Vikan - 01.01.1959, Blaðsíða 6

Þarfnast barnið föður?
„Nei, þú skilur mig ekki, góði
maður. Þau eiga ekki sama föður.
Telpuna átti ég áður en ég giftist,
ég segi manninum bara sannleikann,
en þennan dreng átti ég með mann-
inum mínum, og hann var kominn á
annað ár, þegar við skildum, og svo
átti ég yngsta barnið með manninum,
sem ég bjó með í fyrra. En hann er
nú farinn frá okkur."
Og þá skildi ég það auðvitað. Hins
vegar getur það orðið allflókið, þegar
sambýlismennirnir eru fleiri en börn-
Fjórða hvert bam óskilgetið.
Samkvæmt skýrslum Hagstofunn-
ar fæðist rúmlega fjórða hvert barn
óskilgetið hér á landi hin síðari ár,
lausaleiksbarn, eins og áður var kall-
að. Hjónabandið er því sýnilega ekki
i miklum metum, enda færast hjóna-
skilnaðir mjög í vöxt. Mikill fjöldi
óskilgetinna barna sér feður sína
aldrei né nýtur þeirra í einu né neinu,
en hjónaskilnaður gerist oft með þeim
ósköpum, að börnin bíða hans aldrei
bætur. Staða hjónabandsins í þjóð-
félagi framtíðarinnar er því allt ann-
að en örugg.
Þvi er spurningin tímabær: Þwrfn-
ast barnið föður?
Ekki þarfnast barnið föður til þess
að verða til. 1 náinni framtlð munu
vísindastofnanir geta hafið fjölda-
framleiðslu á eingetnum bömum.
Konui' geta bráðlega pantað sér
frjóvgun í flugpósti, svo að herra
sköpunarverksins má fara að stíga
niður úr hásæti sínu.
Þarfnast það hans fremur sem
fyrirvinnu og forráðamanns ? Síðan
það kom í ljós, að maðurinn vinnur
að meðaltali fyrir meiru en hann ét-
ur, sér samfélagið lun, að börn verði
ekki hungurmorða, þó að feður þeirra
bregðist þeim. Ef móðirin megnar
ekki að sjá fyrir þeim, má þá ekki
ráðstafa þeim á bamaheimili sveitar
eða ríkis, þar sem þau alist upp með
öðrum munaðarleysingjum ? Nú, og
Pabbi er kominn heim-
ef þau þurfa frekari umsinningar síð-
ar meir, eru þá ekki sjúkrahúsin og
fangelsin ?
Það er til mikilvægari hluta, sem
barnið þarfnast föður.
Barn þarfnast ástar og hlýju, það
þarfnast verndar og handleiðslu, og
alls þessa væntir það af föður sin-
úm. Meðan mimaðarleysinginn þekkir
börn, sem njóta föðurástar, mun þrá-
in eftir eigin föður ekki slokkna í
brjósti hans.
Vemdarhlutverk föðurins.
Það þykir nú gamaldags, að karl-
maður eigi að veita vernd þeirri konu,
sém gengur með barni hans. Mörg-
um finnst nútímakonan vaxin upp
úi slíkri verndarþörf. I raun er það
þó svo, að óskilgetið barn, sem fað-
irinn kannast ekki við með fastri
sambúð og fyrirvinnu, skerðir sæmd
og álit móðurinnar.
Jafnvíst er hitt, að óskilgetið barn,
sem móðirin verður að sjá fyrir ein-
sömul, rýrir mjög atvinnumöguleika
hennar, enda búa margar einstæðar
mæður við sárustu örbirgð. Þvi lagði
náttúran föðurumhyggjuna djúpt í
eðli dýrsins. Karldýrið veiðir handa
afkvæmi sínu og ver það fyrir árásum.
