Vikan - 24.09.1959, Page 9

að; hún gjörir sér þá lítið fyrir og
gefur þeim, er næstir voru, kjafts-
liögg hverjum af öðrum, og svo ef
einhver ætlaði að gjöra henni nokk-
uð, fékk hann rokna-kjaftshögg. Eng-
inn tók neitt ó móti henni, heldur
flýðu frá, og fékk hún nóg rúm að
dansa á; og brostu margir af áhorf-
endum að sjá þetta spilirí, og for-
tjaldið fyrir, um leið og kerlingar-
uglan linaðist.
Eftir hálftíma var svo dregið írá
íortjaldið. Var þá á leiksvæðinu mað-
ur við borð og flöskur margar og
staup á borðinu, og var hann að hella
á þau. 1 því kemur þar maður á leik-
svæðið, sem er eins og ferðamaður
með tösku yfir um sig, og er þeir
sjást, kveðjast þeir kompánlega.
Skenkjarinn býður þessum manni að
setja sig niður í stólinn hinum meg-
in við borðið og fá sér í staupinu og
er nú skrambi heimamannlegur og er
nú að spyrja hann frétta og smágefa
honum í staupinu. Hinn segir, að
óhætt sé honum með þetta: ég hefi
drukkið jafnmörg staup og þú og
finn ekki á mér. En sá var munur-
inn, að hjá skenkaranum var skúffa
undir borðinu og glas í og hellti úr
staupinu sínu í glasið meir en helm-
ing í hvert sinn, svo hinn tók ekki
eftir. Þarna er hann að gullhamra
ofan í hann staupi og staupi, þar til
ferðamaður hættir að halda höfði.
hallast aftur á bak á stólinn, hengir
hausinn aftur af bríkinni, gapandi
upp i loftið. Þar var þá enginn nema
Þeir báðir. Nú stendur skenkarinn
upp og er nú alfær og þykist nú vera
hlessa, gengur að hinum, fer að þukla
um hann og læzt vera að rétta hann
við. Hinn er alveg meðvitundarlaus,
og hinn sér það líka og fer nú að
hafa allar klær í frammi og er nú ári
handfljótur; fer að nó upp tösku
hans, og er hún þá læst; fer þá í
vasa sinn, finnur þar verkfæri og
stingur töskuna upp; finnur þar stór-
an peningasjóð og stingur honum l
vasa sinn og er nú ekki handseinn,
og í flýti grípur hann upp úr vasa
sínum veski og grípur þar úr blýant
og bréfmlða, párar þar eitthvað á 1
ílýti og iœtur í töskuna og iætur
hana svo aftur og stekkur svo í burt.
En hinn liggur svona hreyfingarlaus.
1 þessum kemur karl stökkvandi, en
þó draghaltur, í þéim búningi, sem
ég á ekki orð yfir, nema á hausnum
hafði hann eins og hálía kirnu eða
kopp, svo Þá skein í skallann öðrum
megin, en hinum megin langt upp fyrir
hvirfil, og þá hló ég, er ég sá hann,
þvi hann var bara gerður til að hlæja
að. Hann skjögrar að honum brenni-
vínsbelg og fer að hnufrunga hann
og segir: „Þú ert hér blindfullur,
þér og okkur til skammar; þú skalt
nokkuð go í tugthúsið eða lóta úti
eins og lögin ákveða." Hinn vaknar
nú heldur við illan draum og er nú
eins og milli heims og helju. 1 þess-
um vandræðum tékur hann heldur af
að borga en fara i tugthúsið, fór ofan
i vasa sinn eftir lykU að ljúka upp
töskunni. Hún er þá ekki harðlæst
og finnur ekki i henni nema bréfmiða
og les á hann: det er betalt, fleygir
miðanum og segir: „Ég átti peninga
í töskunni og er búið að stela Þeim
frá mér; hann hefir gjört það, sem
fyllti mig." — „Hver var hann?“
segir karUnn. Hinn segir honum sög-
una, og með það skjögrar karlinn i
burt, en hinn stendur eftir agndofa
og er að hugsa um vandræðin. AÖ
litlum tíma liðnum kemur pólití með
rummunginn við hönd sér, og karlinn
töltir með. Og er Þeir komu aö borð-
inu, spyr kariinn hinn að, hvort þetta
sé skenkarinn, sem hafi fyllt narm.
Hinn segir það vera. Þá segir kari-
inn: „Þú hefur stolið af honum pen-
ingum.“ Skenkarinn kvað nei við, og
í sáma bili slengir pólitiið honum á
hrygginn, grípur oddmjóan knif upp
úr vasa sinum og setur fyrir brjóst
honum. Skenkarinn orgar upp, fer
ofan i vasa sinn og kemur með sjóð-
inn og fær karli, en hann hlnum. Þá
datt fortjaldið fyrir og haldið svo
heim.“
Það hefur ekki verið alveg ónýtt
að vera i Konunglega leikliúsinu
þgtta kvöld!
Eisenhowers og Krúsjevs
fram í klefa með heitu og köldu
steypibaði, og er hann hefur laug-
azt þar, gengur hann inn S gufuklef-
ann. Þar er þurrhitaofn af finnskrl
gerð; hitinn er stillanlegar og venju-
lega um 75 stig, en það er notalegt
tll svita þeim, sem liggja á rimla-
þrepunum. Þeir, sem vanlr eru orðnir
Heimsókn í
„baðstofu"
Jónasar Halldórssonar,
sundkennara.
baðinu og hjartasterkir, vilja þó helzt,
að hitinn komist sem næst 90 stlg-
um — eða jafnvel hærra! Þegar gest-
urinn þykist þar fullbakaður orðinn,
hefur fengið sér steypibað og þurrk-
að sig, stendur honum til boða hæg
hvild inni í vistlegu, til þess búnu
herbergi, auk þess sem hann getur
fengið sig nuddaðan, — en Jónas lauk
prófi i þelrrl greln úti 1 Bandarlkj-
unum,
— Það hefur kostað skildinginn að
ganga fró þessu.
