Andvari - 01.01.1932, Síða 46

42
Athyglin.
Andvarí
eitthwað snertir áhugamál vor, breiðist áhuginn yfir það
eins og eldur í þurru laufi. Að hafa áhuga á einhverju
og að veita því athygli, hvenær sem færi býðst, er eitt
og hið sama. — William James segir í ræðum sínum til
kennaranna: »Ef þér viljið tryggja yður áhuga nemanda
yðar, þá er að eins einn vegur til þess, og hann er sá
að ganga úr skugga um að þeir hafi eitthvað í huga sér
til að halda athyglinni, þegar þér farið að tala. —
Þetta eitthvað getur ekki verið fólgið í neinu öðru en
hugmyndaforða, sem áhugi fylgir og er þannig vaxinn,
að hið nýja efni, sem þér komið með, geti samlagazt
honum, svo að úr því verði eins konar rökrétt heild eða
kerfi. Reyndar vill nú svo vel til, að nálega hvaða sam-
band sem er nægir til að fleyta áhuganum áfram. En
sú hjálp sem Filippseyja-stríðið er nú fyrir kennsluna í
landafræði! En áður en stríðið hófst, gátuð þér spurt
börnin, hvort þau ætu pipar með eggjum, og hvaðan
þau héldu að piparinn kæmi. Eða spyrja þau, hvort gler
sé steinn, og ef ekki, hvers vegna þá, og síðan segja
þeim, hvernig steinar myndast og hvernig gler er búið
til. Vtri sambönd koma að sama haldi og þau sem dýpra
liggja og röksamlegri eru. En undir eins og áhuginn
breiðist yfir eitthvert efnið, þá loðir hann lengi við það.
Það, sem vér nemum, verður með nokkrum hætti partur
af sjálfum oss; og smám saman, eftir því sem sambönd-
um aftur og fram fjölgar og venjur, kunnleiki og æfing
vex, verður allt hugsanakerfi vort fastara bundið, og
mestur hluti þess áhugaefni frá einhverju sjónarmiði eða
að einhverju leyti.
Áhugamál fullorðins manns eru nálega hvert og eitt
að mestu leyti tilbúin: þau hafa verið byggð upp hægt
og hægt. Flestir hlutir, er vér höfum áhuga á sakir
stöðu vorrar, eru í eðli sínu upphaflega hvimleiðir; en