Vikan - 01.01.1959, Blaðsíða 27

og talar hátt, hlær ótamt og sendir
saklausu fullorðnu fólki háðsglósur.
Hvernig getur staðið á því að for-
eldrar þessara barna láta þau dvelj-
ast í strætinu óháð lögum heimilis?
Hvað veldur þvi að þessi börn
Reykjavíkur eru svo ótamin? Hvað
veldur þvi að þau kjósa heldur kald-
ann stein götunnar en varma heim-
Brynjólfur Bjarnason: og strætið
tekur sinn toll ....
ilisins? Ég geng nær unga fólkinu,
og læt sem ég sé að skoða í glugga
SlS. Kannski tekst mér að taka pilt
eða stúlku tali.
— E>ú þarna, segi ég lágt, til þess
að allur hópurinn svari mér ekki.
Ég beini orðum mínum að smá-
vaxinni veru í stórri úlpu. 3Ég er í
fyrstu ekki viss um hvort ég tala
við pilt eða stúlku þvi það er ekki
lengur takmark ungu stúlknanna
sem dveljast í Austurstræti, að líkj-
ast „dömu“.
Og úlpan gengur til mín stórum
skrefum og staðnæmist fyrir framan
mig. Köld augu horfa á mig og
hann spyr.
— Varstað tala vimig?
— Já, svara ég.
— Hvað viltu?
Hvernig á ég að svara honum. Á
ég að segja honum að mig langi til
þess að spyrja hann um sitt af hverju,
skoðanir hans, þrár og framtíðar-
fyrirætlanir.
— Hvað ertu gamall, spyr ég.
— Hver bað þig spyrja?
— Ritstjórinn. Ég er nefnilega
blaðamaður.
— Ef þú heldur að þú skvísir úr
mér blaðaviðtal, þá ertu klikkaður,
segðu ritstjóranum það.
— Ef ég segði þér ungi maður,
að búið væri að taka mynd af þér
án þess að þú hefðir hugmynd um,
og að ég myndi birta myndina, hvað
heldurðu að pabbi segði?
Hann hugsar litla stund, og segir
svo: Hvað viltu vita?
— Eitthvað um þig, af hverju þú
ert hér í strætinu, en ekki heima
hjá þér, hvað þú ætlar að verða.
— Hver veit hvað hann ætlar að
verða, veist þú hvað þú ætlar að
verða ?
Og ég verð að viðurkenna, að
þessi spurning var út í bláinn. Margir
10 til 15 árum eldri en þessi ungi
piltur fyrir framan mig, hafa ekki
hugmynd um hvað þeir ætla að
verða.
— Maður labbar sig barasta oní
bæi'.in á kvöldin, til að hitta kunn-
ingjana fá sér hamborgara og kók,
og fá sér smók.
— Ferðu aldrei með kunningja
þína heim til þín?
— Maður má það ekki fyrir gömlu
konunni!
Eg þykist vita að gamla konan sé
móðir hans.
— En kunningjar þínir, geta þeir
ekki boðið þér heim til sín?
— Blessaður vertu, þetta er sama
allsstaðar.
— Veistu, að fullorðna fólkið talar
um spillta æsku, það talar um að þið
þvælist í bílum á kvöldin, strákar og
stelpur, reykjandi, drekkandi og ger-
andi sitthvað fleira?
— Éld það megi kjafta. Sumir
gera það að vísu, veit ég, en hvers-
vegna eru þá leigubílstjórarnir að
taka mannskapinn uppí og rúnta með
hann um bæinn. Og hvað er fullorðna
fólkið betra?
Stattu fyrir utan Hótel Borg á
kvöldin maður, og sjáðu fullorðna
fólkið sem kemur út þaðan. Argandi
og emjandi, blindfullt og vitlaust,
kallandi á eftir hverju pilsi, og þetta
kallar sig fínt fólk. Svo er það að
fárast yfir því að við skulum fá okk-
ur kók á okkar Borg, Isborginni!
Við höfum hátt, en hvað er þetta,
voru þið ekki ung og kát einu sinni.
Höfðuð þið ekki gaman af að tala
við stelpur. Það eru ekki allir slæm-
ir þótt þeir séu hávaðasamir. En nú
verður maður að fara að pusa sér
heim. Og hann er horfinn.
KVÖLDIÐ er liðið og það er kom-
in nótt. Borgin sefur. Enduróm-
ur dagsins er í eyrum mér, þús-
und raddir. Gangstéttirnar eru að
rétta úr sér eftir fætur borgaranna.
Ég geng einn eftir miðri götu. Það er
ekki einu sinni bíll á ferð. Og allt
í einu tekur mig sárt, að þetta stræti
skuli vera svona móderne.
Kannski var sársaukinn til þess
að ég skynjaði sál götunnar, gamla
sál og þreytta, sál gamla tímans,
Hermenn: skildi sjóða uppúr
þegar strætið var kallað Lange For-
toug. Þegar engin hús voru norðan
við götuna, aðeins garðar og port,
sem heyrðu til húsunum við Hafn-
arstræti.
Ég staðnæmist fyrir framan hús
á. horni Veltusunds og Austurstrætis.
Birta margra kertaljósa þrengir sér
út. um litla gluggana, og daufur óm-
ur langspils berst mér til eyrna. Það
er dansað þarna inni. Sjálfur Jör-
undur, Hundadagakonungur, dansar
þar.
Ég geng út úr strætinu, suður Aðal-
stræti, sem margir telja með elstu
götum á landinu, sjávargötu Ingólfs.
Og á morgun verður nýr dagur, dag-
ur anna, og fólk mun hópast sam-
an, nýtt fólk, í gömlu stræti . . .
Verðlaunabókin
er komin í bókabúðirnar
Skáldsagan
TUNGLSKINSNÆTUR I VESTURDAL
hlaut fyrstu verðlaun í norrænni skáldsagna-
keppni sem þrjú stærstu vikublöð Norðurlanda
efndu til snemma á þessu ári. Samkeppnin fór
fram í Noregi, Svíþjóð og Danmörku og bár-
ust 50 handrit frá hverju þessara landa. Hlut-
skörpust varð sagan „Tungskinsnætur í Vestur-
dal“ eftir norsku skáldkonuna Grerd Nyquist og
hlaut hún 25.000 krónur norskar i verðlaun.
Sagan fjallar rnn tízkudrottningu í Osló, sem
hverfur frá erli og amstri borgarlífsins, fer að
nokkru leyti huldu höfði á prestsetri úti í sveit og
lendir í hinum ótrúlegustu ævintýnun. Þar kynn-
ist hún einnig þeirri ást er hana hafði alltaf
dreymt vun. Sagan er þrungin spennu frá upphafi
til enda svo lesandinn getur varla lagt hana frá
sér fyrr en lestrinum er lokið.
VIKAN
Leifsútgáfan