— O-já, — annars vann ég mikið
að því sjálfur. Ég hafði kynnt mér
tilhögun og fyrirkomulag litilla gufu-
baðstofa erlendis og hef reynt að
hafa það svipað.
— Margir, sem leita hingað vegna
giktar?
— Já, nokkuð margir. Annars held
ég, að flestir komi hingað sér til
venjulegrar heilsubótar og hvildar.
— Og þú telur sýht, að hér séu skil-
yrði til að starfrækja heilbrigðis-
stófnun sem þessa, svona nokkurn
veginn hallalaust?
-— Á því er ekkt nokkur vafi. Þótt
reynslutiminn sé að vísu ekki langur,
þá tel ég það þegar hafa sannazt.
SQórnmólaumræðunum er lokið í
bili, en hroturnar halda áfram. Þess
er ekki getið í sögum, hvort Róm-
verjar hinir fornu hrutu, er þeir
lögðu sig eftir bað, en neflagið á
myndum af þeim bendir ótvirætt til,
að þeir hafi getað hrotið svo, að um
munaði. Hlns vegar er það sagnfræði-
leg staðreynd, aö þeir ræddu stjóm-
mál I baðl ...
Persónuleiki skólabarnsins
lnnra samræmi og umbrot.
Foreldrar gefa þvi oft litinn
gaum, að barnið hefur ungt
þroskað með sér ákveðinn per-
sónuleika. Þeim finnst það vera
alháð umhyggju þeirra og lúta
vilja þeirra skilyrðislaust. Þessi
skilningur nær þó grunnt í eðli
barnsins. Hjá mörgu barni mót-
ast skapgerðin snennna. Það
skapar sér ákveðna stöðu i fjöl-
skyldunni og meðal leiksystkina
sinna, það heimtar frjálsræði
gagnvart myndugleika foreldra,
það hneigist til að ráða fyrir
i hópi lciksystkina eða sættir sig
við stjórn annars barns.
Þróun hinnar barnslegu skap-
gerðar gerist ekki átakalaust.
Helzti umbrotatiminn er fyrra
mótþróaskeiðið, sem svo er kall-
að. Þegar 3—4 ára barn hefur
lært að einbeita vilja sinum og
finnur vaxandi getu sína, heimtar
það nokkurt sjálfræði og viður-
kenmngu á persónuleika sinuin.
Um þetta geta orðið allhörð
átök, bæði eftir
eðlisgerð barns-
ins og þeim upp- K-'i
eldisaðstæðum,
sem það á við
búa. En um það
leyti sem skóla-
skylda hefst, er
fyrra mótþróa-
skeiðinu iöngu
lokið hjá heil-
brigðum börn-
um, sem njóta góðs uppeldis. Sex
ára gamalt hefur barnið öðlazt
innra samræmi og festu í hegð-
un. 1 vissum skilningi er það
sjálfu sér nóg og ánægt með
sjálft sig. En einmitt á þessu
reki vaknar ny kennd. sem getur
raskað innri ró barnsins um
skeið.
Það er skólagangan, sem vekur
barninu gleði og kvíða blandna
eftirvæntingu. Reynsla þess
fyrstu vikurnar i skóla sker úr
um það, hvor kenndin verður
ráðandi. Fyrir innhverf og við-
kvæm börn verða fyrstu skóla-
vikurnar oft kreppuskeið, og
veltur á ýmsu, hvernig sú
kreppa lcysist.
Skólagengi og persónuleiki.
I skólanum mætir byrjandinn
tveimur nýjum viðfangsefnum;
að vinna sér álit og stöðu í
barnahópnum og að fullnægja
námskröfunni. Þegar þetta tekst
auðveldlega, eins og gerist hjá
flestum börnum, eflist innra
samræini, og persónuleikinn
verður ákveðnari. En mistakist
það að verulegu leyti, losnar
barnið ekki úr kreppu byrjand-
ans. Þvert á móti. Það glatar
eðlislægu sjálfsöryggi sinu, og
°g
barnið
þitt
persónuieiki þess er i hættu að
sundrast.
Barnið þarfnast mikiliar um-
liyggju og nærgætni á þessurn
erfiðu timamótum. Það þarf að
finna, að tillit sé tekið til
persónuleika þess. Annars lam-
ast athafnaviljinn, vonbrigðin
ná yfirhönd, og barnið nýtur
ekki hæfilcika sinna i námi. Hér
er því foreldrum og kennara
mikill vandi á höndum. Foreldr-
um sést oft yfir byrjunarerfið-
leika, sem barn þeirra lendir i
i skólanum, og kennurum liætt-
ir til að meta persónuleik barns-
ins eftir námsgetunni.
Skuggi persónuleikans.
Upplausn persónuleikans, eins
og hún kemur fram hjá alknörg-
um skólabörnum, er of flókin
til þess, að henni verði lýst í
örfáum orðum. Eg læt þvi nægja
eitt dæmi, sem er einkennandi
Framh. á bls. 26,