Vikan - 28.06.1962, Blaðsíða 38

Aldarspegill. Frh.
hentistefnumaður, lætur hverri póli-
tískri stund nægja sína hjáning,
pókerspilari stjórnmálanna, sem unir
sér bezt, Þegar mest er lagt undir.
Oft rennir mann grun i, að stjórn-
málin séu Ólafi Thors aðeins leikur,
skemmtilegur leikur. En hann hefur
gert þennan leik að lífsstarfi sínu.
Ólafur Thors er augnabliksins mað-
ur. Þess vegna nýtur hann sín bezt
á kosningafundum þegar atkvæða-
veiðin er komin undir einu orði eða
einu tilsvari. Hann kemur aldrei i
kjðrdæmi sitt nema um kosningar,
en þá gerir hann það að útileikhú;si
og fer með listir sinar og íþrótt. Hann
skilur sálarlíf kjósenda í kjördæmi
sinu út i æsar, talar við þá á þvi
máli, sem þeir skilja og þeim er
tungutamast. Hvergi er stjórnmála-
maðurinn Ólafur Thors jafn forvitni-
legur til rannsóknar og á kosninga-
fundum Gullbringu- og Kjósarsýslu.
Það var einhverju sinni í haust-
kosningum á kreppuárunum að halda
skyldi framboðsfund í einhverri út-
kjálkaholu á Suðurnesjum. Veður var
kalt með hreti. Andstæðingar Óiafs
höfðu skotið saman i bil til að láta
aka sér um þetta langa og ólánlega
kjördæmi, en Ólafur ók i einkabif-
reið, klæddur þykkum ulsterfrakka
með kuldatrefil um hálsinn. Hattinn
fræga hafði hann á höfði — hina
barðastóru kórónu Thorsbræðra.
Undir hjalli á fundarstaðnum norp-
uðu nokkrir skuldum vafnir smá-
útgerðarmenn viðskiptakreppunnar,
slitnir og þreyttir af erfiði hins
frjálsa framtaks, farnir að efast um
allt, jafnvel fagnaðarboðskap Sjálf-
stæðisflokksins, dulir á svip, óræð at-
kvæði. Ólafur stígur út úr bifreiðinni
og horfir á atkvæðin undir hjallinum
og ávarpar þau svofelldum orðum;
„Hvar er hægt að míga hérna, pilt-
ar?“ Hin samfrosta andlit smáútvegs-
mannaatkvæðanna þiðnuðu í brosi
eins og hrímuð jörð fyrir sólargeislum
vorsins. Hér var frambjóðandi sem
kunni tökin á hinu létta hjali, en
andstæðingarnir voru ekki í neinum
vafa um, að þarna hafði Ólafur Thors
veitt i vörpu sína öll atkvæðin undir
hjallinum.
Já, Ólafur Thors er fiskinn þegar
hann rær á kjósendamið Gullbringu-
og Kjósarsýslu. Hann lætur ekki eitt
einasta atkvæði ganga sér úr greipum,
ef hann á þess nokkurs kost, enda allir
fiskar jafnvænir i kosningum. Til
marks um það er sagan af þvi, þegar
Ólafur barðist um atkvæði konunnar
á Álftanesi.
Á Álftanesi var haldinn framboðs-
fundur og höfðu frambjóðendur lokið
frumræðum sínum. Svo sem jafnan
var siður, spurði þá fundarsíjóri,
hvort enginn háttvirtra kjósenda
vildi taka til máls og leggja orð i
belg. Ekki hafði það oft komið fyrir
í þessari lotu, að háttvirtir kjósend-
ur neyttu þessara lýðræðisréttinda
sinna, en nú brá svo við, að kona
ein, sem sat aftarlega i fundarsaln-
um, bað um orðið. Kona þessi var
nokkuð við aldur, tekin að grána i
vöngum, prúðbúin með kasmirsjal á
silfurbúnum upphlut. Hún braut sjal-
ið vandlega saman og lagði það á
borðið, gekk síðan upp í ræðustól-
inn og leit djarfmannlega á fram-
bjóðendurna, sem flýttu sér að gera
sig heiðarlega í andlitunum. Konan
hafði ekki staðið lengi í ræðustóln-
um þegar það var sýnt, að hún var
alvön að lala á fundum. Hún snerí
sér beint að frambjóðemium og sagð-
ist ætla að ræða um sjálfstæðismálið
— það er að segja það mál, sem hún
teldi hið eina sanna sjálfstæðismál
íslenzku þjóðarinnar, nefnilega á-
fengismálið. Þegar hún hafði farið
nokkrum orðum um þetta kvaðst
hún vilja spyrja frambjóðendur-
flokkanna, hvort þeir vildu láta
„flytja áfengið út úr landinu“, eins
og hún orðaði það. Síðan settist hún
í sæti sitt. Nú kom röðin að fram-
bjóðendunum, og hófst mikil bar-
átta um hið kvenlega atkvæði. Ólaf-
ur Tliors talaði fyrstur. Það er vafa-
mál hvort nokkru sinni hefur verið
haldin slik ræða í allri sögu bindind-
ishreyfingarinnar: „Ég vil þakka
þessari konu fyrir hina ágætu ræðu
hennar. íslendingar drekka illa, ég
vil segja meira, þeir drekka mjög
illa!“ Þannig hóf Ólafur Thors mál
sitt. Síðan lofaði hann konunni að
hann skyldi beita áhrifum sinum og
flokks sins gegn áfengisbölinu, lof-
aði öllu — en stanzaði þó við að
flytja áfengið út úr landinu. Fram-
bjóðendur Alþýðuflokks og Fram-
sóknar þökkuðu konunni einnig með
mörgum fögrum orðum ræðu henn-
ar, það hefðu verið orð i tima töluð,
röktu hina frækilegu sögu flokka
sinna í áfengismálinu og sögðu
brennivinsbölinu strið á hendur. En
fulltrúa kommúnista fór eins og toll-
heimtumanni guðspjallanna, sem
þorði ekki að lyfta augum til him-
ins: hann leiddi áfengismálið hjá
sér og þagði. En þegar fundinum
var lokið gekk hin upphlutsklædda
kona að kommúnistanum og sagði
svo allir heyrðu: „Ósköp er eg
hrædd um, að við eigum fáar sálir
hér á þessum fundi!“ Það kom þá
i Ijós, að kona þessi var sjálf kommi
og átti ekki einu sinni atkvæðisrétt
i Gu'lbringu- og Kjósarsýslu, heldur
var hún vestan af ísafirði á orlofs-
ferð hér syðra. Ólafur Thors varð
dálitið særður á svipinn þegar hann
sá hvers kyns var. Hann leit út eins
og veiðimaður, sem hefur stritt dag-
langt við tuttugu punda lax — og
nússt hann.
