Fálkinn - 18.09.1963, Blaðsíða 8

Skaftfellingar eru sagðir hógvæiir
menn og það er kannski ekki nema von
að svo sé. Þeir skilja það ef til vill öðr-
um mönnum betur hversu lítils maður-
inn má sín gagnvart náttúruöflunum.
Það hafa þeir lært á sambýli sínu við
stórlynda nágranna. En aldrei hefur
það hvarflað að Skaftfellingum að hopa
af hólmi heldur hafa þeir fært byggð
sína á þá staði sem þeim vissu örugg-
asta. Þannig hafa þeir á sinn hógværa
hátt borið sigur yfir sínum stóryndu
grönnum.
Sandarnir fyrir austan eru miklir og
erfiðir viðureignar. Þeir eru stundum
slíkur beljandi vatnsflaumur að ekki
mun vera samjöfnuður í víðri veröld.
Það er ekki heiglum hent að eiga ferð
um þá í slíku ástandi. Skaftfellingar
hafa lengi verið góðir vatnamenn. Og
þó Skaftfellingar hafi verið og séu góðir
vatnamenn þá hefur sandurinn krafizt
sinna fórna. Þeir sem þar hafa verið
staddir þegar hlaup skall á hafa ekki
allir átt þaðan afturkvæmt. Og margt
skipið hefur lokið siglingu sinn við þessa
sanda. Skip sem þarna strandar á ekki
afturkvæmt. Eftir að sandurinn hefur
náð því skilar hann því ekki aftur held-
ur grefur á svipstundu í óblíðan faðm
sinn. Sandurinn skilar ógjarnan aftur
því sem hann hefur eitt sinn náð í.
En sandurinn geymir marga sögu.
Sögur af skipum sem luku þar sigiingu
sinni og sögur af mönnum sem brutust
yfir hann af miklu harðfengi. Hann
geymir spor jökulhlaupa. A Skeiðarár-
sandi eru djúpir gígar eftir stór jökul-
björg sem strandað hafa á sandinum í
hlaupum og síðan bráðnað þar. Sandur-
inn geymir líka sögur af blómlegum
byggðum sem stóðu þar áður en hann
lagði þær undir sig.
Öræfasveitin er afskekktasta sveit á
landinu. Þangað er oft erfitt að komast
nema loftveg. Það hiýtur því að hafa
verið Öræfingum mikil gleðitíðindi
þegar þeir fréttu það í vor að til lands-
ins væri kominn vatnadreki mikill sem
líklegur væri til þess að eiga í fullu tré
við vötnin sem skilur þessa sveit af. Og
sjálfsagt binda þeir við þennan dreka
miklar vonir þótt hann kunni að eín-
hverju leyti að vera tak-markaður.
Til éru heimildir sem segja frá þvi
að fyrir nær þrjú hundruð árum hafi
hollenzkt kaupfar hlaðið gulli og ger-
semum strandað við Skeiðarársand. Ein-
hverju af þessum dýra farmi mun hafa
verið bjargað en mikið mun enn grafið
í sandinn fyrir austan. Nú hafa nokkrir
menn gert með sér félag til að reyna
að finna þessar gersémar og bjarga.ef
kostúr væri. Blöðin sögðu frá því í vor
að jafnframt sem reyna ætti drekann í
vötnunum fyrir austan væri meiningin
að nota hann til að leíta að þessum dýra
farmi. Verður gaman að fylgjast með
hvernig sú leit gengur.
Fyrir skömmu var vatnadreki þessi,
sem í skírninni hefur hlotíð nafnið
f Grafargiii rétt áður en koraið er til
Víkur í Mýrdal.
fXlkinn