt saman. Ein-
ing í fjölbreytni elur athyglina. Ef vér aftur á mót
beinum athyglinni að veikum áhrifum, sem ekkert breyt-
ast, þá verður annað uppi á teningnum. Gerið t. d. til-
raun með að hlusta á úr, sem er flutt svo langt frá
eyranu, að þér rétt að eins heyrið til þess. Ef þér þá
hlustið áfram, þá er ýmist, að heyrist til úrsins eða ekki.
Þér heyrið það sem snöggvast, svo líða nokkrar sek-
úndur, þá heyrist það aftur, og svona koll af kolli.
Þetta bendir á að athyglin gengur í bylgjum, meðvit-
nndin um hið sama er ekki jafnskýr nema augnablik í
senn. Setjið örsmáan depil með pennaoddi á hvítan
pappír, svo smáan depil að hann rétt að eins sjáist, og
reynið að horfa á hann með óskiptri athygli. Takið eftir
bví, hvort hann breytist ekki eða þá hverfur stundum
°9 birtist svo aftur, og hve Iangt líður á milli breyting-
anna. Sumir segja, að athyglin geti ekki haldizt óbreytt
við hið sama lengur en sekúndu í senn. — Eins og
bessu er varið um skynjanirnar, eins er því og varið