Fréttablaðið - 19.11.2009, Side 20

Fréttablaðið - 19.11.2009, Side 20
20 19. nóvember 2009 FIMMTUDAGUR FRÉTTAVIÐTAL: Nýr formaður Heimssýnar Ásmundur Einar Daðason, þingmaður VG, er nýr for- maður Heimssýnar. Hann er harður andstæðingur Evrópusambandsaðildar og telur umsókn misráðna enda kljúfi hún þjóðina á erfiðum tímum. Hefur þú lengi verið einarður and- stæðingur ESB-aðildar? „Alveg frá því að ég fór að fylgjast með stjórnmálum sem var þegar ég var innan við tví- tugt hefur mér litist illa á Evrópu- sambandsaðild. Eftir því sem ég skoða málið betur sannfærist ég enn frekar um að þetta sé ekki það sem er brýnast fyrir land og þjóð, hvorki núna né nokkurn tíma.“ Hvað hefur mótað þá afstöðu þína? „Fyrst og fremst þessi sam- þjöppun sem hefur orðið í Evrópu- sambandinu. Þarna er í rauninni að verða til sambandsríki. Sífellt færist meira og meira vald til Brussel. Í Lissabon sáttmálanum er kveðið á um sameiginlega utan- ríkisstefnu, forseta Evrópusam- bandsins og opnað fyrir heimild- ir fyrir því að Evrópusambandið komi sér upp her. Þetta verður alltaf þéttara og þéttara og mark- miðið er greinilega að koma á fót Bandaríkjum Evrópu, með sama hætti og Bandaríki Norður-Amer- íku. Sjálfstæði okkar og réttur til að semja fyrir eigin hönd og setja eigin lög færist að stórum hluta til Brussel. Yfirráðin yfir auðlindunum okkar eru ekki síður mikilvæg. Það er klárt mál að Evrópusambandið ásælist þær. Það sem einkennir okkur er fámennið, yfirfullt land af auðlindum og óþrjótandi mögu- leikar þeim tengdum. Fyrir hrun vorum við stöndugasta þjóð heims. Það er vegna þess að við eigum auðlindir og þær eru fyrir Íslend- inga. Það má ekki rugla skuldsetn- ingu í tengslum við hrunið saman við þetta. Þú ert sauðf járbóndi úr Dölunum. Fullyrt er að staða sauð- fjárbænda geti styrkst við Evrópu- sambandsaðild. Hreyfir það ekki við þér? „Margir halda því fram að undir einhverjum kringumstæðum gætu hugsanlega einhverjir sauðfjár- bændur komið betur út við aðild. En heildin og dreifðu byggðirnar munu ekki koma betur út. Ríkis- stuðningurinn hér við landbúnað er framleiðsluhvetjandi. Styrkja- kerfi Evrópusambandsins er það ekki. Í þessu tilliti þarf líka að hugsa um tolla. Það er viðurkennd aðferð að ríki verji framleiðslu sína með tollum. Evrópusambandið ver sig sem eitt ríki með tollum og við hefðum ekkert um þá að segja. Við gerum líka meiri heilbrigð- iskröfur í landbúnaði en aðrir og hér er lítil lyfjanotkun. Matvæla- öryggi þjóðarinnar er líka í húfi. Aðild myndi fylgja gríðarlegt högg fyrir dreifðu byggðirnar þar sem landbúnaður er undirstaða alls, þar með talið ferðaþjónustunnar.“ Er ekki rétt að láta samninga- viðræðurnar fara fram og sjá hvernig samningurinn lítur út áður en kveðið er upp úr um kosti og galla aðildar? „Því var haldið fram að þetta væru einhverjar könnunarvið- ræður og að við fengjum að sjá hvað væri í boði. En þetta er ekki þannig. Evrópusambandið er ekki hlaðborð. Þar er í gildi stjórnar- skrá sem aðildarþjóðir gangast undir og við þurfum ekki annað en að kynna okkur hana til að sjá um hvað þetta snýst. Við erum að fara í gríðarlega kostnaðarsamt ferli sem snýst um að samhæfa okkar lög og stofn- anakerfi að Evrópusambandinu. Að auki get ég sagt að þær kröf- ur sem meirihlutinn setti fram sem samningsskilyrði í sumar eru með þeim hætti að engin þjóð hefur nokkurn tíma fengið nokkru slíku framgengt. Ég hef enga trú á að Evrópusambandið gefi eftir grundvallarþætti sína, til dæmis um að stjórn fiskveiða verði í höndum Íslendinga. Hvað ætli Bretar og Spánverjar segðu við því? Það getur vel verið að við fáum tímabundnar undan- þágur frá einhverju til að aðlag- ast Evrópu sambandinu en það er afar langsótt að halda fram að slíkar undanþágur geti orðið var- anlegar.