Vikan - 11.01.1962, Blaðsíða 12

j^wuMurn^ímmmi

SR JMW JONSSON
IAUMRSPEGU
Fæddur er séra Jakob að Hofi í Álftafirði eystra á mörsug
annó 1904. Voru foreldrar hans síra Jón Finnsson, prestur þar
og Sigriður Hansína Hansdóttir. Finnur afi hans, prestur i Loð-
mundarfirði, var Þorsteinsson, Mikaelssonar frá Mjóanesi í Hell-
isfirði, Erlendssonar. Móðurfaðir var Hans Jakobsson Bec.k,
hreppstjóri á Sómastöðum í Reyðarfirði.
Séra Jakob á því um sæbrattar skriður Austfjarða að rekja
MS sinar ættir og segja það kunnugir að í fáurn gangi stórir kostir
€"\ jafn vel upp í nokkra bresti, sem í þessum ættum tveimur. Finn-
r*s'A ast í þeim allmörg valmenni.
Jakob Jónsson lauk stúdentsprófi við Menntaskólann í Reykja-
vík árið 1924 með annari einkunn og guðfræðiprófi fjórum árum
síðar með fyrstu einkunn. Auk þess stundaði hann um skeið
nám i Kaupmannahöfn og í Guðfræðingatali segir frá námi hans
í sáiarfræði við Winnipegháskóla árið 1934.
Hefur enginn nema gott eitt af Jakobi að segja frá uppvaxtar
^ ^ og skólaárum og greinir á um það eitt hvort heldur hann hafi
verið gázkafullt Ijúfmenni eða áflogagjarn alvörumaður. Mun
hann hafa verið sveimhugi þegar i æsku, hneygzt snemma til
skáldaþanka og spiritisma með annars dyggðugu hugarfari og allt
frá bernsku gengið með annan fótinn fyrir utan alfaraleið.
Að loknu embættisprófi gerðist séra Jakob aðstoðarprestur
föður síns á Djúpavogi. Nes í Norðfirði fékk hann árið 1929 og
þjónaði þar til ársins 1935 að hann sigldi vestur um haf að smala
sauðum síns herra á sléttum Winnipegfylkis.
Heim til íslands kom hann árið 1941 og gerðist prestur til
Hallgrímssóknar í Reykjavík eftir nokkurt brambolt þess eðlis,
sem gjarnan hefur viljað losa undirstöðusteina i þeim virkis-
veggjum, sem söfnuðir eiga að vera um hús drottins. Bendir
ýmislegt til þess, að séra Jakob hafi mátt líða nokkuð fyrir það
:j að Eysteinn bróðir hans skuli stýra við annan mann þeim stjórn-
| málaflokki, sem einna þyngstan hefur hlotið andróður í Reykjavík.
Það fer ekki á milli mála, að Hof í Álftafirði er, frá kirkju-
legu sjónarmiði, langmerkastur dvalarstaður séra Jalcohs í upp-
vexti. Þar tóku þeir báðir kristni, að vísu með nokkru milli-

bili, hann og Síðu-Hallur. Þaðan fluttist Jakob ungur með for-
eldrum sínum að Hálsi á Hamarsfjarðarströnd, og síðar, er kirkja
fauk þar, austur að Djúpavogi þar sem guðshúsið var endurreist
og hlekkjað niður á hornum með akkerisfestum úr rauðu járni.
Lét séra Jón Finnsson smíða hús yfir sig og fjölskyldu sína
milli kletta þar frammi á Búlandsnesi og kallaði Hraun.
Ekki eru vitringar með öllu sammála um það, hve mikinn þátt
umhverfið á í mótum skapgerðar æskumannsins, en flestir munu
ætla að svo sem einn seglgarnsspotti muni þó altént þaðan kominn
i þann margslungna reiða, sem persónuleiki einstaldingsins er
stundum kallaður.
Þeim, sem þetta ritar, er ekki kunnugt um menningarástand
á þessu landshorni, er séra Jakob óx úr grasi. Af skráðum heim-
ildum og munnmælasögum má þó ráða að þar hafi fleiri menn
verið undarlegir en skörungar á nokkru sviði á þeim árum. Er
Djúpivogur aðeins kunnur úr sögum fyrir útlenzka selstöðu-
verzlun, ekki betri en annarsstaðar. En landslag er þar svipmikið
og fjallasýn fögur.
Mun séra Jakob eiga kærastar æskuminningar frá Djúpavogi;
kennir sig við Hraun á titilblöðum skáldrita sinna, og sést þess
víða grein í skrifum hans, að sá staður sé honum í munaranni
harla ólílcur nokkrum hunzrassi.
Er það ekki ólíkt Jakobi, slíkur sem hann er, að kenna sig
fremur við þann stað, þar sem gerzt hafa fáir stóratburðir en
kannski nokkrir skringilegir, heldur en við sjálft höfuðból Halls
af Síðu, sem hann var þó fæddur á. Hefur hann jafnan átt þar
slóð, sem skopið rekur á fjörur alvörunnar af lifsins ólgusjó og
nú síðast tekið sér það fyrir hendur, einn allra guðfræðinga, að
semja doktorsritgerð um húmorinn í Nýja testamentinu.
Það láta sannorðir menn hafa eftir sér, að Jakób Jónsson
hafi alizt upp við mikla gæzku í föðurgarði. Einhverjar sögur
munu að vísu hafa gengið um ölkærleika séra Jóns heitins Finns-
sonar, en slíkur afbragðsmaður var hann, að biskup lét svo um
mælt eftir vísitazíu á Austfjörðum, að gjarnan mættu fleiri prestar
þjóðkirkjunnar vera álíka vinmenn og hann, því þar um hefðu
GONGUSVE
NSTÆÐUR
N