Andvari - 01.01.1875, Page 19

Fjártiagur og reikníngar íslands.
15
lausrar nýlendu og áskilja sér samþykkis og ályktar atkvæfci
um íslands sérstöku stjórnarskrá. þ>á var brugíiib öllum
loforbum konúngs, þ<5 þau væri gefin fyrir munn fulltrúa
hans á alþíngi, og rábgjafar konúngs sneru vib og létu
straum meira hluta ríkisþíngsins bera sig þángab, sem hann
vildi og þeir voru ef til vill sjálfir fúsir ab fara. Frá
þessari mebferb ríkisþíngsins á málinu voru sprottin tvö
frumvörp stjórnarinnar, sem lögb voru fyrir alþíng 1869,
og voru eiginlega frumvarpib frá 1867 bútab í tvennt,
svo ab fremri hlutinn, sem kallabur var alm'ennt stöbu-
frumvarp, var frumvarp sérílagi, og skyldi yfirgrípa þab,
sem stjdrnin ætlabist til ab skyldi vera reglan f samskipta-
málum Isiands og Danmerkur, en aptari lilutinn átti ab
skipa fyrir um lög og landstjdrn á íslandi sjálfu sérílagi,
Frumvörp þessi eru annars svo alkunnug1, ab hér er ekki
naubsyn ab fara lengra fram í þau, en þess er ab minnast,
ab hér er eins og ábur gjört svo ráb fyrir, ab konúngur
fái umrábin yfir íslands málum á hendur einum af hinum
dönsku rábgjöfum, og skyldi hann hafa ábyrgb fyrir ríkis-
þíngi Dana, en alþíng gat enga ábyrgb haft fram beinlínis,
og varb ab leita um þab atkvæba ríkisþíngsins; alþíngi
var neitab um allt atkvæbi í sameiginlegum málum, og
ríkisþfngib fékk eitt rétt til ab ákveba, hvenær alþfng
mætti fá ab taka þátt í þeim. Árgjald Danmerkur var
í þessu frumvarpi ákvebib til 30,000 rd. fast og 20,000
rd. laust í 10 ár, en síban mínkandi urn 1000 rd. árlega.
Alþíng rébi þá enn konúngi frá, ab láta þetta „stöbu-
frumvarp” fá lagagildi, og beiddist þess af konúngi, ab
a) Frumvarp stjórnarinnar, sem lagt var fram á ríkisþíngi í Oktobr.
1868 og kom í stans í Februar 1869, með þeim umræðum sem
til lieyra, eru í Nýjum Félagsritum XXVI, 1—34, og XXVIIr
3-42.