“ Aðildarumsókn Íslands er mál ríkisstjórnarinnar. Þú situr í þing- flokki stjórnarflokks. Er það ekki öfugsnúið? „Andstaða mín við ákvörðun um umsókn hefur aldrei dulist neinum. Ég og fleiri þingmenn VG létum bóka við ríkisstjórnar- myndunina að við myndum berjast gegn þessum áformum Samfylkingarinnar með öllum mögulegum ráðum. Þegar málið var inni í þinginu í sumar vann ég með framsóknarmönnum og sjálf- stæðismönnum að því að reyna að stöðva þetta. Það tókst því miður ekki en ég mun áfram vinna með þessum hætti. Það er svo rétt að minna á að í stjórnarsáttmálanum stendur að flokkarnir séu sammála um að virða ólíkar áherslur hvor um sig í þessu máli og virða líka réttinn til málflutnings og baráttu úti í samfélaginu. Um þetta hlýtur fólk að vita.“ Býstu við að baráttan með og á móti Evrópusambandsaðild verði hörð? „Þetta er að mínu mati stærsta mál sem Íslendingar hafa þurft að útkljá á síðustu árhundruðum og eðlilega verður tekist á um það. Vonandi verður það gert með málefnalegum hætti en það gefur auga leið að þjóðin er klofin. Það var varað við því að ekki ætti að leggja í þennan leiðangur nema pólitískt bakland væri sterkt, bæði í þinginu og meðal þjóðar- innar. Nú hefur komið á daginn að svo er ekki. Kannanir sýna að sex- tíu prósent eru andsnúin aðild.“ Getur þessi barátta orðið skað- leg? „Já ég held það. Og ég minni á að ég sagði áður en þingsályktunar- tillagan var samþykkt í sumar, og tók þar undir með framsóknar- mönnum og sjálfstæðismönnum, að nú þegar við göngum í gegnum alla erfiðleikana eftir banka- hrunið og mesta niðurskurð Íslands sögunnar, meðal annars í heilbrigðis- og menntamálum, þá væri í fyrsta lagi vitlaust að eyða öllum þessum peningum í þetta og í öðru lagi misráðið að ráðast í aðgerðir sem skipta þjóðinni í fylkingar. Þetta væri það síð- asta sem við þyrftum núna. Við þessu var sumsé varað. Það er arfa vitlaust að fara af stað í þetta núna, einmitt þegar við þurfum svo mikið á því að halda að ná samstöðu um ýmis mál úti í þjóð- félaginu.“ Í ljósi þess að þú finnur Evr- ópusambandinu flest til foráttu, hvernig skýrir þú áhuga aðildar- sinna? „Þeir verða að svara fyrir sig en við höfum ólíka sýn á hvernig möguleikar Íslands verða best nýttir. Myntumræðan hefur drifið menn áfram núna og margir segja að við verðum að ganga í ESB og taka upp evru hið snarasta. En þetta virkar ekki þannig. Það er er mjög langt í að við uppfyllum Maastricht-skilyrðin fyrir upp- töku evru. Mér finnst sjálfsagt að skoða það að taka upp aðra mynt en um leið þyrfti að skoða hvort raun- hæft sé að vera áfram með krón- una. Í öllu falli þurfum við ekki að ganga í ríkjasamband og afsala okkur fullveldi og auðlindum til þess eins að taka upp nýja mynt.“ ESB-umsókn arfavitlaus þegar þörf er á samstöðu Heimssýn, hreyfing sjálfstæðissinna í Evrópumálum, eru þverpólitísk sam- tök fólks sem telur hagsmunum Íslendinga best borgið með því að standa utan Evrópusambandsins. Hreyfingin var stofnuð í júní 2002. Ragnar Arnalds, fyrrverandi þingmaður og ráðherra, gegndi formennsku frá stofnun og þar til um helg- ina. Ásmundur Einar Daðason alþingismaður er nýr formaður og Heiðrún Lind Marteinsdóttir lögmaður er varaformaður. 43 sitja í stjórninni og eru margir í þeim hópi kunnir af störfum sínum í stjórnmálum, viðskiptum og fleiru. Má þar nefna Önnu Ólafsdóttur Björnsson, Atla Gíslason, Birnu Lárusdóttur, Bjarna Harðarson, Egil Jóhannsson, Frosta Sigurjónsson, Guðna Ágústsson, Pál Vilhjálmsson, Pétur Blöndal, Ragnar Arnalds, Ragnar Sæ Ragnarsson, Sigurð Kára Kristjánsson, Stefán Jóhann Stefánsson, Styrmi Gunnarsson og Þórhall Heimisson. Vefur Heimssýnar er á heimssyn.is ÍSLENDINGUM BETUR BORGIÐ UTAN ESB FORMAÐUR HEIMSSÝNAR Ásmundur Einar Daðason hefur verið andsnúinn Evrópusambandsaðild alveg frá því að hann hóf að fylgjast með stjórnmálum. Andstaða hans hefur styrkst eftir því sem árin hafa liðið. