Vikan - 08.02.1962, Qupperneq 35

langt frá þvi allt og væri hægt að
skrifa endalaust um það. Gísli virð-
ist alltaf hafa tima til alls. Hann
virðist aldrei vera önnum kafinn.
Hann hefur aldrei bragðað áfengi og
aldrei neytt tóbaks. Hann hefur því
ekki eytt tíma sínum í siíkt. Hann
er mjög snoturlega klæddur, aldrei
neitt fis á honum, alltaf vel klipptur
og eins og nýkominn frá rakara og
hárskera, og hann er klipptur að
þýzkum sið. í skrifstofu hans er allt
eins, allt i röð og reglu, engin laus
blöð á skrifborðinu og þó fara þiis-
undir skjala um hendur hans. Hann
hefur svo mörg áhugamál að ómögu-
legt er að fylgjast með þeim öllum,
eða telja þau upp hér. Hann stundar
fjármál af kappi. Er umboðsmaður
erlendra fjármálamanna, útvegar
lán, útvegar tilboð um stórfram-
kvæmdir. Hann dreymir glæsta
drauma um Hveragerði. Þar segir
hann að hægur vandi sé að koma
upp heilsuverndarstöð sem eigi
engan sinn líka i Evrópu og jafnvel
í öllum heiminum. Það er hægur
vandi að fá fólk til að dveljast mán-
uðum saman við hverina í Hvera-
gerði. Hann hefur boðið hingað fjöl-
mörgum visindamönnum og á vegum
hans hér hafa verið: heilsufræðing-
ar, doktorar í læknisfræði, jarð-
fræðingar, landbúnaðarfræðingar,
náttúrufræðingar, bakteriufræðing-
ar og m. fl. Allir hafa þeir fallizt á
drauma Gísla, staðfest skoðanirhans
á möguleikum fslands. Hann hefur
ekki mætt andstöðu frá erlendum
sérfróðum mönnum, en hann hefur
stundum rekið sig á islenzka vantrú.
Hann er svo hugmyndarfkur oghann
er svo framkvæmdasamur, og hann
getur svo margt, að menn verða ó-
sjálfrátt svolítið bræddir við hann.
Hann hefur einna mest barizt fyrir
höfn í Þorlákshöfn og brú á ölfusá
i óseyrarnesi, og þó að honum hafi
ef til vill ekki orðið að öllu leyti
að trú sinni, eða ekki verið farið
eftir áætlunum hans, þá virðast nú
bæði málin vera komin á þann rek-
spöl, sem hann hefur predikað að
ætti að fara árum saman.
Og þá er enn ótalið það, sem und-
anfarið hefur verið, auk fram-
kvæmda f Hveragerði, mesta áhuga-
mál hans, islenzkur landbimaður.
Hann sagði einu sinni i ræðu: „Það
eru tæplega sex þúsund bændur i
landinu. Þar af eiga fimm lnindruð
enga belju, og fimm hundruð eiga
eina, en sextán hundruð tvær til
þrjár. Þessu er hægt að gjörbreyta,
en aðeins með þvi að koma á fyrir-
myndarbúskap. Sérfræðingar i land-
búnaðarmálum, sem hingað hafa
komið, hafa allir lokið upp einnm
munni um það, að hér sé hægt að
rækta betra gras en gert er. Rækt-
unin er gamaldags. Þetta kostar ekki
mikið fé, en það krefst áræðis og
hugmynda. Við getum, ef við vilj-
um, margfaldað grassprettuna og
fengið miklu betra gras. Það er und-
irstaða. Ef við gerum þetta þá get-
um við framleitt mjólkurduft til
súkkulaðigerðar i tonnatali til út-
flutnings. Vitið þið, að það er alveg
sérstakt bragð að islenzkri mjólk,
sem útlendingum likar vel?“
Og þannig hefur Gísli Sigurbjörns-
son talað svo árum skiptir — og
þannig talar hann enn. Hann fer
gandreið i huganum, ákafi hans er
einsdæmi, möguleikar hans ótrúleg-
