Fálkinn - 10.08.1964, Síða 31

Hugleiðingar á Hálsi
Framh. af bls. 25.
beri enn í dag sýnileg merki
Tyrkjans ránskapar. Þar er þá
og getið um gamlan Summaríu-
part „ogsvo brendi merki þess
Tyrkneska viðskilnaðar.“
Við dveljum ekki lengur hér
heima á þessu eyðibýli. Við
göngum vestur túnið, upp á
grasi vaxinn hól. Við virðum
fyrir okkur landslagið. Nú sjá-
um við að mestu yfir land þessa
forna prestseturs neðan fjalls.
Ekki hefur það verið stórbýli.
Þetta hefur alltaf verið lítil
jörð, einungis 11,48 hundr. að
dýrleika (með hjáleigunni
Strýtu). Til samanburðar má
geta þess, hve nágrannaprest-
setrin voru mörgum sinnum
stærri, að Hof (með sínum hjá-
leigum) var metið á 90 hundr.
og Berufjörður á 50,8 hundr.
Já, misjöfn hafa þau verið kjör-
in prestanna ekki síður en al-
þýðunnar. Sjálfsagt hafa marg-
ir prestar hér að Hálsi lifað
við þröngan kost ekki síður
en sóknarbörn þeirra þegar illa
áraði. Svo var a. m. k. um
þann, sem síðastur hélt þennan
stað og talið er að hafi flosnað
hér upp árið 1912. Sá hét Jón
Einarsson, sonur þess merka
klerks sr. Einars Árnasonar á
Kæri Astró!
Viltu gjöra svo vel að segja
mér eitthvað um framtíð mína.
Ég er fædd klukkan 10 f. h. í
Vestmannaeyjum. Ég er í gagn-
fræðaskóla. Nú langar mig að
spyrja þig nokkurra spurninga.
Á ég eftir að menntast mikið?
Á ég eftir að búa erlendis til
dæmis í Englandi. Viltu gera
svo vel að sleppa því sem er
innan sviga. Með fyrirfram
þakklæti.
Stína.
Svar til Stínu.
Það eru ekki miklar líkur
fyrir því að langskólanám eigi
eftir að liggja fyrir þér, þar
eð Plútó og Marz eru staðsettir
í níunda húsi, sem stendur fyrir
langskólanám meðal annars.
Staða þessara plánetna þarna
bendir til þess að þó að þú hæf
ir langskólanám þá mundu
verða vissar ástæður til þess að
þú yrðir að leggja það á hilluna.
Hins vegar liggur mjög létt fyr-
ir þér að læra þar eð þú verður
að teljast fremur gáfuð.
Mr ki Vatnsberans á geisla
fjórða húss bendir til þess að
Sauðanesi, sem var „maður vel
að sér, göfuglyndur og höfðingi
að rausn, enda vel látinn.“
(Æviskr.), en kona sr. Einars
var Margrét Lárusdóttir klaust-
urshaldara Schevings.
Jón ólst ekki upp hjá for-
eldrum sínum heldur „hjá
bónda einum“ til tíu ára aldurs
og til undirbúnings lífsstarfs
síns hlaut hann menntun í
þrem skólum — Hólaskóla,
Reykjavíkurskóla eldra, og
Bessastaðaskóla, enda var þá
skólahald landsmanna mjög á
reiki. Stúdent varð hann 1807
„með lélegum vitnisburði“ og
tveim árum síðar — 9. júlí
1809 hlaut hann prestsvígslu í
Reykjavíkurdómkirkju af Geir
Vídalín til Háls í Hamarsfirði.
En ungi presturinn vildi ekki
leggja einn og óstuddur upp í
prestskapinn á Hálsi eða bú-
skapinn á prestsetrinu. Hálfum
mánuði eftir prestvígsluna
kvæntist hinn ungi prestur
jafnöldru sinni, Margréti Guð-
mundsdóttur litara í Leirvogs-
tungu Sæmundssonar. Hin til
vonandi maddama á Hálsi var
þjónustustúlka í Viðey og þar
stóð veizla brúðkaups þeirra.
Og gamli stiptamtmaðurinn var
sjálfur svaramaður þjónustu-
stúlku sinnar og hans svara-
maður var Páll Jónsson klaust-
urshaldari, þá á Elliðavatni.
Það má því fullyrða það, að
þú munir ekki flytjast til út-
landa, enda mun þér ekki vegna
vel við að dveljast þar. Hins
vegar gætu ýms samskipti við
útlönd veitt þér mikla skemmt-
un, svo sem bréfasambönd og
annað slíkt við vini og ættingja.
Venus í öðru húsi lofar góðu
um að fjárhagslegar aðstæður
þínar verði oftast með góðu
móti. Kvenfólk mun hafa heilla
rík áhrif í þessum efnum sér-
staklega.
Merki Nautsins á geisla sjö-
unda húss eykur löngun þína
eftir ástasamböndum, en gerir
þig hins vegar nokkuð vandláta
á því sviði. Þar af leiðandi er
ekki stofnað til hjónabands á
auðveldan hátt og Nautsmerk-
ið bendir til þess að þú viljir að
þér sé sýnd einlægni og þú
sýnir einlægni á móti. Þegar
málin hafa komizt á það stig
að verða hjónaband, þá virðist
svo vera sem það leysist ekki
svo auðveldlega upp. Ef svo
skyldi samt fara að til skilnað-
ar kæmi annað hvort sakir ó-
einlægni makans eða sakir
óhagstæðra knngumstæð ta, þá
er mjög hætt við því að þú
1 Viðey hafi verið veizla góð
og góðar óskir blessunar og
velfarnaðar hafi fylgt prests-
hjónunum ungu út í lífið. En
þær óskir hafa lítt stoðað.
