Spegillinn - 01.04.1951, Blaðsíða 30

66
SPEGILLINN
„Það getur varla heitið — þau fá þetta frá fimmtán til
átján hundruð krónur á mánuði, krakkaskinnin, og sumar
krossgáturnar eru fjandi snúnar, lasm“, sagði fylgdarmað-
urinn.
En nú fór Nonna litla að leiðast biðin, svo að hann gekk
að borðinu, barði þéttingsfast í það og sagði hátt: „Er það
hérna, sem maður
fær leyfi til að
byggja hús?“
Aumingja fólkið
hrökk í kút og rugl-
aðist í krossgát-
unni, svo að keppn-
in varð ómark.
„Ha, leyfi til að
byggja hús? Nei,
það er ekki hérna;
það er í næsta her-
bergi, dyr númer
fjögur, gerið svo
vel“, sagði elzta
barnabarnið.
Síðan byrjaði svo
fólkið á keppninni
aftur. Þeir kumpánar fundu dyr númer fjögur og gengu inn.
„Hér er bara faðirinn — hann er sá æðsti, formaður
nefndarinnar og yfirskrifstofustjóri", hvíslaði fylgdarmað-
urinn í dyrunum.
Nonni litli gekk að afgreiðsluborðinu og horfði á formann-
inn, sem sat við stórt skrifborð og reykti pípu.
„Góðan daginn, herra minn! Er það hérna, sem maður
fær leyfi til að byggja hús?“ spurði Nonni litli.
Formaðurinn stóð virðulega á fætur og kom fram að af-
greiðsluborðinu. „Hvað er yður á höndum, maður minn?“
spurði hann.
„Ég þarf að fá leyfi til að byggja hús“, sagði Nonni litli.
„Leyfi, já, einmitt. Það árar ekki vel til að standa í bygg-
ingum núna“, sagði formaðurinn mæðulega.
„Það kemur ekki mál við mig, hvernig árar. En við þurf-
um endilega að byggja upp heima. Veggirnir eru komnir að
falli og þekjan heldur hvorki vatni né vindi lengur“, sagði
Nonni litli.
„Ojá, þetta segja þeir allir, maður minn. Allir kvarta um
hallandi veggi og lekar þekjur, en enginn spyr, hvernig ári
hjá okkur núna. Lítið til fuglanna í loftinu og fiskanna í
sjónum! Ekki eru þeir að nöldra um leyfi til að byggja, þótt
þeir eigi ekki hús“, sagði formaðurinn armæddur.
En Nonni litli sagði sem var, að þau þarna í Koti væru nú
hvorki fugl né fiskur, heldur menn, sem vildu búa í húsi, sem
ekki læki.
„Aumasti hégómi, allt er hégómi, segir prédikarinn“, sagði
formaðurinn hátíðlega.
„Prédikarinn átti hús“, sagði Nonni litli.
„Afglapanum finnst sinn vegur réttur, en vitur maður
hlýðir á ráð, segir Salómon“, andvarpaði formaðurinn.
„Huh, Salómon. Hann gaf út leyfi til að byggja fimm
hundruð hóruhús og eitt musteri. Það var nú meiri karlinn“,
sagði Nonni litli.
Og hvort sem þeir ræddu málið lengur eða skemur varð
endirinn sá, að formaðurinn rétti Nonna litla skjal nokkurt,
sem hann sagði að
væri leyfið, og nú
væri bara eftir að
samþykkja það.
„Getið þér ekki
samþykkt það ?“
spurði Nonni litli.
„Naha, naha, na-
ha“, sagði formaður-
inn. „Ég! Nei, það er
gert hjá Samlagning-
arnefndinni hérna í
næsta húsi, — og ver-
ið þér nú sælir“.
„Fær hann mikið
kaup fyrir þetta?“
spurði Nonni litli
fylgdarmanninn, er
þeir komu fram á
ganginn.
„Jæja, svolítið. Hann fær þrjú þúsund og sex hundruð
króna föst laun á mánuði. Svo eru aukasporslur og tveir bitl-
ingar, samtals um þrjú þúsund krónur á mánuði. Það er
sæmilegt“, sagði fylgdarmaðurinn.
Svo héldu þeir af stað að finna Samlagningarnefndina, og
fylgdarmaðurinn fræddi Nonna litla um gang málsins.
„Það eru fimm nefndir, sem samþykkja svona leyfi. Sam-
lagningarnefndin leggur saman öll leyfi, sem gefin eru út,
og sendir þau svo til Frádráttarnefndarinnar. Hún dregur
frá leyfin, sem fallin eru úr gildi, og sendir þau, sem eftir
eru, til Margföldunarnefndarinnar. Hún margfaldar öll leyf-
in með tveimur, því að í rauninni hafa þau tvöfalt gildi, þar
sem maður getur annaðhvort notað þau sjálfur eða selt þau
fyrir góðan pening. Síðan koma niðurstöðutölur Margföld-
unarnefndarinnar fyrir Deilingarnefndina. Hún deilir í töl-
una með tveimur, af því að það getur enginn bæði notað
leyfið sjálfur og selt öðrum það, svo að þau hafa í raun og
veru bara einfalt gildi, þegar til kemur. Svo sendir Deilingar-
nefndin sínar tölur til Allrahandarnefndarinnar, en þær eru
alltaf falsaðar, því að Deilingarnefndin gleymir alltaf að
færa einn staf í kvótann. Allrahandanefndin tínir úr öll leyfi,
sem eru á vegum Mannvirðingaflokksins og stimplar þau, —
hin leyfin eru ógild“.
„Nú, þetta getur aldeilis tekið tíma“, sagði Nonni litli.
„Fimm vikur minnst, oftast fimm mánuði, stundum fimm
ár“, sagði fylgdarmaðurinn.
„Ja, hver andskotinn! Og ég, sem þyrfti endilega að kom-
ast heim fyrir sláttinn“, sagði Nonni litli.
Og þar sem þeir stóðu á gangstéttinni og hugsuðu málið,
þá bar þar að mann nokkurn, og það var enginn annar en
þingmaðurinn Kotsfólksins.
„Nei, komið þér nú sælir, Jón minn. Hvernig gengur það
með leyfið?“ sagði þingmaðurinn altilega.
„Ég er búinn að fá leyfið. Það er bara eftir að samþykkja
það, og hann vinur minn hérna segir, að það taki minnst
fimm vikur. En ég þarf endilega að komast heim fyrir slátt-
inn, svo að þetta er bölvað klúður“, sagði Nonni litli hálf
gramur.
„Jahá, einmitt það, Jón minn. Heyrðu annars, kannski
ég hafi leyfisskrattann með mér — ég er að fara hér inn