Iðnneminn - 01.10.1993, Blaðsíða 32

MEÐ FRAMTÍÐINA
AÐ VOPNI
Nýjar og nýjar kynslóðir iðnnema halda stöðugt áfram
baráttunni fyrir umbótum á löggjöf um nám þeirra.
Allar götur frá því að iðnnemar mynduðu með sér
félagsskap hefur áhugi á endurbótum á iðnnámskerfinu
verið ríkur þáttur í starfinu. Um sama leyti og Iðnneminn
hóf göngu sína, á vegum nokkurra nemenda í
Iðnskólanum í Reykjavík, taka nemar að ókyrrast undir
gildandi iðnnámslögum, sem voru að stofni til frá árinu
1893. Hér verða stuttlega rakin afskipti iðnnema af
lagabreytingum sem náðu fram að ganga á fjórða
áratugnum og að mestu leyti stuðst við frásagnir
Iðnnemans.
Iðnnámslagafrumvarpið
í fyrsta tölublaði Iðnnemans haustið 1933 er fjallað um
„iðnnámslagafrumvarpið" og segir þar meðal annars:
„Veturinn 1932 boðaði S.U.K. til opinbers
iðnnemafundar. Voru þar tekin til umræðu kjör
iðnnema og námssamningar....kosin nefnd til
að gera uppkast að frumvarpi til laga um
iðnnám. Boðaði svo nefndin til opinbers
iðnnemafundar 20. mars....og kom þá strax í
ljós að það hafði inni að halda stórfenglegar
umbætur og voru þær helstar þessar:
1. Stytting vinnutímans niður í 8 stundir á
dag, þar með reiknaðar kennslustundir í
iðnskólanum, sem greitt sé fyrir sem aðra
vinnu.
2. Lágmark launanna er það að nemandi geti
lifað sæmilega af.
3. Að meistari greiði allan kostnað af
skólanáminu.
4. Hálfsmánaðar sumarfrí.
5. Trygging gegn slysum og sjúkdómum á
kostnað meistara.
6. Afnám einkasamninga. í stað þeirra komi
samningar milli meistara og sveinafélaga fyrir
hönd nemenda.
7. Að iðnnemum sé kennd iðnin en þeir ekki
notaðir sem ódýrt vinnuafl.
I miðjum umræðum rís upp maður með
berserksgang miklum og reynir að tvístra eftir
megni samfylkingu nemenda um þetta frv., og
þar næst les hann upp frv. til laga um iðnnám,
sem S.U.J. hafði samið með það eitt fyrir
augum að sundra samtökum nemenda um sitt
eigið frumvarp....sýnilegt að frumvarpið hafði
verið samið í miklum flýti...og urðu þess vegna
sprengingamenn í gersamlegum
minnihluta..Síðan var safnað undirskriftum á
meðal nemenda, sem gekk ekki eins vel og
æskilegt hefði verið, bæði vegna þess hvað
tíminn var naumur og vegna áhugaleysis
nemenda fyrir þessu máli. Var svo frumvarpið
lagt fyrir þingið sem vitanlega gerði ekki neitt.
Iðnnemar, en nú verðum við að taka frv. upp
að nýju, með margfalt skarpari baráttu, ræða
það meðal okkar í Málfundafélaginu, fá
sveinana til að ræða það í sveinafélögunum og
berjast óslitinni baráttu með okkur, þar til sigur
er fenginn. „Sameinaðir stöndum vér en
sundraðir föllum vér.““
Tónninn í þessum skrifum er að sjálfsögðu í anda
tímans, - þeim sem ekki eru sammála því frumvarpi sem
S.U.K. hefur samið gengur ekki annað til en að sundra
einingu iðnnema. Á hinn bóginn er það rétt að frumvarpið
felur í sér stórfellda réttarbót fyrir iðnnema, en eins og
stundum bæði fyrr og síðar er það í litlum takti við
möguleikana á að fá það samþykkt. Hvað sem því líður er
hugur í mönnum:
„Iðnnemar! hvar sem við erum staddir á
landinu höfum við allir sameiginlegra
hagsmuna að gæta og við getum allir verið
sammála um að berjast fyrir bættri
iðnnámslöggjöf....Næst þegar Alþingi kemur
saman verðum við að láta rigna yfír það
áskorunum frá okkur. Blöðin eru eitthvert
beittasta vopnið sem við höfum, og þess vegna
verðum við að berjast fyrir bættri
iðnnámslöggjöf í gegnum sameiginlegt
málgagn okkar, Iðnnemann, og öll önnur blöð
sem vilja veita okkur lið í baráttunni...verðum
að fá sveinafélögin og öll önnur verklýðsfélög
til þess að veita okkur lið...
Allir einlægir verklýðssinar veita okkur alla
sína aðstoð í baráttunni og þá fyrst og fremst
S.U.K., sem er hið eina virkilega
baráttusamband verkalýðsæskunnar.
Einungis á grundvelli stéttabaráttunnar undir
forustu S.U.K. er okkur sigurinn vís.“
Hér eru lausnimar einfaldar og sigurinn vís, ef rétt er á
málunum haldið. Vemleikinn var á hinn bóginn nokkuð
annar. Tónninn í Iðnnemanum átti lrka eftir að breytast
fyrr en varði. I stað ásakana um klofning og
sundmngarstarfsemi kemur tónn samstöðu, það er fleira
sem sameinar iðnnema en sundrar þeim, hverjum svo sem
þeir fylgja að málum í pólitík, enda em lífskjör og