Gæfan brosti ekki við mad.
Margréti og sr. Jóni á Hálsi.
Þeim búnaðist þar lítt, enda
var árferði vont: Grasspretta
mjög lítil, sumarið fúlt og kalt
(1809). Peningsfellir um Aust-
urland (1810). Eystra kalt og
illviðrasamt, svo aldrei létti
næðingnum og hríðum til þess
átta vikur voru af sumri. Mikl-
ir óþerrar voru syðra og lágu
töður á túnum fram á haust og
voru hey víða kolbrunnin. Eldi-
viður ónýttist mjög, svo að
menn urðu í mestu nauð.
(1811).
Svona lýsir annáll nítjándu
aldar árferðinu þessi þrjú ár,
sem sr. Jón hélt Hálspresta-
kall. Árið 1812 flosnaði hann
upp og síðan hefur ekki verið
prestur á Hálsi í Hamarsfirði.
Með konungsbréfi 18. des. 1816
var prestakallið lagt niður og
sóknin lögð undir Hof í Álfta-
firði. Og svo var það einn dag
á útmánuðum árið 1892, að
hvassviðri leggur kirkjuna að
Hálsi að velli og það er ákveð-
ið að byggja hana ekki þar
aftur heldur er hún flutt til
Djúpavogs. Hefur svo staðið
síðan. Þar með hafði þetta
forna prestsetur tapað bæði
munir taka slíkt mjög nærri
þér og að langan tíma taki
að jafna tilfinningar þínar og
stefna til nýrra kynna. Þegar
um giftingu er að ræða slitnar
venjulega ekki upp úr henni,
og þegar til hjónabands er
stofnað sakir ástar, þá er venju-
lega ekkert sem skilur annað en
dauðinn og þá er oft ekki um
aðra giftingu að ræða.
Árið 1967 verður skyndileg
breyting á högum þínum til
batnaðar og mikið meira mun
bera á þér persónulega heldur
en verið hefur til þessa. Þú
munt hafa tilhneigingar til að
vera frumleg og jafnvel að
stjórna þeim, sem umhverfis
þig eru.
Á árinu 1979 til 1982 verður
fremur erfitt tímabil hjá þér
og umbiltingasamt, Þú munt
eiga í ýmsum persónulegum
erfiðleikum með fólk, sem er
ýmist skylt þér eða óskylt.
Árið 1985 verður mjög hag-
stæð afstaða í stjörnusjá þinni
en það bendir til þess að þú
leggir í ferðalag jafnvel til út-
landa og mun það takast vel
undir svo heillavænlegum áhrif-
klerki og kirkju. Dánarreitur-
inn einn minnti á það að þarna
hefði eitt sinn verið helgistað-
ur sveitarinnar.
Sr. Jón Einarsson var ekki
nema tæplega þrítugur þegar
hann yfirgaf Háls nokkru fyrir
fardaga 1812. Þá lagði hann leið
sína út í Árnesþing að því er
virðist á eins konar vergangi.
En ekki staðnæmdist hann þar
lengi. Vorið eftir var honum
veitt Einholt í Hornafirði. Þann
stað hélt hann í 14 ár. Ekki er
annars getið, en vel hafi farið
á með honum og Mýramönnum.
Aftur á móti varð allt annað
uppi á teningnum austur i Lóni
þar sem sr. Jón tók við prest-
skap eftir að hann sleppti Ein-
holti árið 1827. Þar átti hann
í nokkrum brösum við söfnuð
sinn. Hann hætti að sækja
kirkjuna, og þegar klerkur
kvartaði yfir því, svara Lón-
menn að „þeir hafi ekki ánægju
eða uppbyggingu að fara til
kirkju til að heyra á hneykslis-
fullan óþarfa og skvaldur,
þegar heita megi að þar (sé)
blandað saman guðsorði við
hégóma bæði við skriftamál og
í predikunarstól". — Mun
drykkjuskapur hafa átt sinn
drýgsta þátt í þessum hneyksl-
anlega kenningarmáta prests.
Seinna var svo sr. Jóni vikið
um sem pá verða rikjanai.
Á árunum 1986 til 1989 verð-
ur Saturn í öðru húsi og bendir
það til erfiðleika á sviði fjár-
málanna. Þó mest fyrstu árin.
Árið 1971 til 1972 verður Jú-
piter í öðru húsi og verður það
tímabil því heillavænlegt á
sviði fjármálanna svo og 1983
til 1984 og 1995 til 1996.
Árin 1970 og 1971 eru horf-
ur á nokkrum erfiðleikum milli
þín og félaga þinna eða maka.
Samband þitt við -ðra mun þó
verða traustara eftir þetta, því
að þér mun verða ’jóst hverjir
eru raunverulega vinir þínir og
hverjir ekki.
Árin 1975 til 1977 verður
Júpíter í fimmta og sjöunda
húsi og bendir það til velgengni
á sviði ástamálanna og margra
góð a ávaxta þar nf, sem þú
verðskuldar rík’'
FÁLKINN u