Aðeins maðurinn einn getur úrkynj-
ast svo, að makinn flýi- ástmey sína
hræddur, jafnskjótt sem hann veit,
að hún á von á afkvæmi af hans
völdum. Slíkur faðir lætur sér ekki
bregða, þótt hann sjái afkvæmi sitt
velkjast vanhirt og soltið, siðferðilega
í hættu, á glapstigum. 1 þessu sam-
bandi koma mér í hug orð föður,
sem talaði við mig um son sinn, 15
ára, sem ákærður var fyrir innbrot
og þjófnað. ,,Eg sendi honum úr,
þegar hann var fermdur. Það þykir
nú flott af köllum eins og mér, en
nú þakkar hann mér það svona."
Það voru öll afskipti hans af drengn-
um á 15 árum.
Margir brigðulir feður hugga sig
eflaust við það, að móðirin veiti barn-
inu alla nauðsynlega umönnun. Slikt
er þó hverri einstæðingsmóður of-
vaxið. Engri konu er það ætlandi, að
hún veiti barni sínu alla æskilega
móðurumhyggju og sjái því jafn-
framt farborða með atvinnu sinni. Því
skortir margan munaðarleysingjann
það, sem hann þarfnast mest: ástúð
móður, öruggt heimili og fulla virð-
ingu í samfélagi annarra barna. Oft
er hann rekinn á örfoka afrétt sam-
félagsuppeldsins, meðan móðir hans
hrekst lítils virt úr vondu starfi í
annað verra.
Pví eigum við engan pabba?
Barnið þarfnast návistar og ástar
föðurtns, þarfnast hans í þeirri
stöðu, sem honum ber á heimilinu.
Kaunverulegt fjölskylduheimili getur
VIKA N
óskar öllum lesendum sínum árs
og þakkar þeim liðið ár.
u
Foreldrum og öðrum er vel-
komið að skrifa þættinum og
leita úrlausnar á þeim vandamál-
um er þeir kunna að striða viff.
Höfundur þáttarins mun leitast
við að leysa vandræði allra er til
hans leita.
ÖU bréf sem þættinum eru
send skulu stiluð til Vikunnar,
pósthólf 149. Umslagið merkt:
„Foreldraþáttur".
ekki myndast, nema faðrinn sé með.
Því er heimili munaðarleysingjans,
sem elst upp með einstæðingsmóður,
alltaf eins og til bráðabirgða, Með
nærveru sinni einni saman veitir
heimilisfaðarinn barninu innra öryggi
og vellíðan. Hvert barn vill búa við
svipaðar aðstæður og önnur börn, og
það er viðkvæmt fyrir þeim álits-
hnekki, sem það bíður meðal félaga
sinna vegna föðurleysisins. Því er
lengi búið að svíða undan athuga-
semdum leiksystkina, þegar það
loksins stynur upp spurningunni:
„Mamma, því eigum við engan
pabba?“
Hin óþægilega sérstaða föðurleys-
ingjans vekur hjá honum tortryggni
og andúð gegn samfélaginu og sið-
venjum þess. Það er fullsannað, að
börnum einstæðingsmæðra og skil-
inna foreldra hættir fremur til að
leiðast á glapstigu en börnum, sem
alast upp við trausta sambúð for-
eldranna. Þeim finnst samfélagið
hafa brugðizt sér, því hneigjast þau
til að taka afstöðu gegn því.
Fordæmið orkar sterkar á barnið
en áminning. Þvi er líferni foreldra
sjálfra afar mikilvægt fyrir siðgæðis-
vitund og samfélagsþroska barnsins.
Ef faðirinn bregzt bæði móður og
barni, þá er það ekki vænlegt til að
vekja virðingu sonarins fyrir hjóna-
bandinu né föðurskyldunni.
Hinn mikli fjöldi baraa, sem elst
upp svo að kalla föðurlaus, getur
liaft örlagaríka samfélagslega þýð-
ingu fyrir þjóðina í heild. Hann er
hið dæmigerða fráhvarf frá hjóna-
bandinu. Nú hefir hjónabandið sem
samlifisform karls og konu e. t. v.
ekki eilífðargildi, en mjög langt er í
land, þangað til uppeldisstofnanir
samfélagsins verða þess umkomnar
að taka við uppeldisstarfi foreldra-
heimilisins. Um langa tíð mun föður-
leysinginn búa við lakari þroskaskil-
yrði en önnur börn.
og friðar
VIKAN