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA Norðfi rðingafélagið heldur upp á 80 ára afmæli Neskaupstaðar í Fella- og Hólakirkju fi mmtudaginn 19. nóvember kl. 20:00. Stjórnin Aðalfundur GO og GOF 2008 verður haldinn í golfskálanum Urriðavelli fi mmtudaginn 26. nóv. nk. kl. 20:00 Dagskrá: • Kosning fundastjóra og fundarritara, eftir tillögu stjórnar. • Fundargerð síðasta aðalfundar lesin upp. • Skýrsla stjórnar um störf og framkvæmdir liðins starfsárs • Endurskoðaðir reikningar lagðir fram til samþykktar. Fjárhagsáætlun næsta árs kynnt. • Umræður og atkvæðagreiðslur um lagabreytingar og tillögur félaga • Kosning stjórnar og varamanna í stjórn • Kosning tveggja endurskoðenda og eins til vara • Önnur mál TÖLVUR Þriðja hver fartölva verður ónýt innan þriggja ára. Þetta er niðurstaða rannsóknar sem bandaríska fyrir tækið SquareTrade fram- kvæmdi og greint er frá á vef Aften posten. Fyrirtækið skoðaði viðgerðarsögu þrjá- tíu þúsund tölva á þremur árum og komst að þeirri niðurstöðu að litlar fartölvur, sem kallaðar eru á ensku netbooks, bila oftast. A n n a r s e r u ódýrustu fartölv- urnar þær lélegustu, samkvæmt Square- Trade, sem segir ASUS-tölvur standa sig best og HP verst. Fyrirtækið Square- Trade hefur lifi- brauð af því að selja tryggingar fyrir kaupendur heimilis- tölva. - sbt Rannsókn á endingu tölva: Þriðja hver fartölva ónýt innan þriggja ára FRÉTTAVIÐTAL BJÖRN ÞÓR SIGBJÖRNSSON bjorn@frettabladid.is Evrópusambandið tekur á sig nýja mynd þegar Lissabonsáttmálinn tekur gildi í byrjun næsta mánaðar. ■ Hvenær tekur hann gildi? Lissabonsáttmálinn gengur í gildi 1. desember næstkomandi. Leiðtogar Evr- ópusambandsríkjanna undirrituðu sáttmálann í Lissabon í Portúgal þann 13. desember árið 2007. Áður en hann gæti tekið gildi þurftu öll aðildarríkin þó að staðfesta hann. Upphaflega stóðu vonir til þess að sáttmálinn gæti tekið gildi í byrjun þessa árs, en það tafðist þegar Írar höfnuðu sáttmálanum í þjóð- aratkvæðagreiðslu. Eftir að Evrópusambandið hafði komið til móts við helstu gagnrýnisatriði Íra var sáttmálinn á ný borinn undir þjóðina, sem samþykkti hann loks í október síðastliðnum. Eftir það staðfestu bæði Pólverjar og Tékkar sáttmálann, en forsetar þessara tveggja ríkja höfðu dregið það í lengstu lög vegna óánægju sinnar með hann. ■ Hvaða breytingar verða helstar? Tvö ný embætti verða stofnuð þegar sáttmálinn gengur í gildi. Annað er embætti forseta leiðtogaráðsins, sem verður í reynd eins konar forsetaemb- ætti Evrópusambandsins. Forsetinn er kosinn af leiðtogaráðinu og situr í tvö og hálft ár. Hitt er embætti fulltrúa utanríkis- og öryggismála, sem verður eins konar utanríkisráðherra sambandsins. Með Lissabonsáttmálanum tekur einnig ný mannréttindaskrá Evrópusambandsins gildi. Evrópuþingið fær meiri völd með Lissabonsáttmálanum og þjóðþing aðildarríkjanna fá einnig aukin áhrif í lagasetningarferli sambandsins. Einnig verður í fyrsta sinn í lögum sambandsins að finna ákvæði um að ríki geti sagt sig úr Evrópusambandinu, sem til þessa hefur verið illframkvæmanlegt, þó ekki hafi það verið útilokað og Grænland hafi gert það árið 1985. Ýmsar fleiri breytingar verða á starfsemi og stjórn- kerfi Evrópusambandsins. Til að mynda er ákvæði um að ein milljón íbúa geti tekið sig saman og sent framkvæmda- stjórninni tillögur, sem taka þarf til skoðunar. FBL-GREINING: LISSABONSÁTTMÁLI EVRÓPUSAMBANDSINS Breytt fyrirkomulag

x

Fréttablaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Fréttablaðið
https://timarit.is/publication/108

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.