Ólafur Thors er nú orðinn aldrað-
ur maður. Hann hefur á langri ævi
þreytt sund í öllum vötnum is-
lenzkra stiórnmála, haft samvinnu
við alla flokka. Sennilega nýtur hann
mestrar• virðingar al’ra stjórnmála-
manna i landinu, einnig meðal and-
stæðinga. Hann er viðurkenndur
leiðtogi fiölmennasta stjórnmála-
flokksins, en þetta er líka sundurleit-
asti flokkur landsins, og bæði guð
og menn vita, að Ólafur Thors hefur
verið sterkasta einingartákn hinna
ósamstæðu afla, er að flokknum
standa. Margir Sjálfstæðismenn
hugsa með kviðboga til þeirrar
stundar, er Ólafur Thors heldur ekki
lengur í tauminn. Og fyrir þá sök er
erfðaspursmál Sjálfstæðisflokksins
eitt af torleystustu vandamálum
hans. Hver verður erfðaprinsinn?
ITver hreppir krúnu og kóngsriki?
Það er sagt, að prinsarnir séu tveir,
ef ekki fleiri. Flestir virðast samt
vera á einu máli um það, að enginn
sé sá meðal hinna konungbornu i
Sjálfstæðisflokknum er geti skipað
hinn auða sess, sem Ólafur Thors
skilur eftir. En enn er leikurinn ekki
á enda, enn er þess kannski langt
að bíða að áhorfendur þurfi að
klappa þegar tjaldið fellur. En þegar
sú stund rennur upp, að Ólafur
Thors tekur sér í munn orð hins
rómverska keisara: Hef ég ekki leik-
ið vel?, þá munu hinir íslenzku þjóð-
leikhúsgestir hrópa einum rómi: Vel
var leikið, Ólafur Thors! i*
Tækniþáttur.
Framhald af bls. 3.
er lika óvenjú skjótt — það tekur
ekki nema 5,5 sek. að koma honum
á 100 lun ferð. Hániarkshraði hefur
ekki verið gefinn upp, en maður
getur nokkurn veginn getið sér til
um hann.
Og nú telja bilasérfræðingarnir
vestur-þar fullvist, að Corvette 1963
muni taka að verulégu leyti svip af
þessum bílhákarli Bills Mitchells,
sem allir sportbílaunnendur i
Bandaríkjunum vona að verði fáan-
legur á markaðinum áður en langt
um Hður.
Að taka skrípamyndir
Það hel'ur löngum verið álitin
skemmtilegasta listgrein að teikna
skopmyndir og skripamyndir af ná-
unganum. Uppi hafa verið snillingar
á því sviði, sem getið hafa sér alltað
því ódauðlega .frægð, ekki síður en
aðrir myndlistarmeistarar, og verk
þeirra eru geymd á kunnum lista-
söfnum og talin til dýrgripa. Enda
er mála sannast, að oft lýsa snjallir
skopmyndateiknarar viðfangsefninu
betur en snjöllustu mannamynda-
ÞVOTTA
DAGUR
VERÐUR
HVÍLDAR
DAGUR
draumar þínir verða að veruleika með DAN RIVER REKKJULÍNI - að-
eins stinga því í þvottavélina — það mun verða hvítt eins og snjór allan
sinn endingartíma —• og að auki — þú getur notað þurkara — það er eina
línið sem hægt er að vélþurka án þess að hrukkist — búðu um rúmið að
morgni og taktu eftir hvernig hægt er að hrista hrukkur næturinnar úr lín-
inu í einu vetfangi .. vegna þess að það er hrukkuvarið — WASH’N WEAR
DAN RIVER Sl-SLÉTT
REKKJULÍN
íslenzkar húsmæður geta nú eignast þetta heimsþekkta rekkjulín því að
DAN RIVER REKKJULÍN, barna og fullorðinsstærðir, fæst nú í íslenzkum
sérverzlunum.
38 VIKAN