ir. Hann sannfærir menn, jafnvel
þó að erfitt sé að fylgjast með hug-
myndafluginu. í dag vill hann koma
upp elliheimili i Kaupmannahðfn,
vinnuheimili á Kolviðarhóli á morg-
un, glerhöll i Hveragerði, höfn á
Akranesi, nýjum veiðivötnum i
Breiðumýri. Byggja stórhýsi i
Reykjavík sem hann selur og leigir
um leið öldruðum hjónum. Hann
hefur vald á peningum, hann nýtur
trausts erlendis. Hann gæti valið
úr forstjórastöðum.
Gisli virðist aldrei vera þreyttur.
Hann blótar aldrei. Kann ekki að
blóta. Hann notar önnur orð i stað-
inn. Þegar hann mætir vantrú, is-
köldum vegg skilningsleysis á hann
til að segja: „Andstyggðar skarf-
arnir“. Þetta eru blótsyrði hans, og
hann er jafnvel feiminn er hann
sleppir þeim af vörunum. Smástrák-
ar eru alltaf á hælunum á honum
á lóð Elliheimilisins. Hann ræður bá
til að tina bréfarusl, flöskuhettur.
snærisspotta og þess háttar af lóð-
inni ef þetta fýkur inn á hana. Kajl-
ar þá svo upp á skrifstofu til sín
og borgar þeim fimm krónur eða tiu
krónur, allt eftir því sem við á. Og
allir smástrákar í nágrenninu eru
hrifnir af honum. En hann lætur
Iivorki smástráka, né hákarla snúa
á sig. Hann er séður og út undir sig.
Hann geysist áfram, en er samt
alltaf var um sig.
V.
Gisli Sigurbjörnsson varð fyrir
þungu áfalli þegar móðir hans og
systur létust með svo sviplegum
hætti. Áður hafði hann ekki kennt
sér neins meins. Nokkru sfðar varð
hann mjög sjúkur. Hann fékk asma,
hvimleiða og erfiða veiki, sem
stundum fer illa með hann. Hann
hefur barizt við þessa veiki i ára-
tugi og leitað sér lækninga austan
hafs og vestan, en fær ekki bót. Hann
sagði einu sinni i áheyrn þess, sem
þetta ritar:
,,Það er ekki aðalatriðið að lifa
lengi heldur að gera eitthvað, að
skilja eftir sig varanlegt starf, eitt-
hvað það sem hefur gildi fyrir fram-
tíðina. f raun og veru höfum við
ekki öðru hlutverki að gegna i þessu
lifi.“
„Það er ekki aðalatriði hver
hrindir góðu máli af stað eða hver
framkvæmir það, það er aðalatriðið,
að afrekið sé unnið.“ — „Ég verð
að vinna verkið í dag. Ég veit aldrei
nema ég verði veikur á morgun.
Ég hef grætt á „andstyggðar asm-
anum“.
Já, hann geysist áfram. Sér svo
miklar sýnir, að menn verða næstum
þvi hræddir.
„Andstyggðar skarfarnir“ eiga svo
erfitt með að fylgjast með i loft-
ferðinni.
Þegar Frímann B. Arngrimsson
kom hingað fyrir aldamót og flutti
erindi um rafmagnið og vildi láta
virkja Elliðaárnar, gátu „skarfarnir"
ekki fylgzt með. Þeir lilustuðu á
hann, en hrukku svo frá af einskær-
um ótta við það, að ef joeir slægj-
ust i förina myndu þeir kannski
detta af baki. Svona er það oft með
þá sem lengst sjá og hraðast vilja
fara.
Gisli Sigurbjörnsson sér skáldleg-
ar sýnir móður sinnar. Hann reikn-
ar köld reikningsdæmi eins og fað-
irinn. Það er erfitt að fullnægja
hvorutveggja, en honum hefur tek-
izt það. Hann hefur rutt brautir —
og aldrei tapað.
Gisli Sigurbjörnsson er kvæntur
Helgu Björnsdóttur og eiga þau
fjórar dætur.

Stahir
joklmr
Terylene-
buxur

VIKAN gg