Fálkinn - 22.11.1961, Síða 26

9 dagáiHA öm
DAGUR HINN DUGMIKLI
Eins og þið vitið, kæru lesendur, þá
er ég mikill aðdáandi fornsagna okkar
eins og allir sannir íslendingar. Ég á
það líka til, að ég gleymi mér við dag-
drauma, og ber það þá ekki ósjaldan
við, að ég bregði mér í líki fornkappa í
fullum hertygjum og með alvæpni auð-
vitað. Ekki þarf að taka fram, að þá er
ég hinn mesti fullhugi og vopnfimari
en aðrir menn. Um daginn lenti ég í
huganum auðvitað, í eftirfarandi ævin-
týri, þá er ég var á leið til vinnu minn-
ar í strætisvagni, standandi:
Reið þá til þings Dagr Anns, sá er
nefndr var inn dugmikli. Var hann
við sjetta mann ok riðu allir gæðing-
um miklum, en svá mikinn jóreyk lagði
af reið þeirra, að aldimmt varð sem af
nóttu væri í Borgarfirði, þá er þeir
fóru þar um. Er þeir þeystu um garð á
Keitustöðum, bar svá við, að húsfreyja
hafði fyrir skömmu hengt til þerris
sparilök þeirra hjóna. Urðu nú lökin
,svört af jórykinu ok hljóp kona þá inn
ok sagði bónda sínum tíðendin. Bóndi
þessi, er Gallhardr nefndist, greip skjót-
lega sverð sitt ok snaraðist út á hlað.
Æpti hann ókvæðisorð að reiðmönnum
ok skók brandinn. Sem Dagr ok kappar
hans heyrðu til Gallhards, bremsuðu
þeir svá harkarlega að tveir hestanna
seldu upp. Beindu þeir þegar för sinni
að bónda ok snaraði Dagr sér af baki.
Gekk hann að Gallharði ok klauf hann,
eigi aðeins í herðar niður, heldr í klof
niðr, svá að til sinnar handar féll hver
hluti búksins.
Þar eð Dagr var glöggr mjög í nátt-
úruvísindum ok þekkti gjörla bygging
mannsbúksins sá hann þegar, er í sund-
ur hafði verið klofinn Gallhardr, að í
maga bónda var stórt ok mikið mein,
það er kennt er við krabba, ok vissi
hann að bóndi hefði eigi getað lifað
lengi. Gekk hann síðan til bæjar, ok
sagði húsfreyju tíðendin. Hann bað hana
ekki æðrast, bóndi hefði hvort eð er
eigi getað átt langt eftir ólifað. Gaf
hann henni síðan kvittun fyrir víginu,
ok sagðist skyldu kippa þessu í lag á
þingi ok sjá svo um, að húsfreyja fengi
full eftirlaun. Þakkaði konan honum
göfugmennsku hans, en sagðist líka
hafa verið orðin leið á bónda sínum.
Bauð hún Degi að gista um nóttina, en
hann sagðist eiga brýnt erindi til al-
þingis, en kvaðst mundu líta inn, þegar
hann ætti leið um næst.
Héldu nú kappar áfram för sinni ok
bar eigi fleira til tíðenda þar til þeir
komu á Þingvöll. Var þar þá kominn
mikill fjöldi manna ok voru framsókn-
armenn í meirihluta. Höfðu þeir í
frammi dólgshátt ok kölluðu til Dags
ok manna hans, að þeir skyldu stíga af
baki hið fyrsta og þreyta glímu.
Eigi létu Dagsmenn egna sig lengi,
heldur tóku til við glímuna ok áður en
varði höfðu þeir hryggbrotið tvo af
andstæðingunum Flúði þá allur skar-
inn, en einn hinna hugdeigu snöri sér
þó við og kastaði spjóti að Degi, sem
brá við skjótt ok greip spjótið á lofti.
Eldsnöggt brá hann hendi í bakvasa
undir skykkju sinni, dró fram brýni ok
brýndi spjótsoddinn, en kastaði síðan
eftir eiganda spjótsins, sem kominn var
um 60 faðma frá honum. Spjótið var nú
svo flugbeitt að það ,smó gegnum
manninn og negldist í jörðina fyrir
framan harm. Ekki datt hann þó niður
strax, heldur hljóp nokkur skref, en
fékk þá spjótsskaftið í magann ok tókst
á loft sem væri hann stangarstökkvari
ok slöngvaðist út í Öxará. Fjöldi þing-
manna sá aðfarirnar ok voru sem
þrumu lostnir yfir fimi ok hreysti
Dags. Óx mjög vegur hans á þinginu
við þetta.
Á þingi voru mörg mál til umræðu
ok lét Dagr mjög að sér kveða. Hann
fylgdi úr hlaði tillögu um það, að hætt
skyldi að drekkja hórkonum í Öxará,
þar eð það spillti veiði í ánni. Þess í stað
skyldi dæmdum konum hrint fram af
barmi Almannagjár. Var tillögunni vis-
að til nefndar. Eftir nokkurra daga
málarekstr reið Dagr aftur heim í sveit
sína, en á heimleiðinni gisti hann hjá
húsfreyjunni á Keitustöðum.
Sátu þeir félagar í góðum fagnaði í
skála ok var kneifað öl ómælt. Gerð-
ust menn þá drukknir ok tóku að kveð-
ast á. Kastaði Dagr fram einni stöku
all mergjaðri, ok vildi svá illa til, að
stakan kom í höfuð einum manna Dags
ok lá augað þegar úti. Sá, er fyrir óláni
þessu varð, tók þetta samt eigi nærri
sér, því hann gekk fram ok þó sér, en
kom síðan aftur ok hélt áfram drykkju.
Að lokum studdi húsfreyja Dag til
svefnlofts síns ok segir eigi frekar af
samskiptum þeirra þar.
Er heim kom á óðal Dags, bar svo
við, að fell það, er bærinn stendur
undir, hafði hristst og skekist ok var
eldur uppi í tindi þess. Var bær Dags í
Frh. á bls. 28
26
FALKINN
*
*
*
&
*
*
&
*
*
*
*
&
*
t
&
*
HX
&
&
<!x
*tX
*
&
5f
*{x
3f
"tX
Jf
<!x
3f
3f
-íx
3f
^X
3f
3f
^X
>f
*
)f
*
3f
*{X
>f
^X
3f
&
3f
*{X
ROCCO
og bræð-
ur hans
Síðasta mynd ítalska leikstjórans
Luchino Viconti hefur hlotið mikinn
fjölda verðlauna og einróma lof gagn-
rýnenda hvarvetna í heiminum. Myndin
var sýnd í Evrópu í sumar og úr dönsk-
um blöðum minnumst við þess, að
myndin hlaut frábæra dóma, er hún var
sýnd þar.
Efnið, sem Visconti fjallar um í þess-
ari nýju mynd, er flótti lægri stéttar-
fólks úr sveit í borg. Myndin fjallar um
ekkju og fimm syni hennar. Þau flytj-
ast öll úr fátæku sveitahéraði og til
Milano. Breytingin á lífskjörum og
lifnaðarháttum verður afar erfið fyrir
þessa suðurítölsku fjölskyldu og um
allt það stríð og alla þá erfiðleika fjall-
ar myndin.
Með miklum erfiðismunum tekst
fjölskyldunni að útvega sér hið frum-
stæðasta þak yfir höfuðið og hún verð-
ur að hafa öll spjót úti til þess að vinna
sér inn fyrir brýnustu nauðsynjum.
Tvair af sonum ekkjunnar verða at-
vinnuboxarar, sá þriðji verður að láta
sér nægja að vera vikadrengur og hinn
fjórði kemst í vélnám.
AMERISKIR
Hinir svokölluðu nýju straumar í
kvikmyndagerð koma nú frá æ fleiri
löndum. Fyrst og fremst koma þeir frá
Frakklandi og Ítalíu og nú einnig frá
Bandaríkjunum. Það er með vilja, að
sagt er frá Bandaríkjunum, en ekki
Hollywood, því að sú ameríska kvik-
mynd, sem hér um ræðir, er ekki fram-
leidd í Hollywood.
Hún varð til í New York. Og hún