Vikan - 22.11.1962, Síða 35
©
LOFTLEIÐIS LANDA MILLI
■LLEFU ERLENDIR ÁFANGASTAÐIR CLOUDMASTER FLUGVÉLARNAR
ýÖÐKUNNU OG FYRIRGREIÐSLAN Á FLUGLEIÐUNUM TRYGGJA FARÞEGUM
.OFTLEIÐA ÞÆGILEGAR HRAÐFERÐIR HEIMAN OG HEIM
UHljHUiiiiiHSÍIilSIIIISÍiiubsiisllllilhliuali-aillIlill
i iíiinnj:!..,......,......
Síðasta flugið.
Framhald af bls. 11.
samsvaraði fallhlifinni; frásögnina
af föður fahhlífastökkmannanna,
Sebastien le Normand; Berry, sem
fyrstur manna stökk í fallhlíf út úr
flugvél og Bandarikjamanninn
Irvin, sem vann það afrek þann 28.
april, árið 1919, að stákkva úr flug-
vél í 1,800 feta hæð, en opna ekki
fallhlifina fyrr en hann hafði fall-
ið 000 fet, og hafði e'nginn leikið
slíkt áður.
Hann las — og ákvað að hann
sky’di líka vinna þau afrek uppi þar,
sem forðuðu nafni hans frá
gleymsku.
llnn'ð í leynum.
Hann fékk þá metnaðarósk sína
uppfyllta þann 23. marz 1948, þegar
hann stökk út úr flugvél yfir Pau
i 22.000 feta hæð og lét sig falla
1.800 fet áðnr en hann opnaði fall-
hlífina. Með' afreki þessu setti hann
heimsmet i slíku stiikki an súrefnis-
tæk.ja.
Um þetta sama leyti fann hann
upp aðferð til að ráða stiiðu i
„frjálsu" fal'hlífarstökki, ,sem enn
er notuð og við hann kennd.
Að sjálfsögðu hlaut hann frægð
mikla fyrir afrek sín, og þegar hann
gekk úr flughernum, ákvað hann
að gera sýningar á fallhlífastökki að
atvinnu sinni.
Það var þá, sem sú hugsun tók
að ásækja hann, að í rauninni væri
þetta flug, hvort heldur sem væri
með vélknúnum flugum eða svifflug-
um, i sjálfu sér ekki neitt flug. Hann
vildi Pjúga frjáls og óháður öllum
slikuin tækjum, fljúga á vængjum,
eins og fuglarnir yfir skóginum
heima í Epinal.
Hann gerði sér á laun vængi úr
seglastriga, og reyndi þá þann 30.
anrfl 1950 i Villacoubly, að 300,000
áhorfendum viðstöddnm. Sú frum-
tilraun tókst ekki vel, og hafði nærri
kostað hann lífið.
En hann lét hað ekki á sig fá
og gerði aðra ti’raun vfir Meaux-
Esbly flugvellinum hann 4. maí.
Vængirn'r reyndust hættidegir og
ónógir til flugs eíns og áður.
Hann hóttist þvi sjá fram á, að
hann vrði að hætta við vængi úr
bví efni og gera sér vængi úr tré.
Siðari hluta árs 1950 og fyrri hluta
ársins 1911 vann hann sleitúlaust
að gerð þeirra ásamt vini sinum,
Collignon. Hann gerði fyrstu til-
raunina með þessa nýju vængi þann
8. júni 1951 að Cormeilles- en-Vex-
in, þar sem hann stökk út af palli,
sem hann hafði látið gera á þyril-
vængju.
Loftþrýstirigurinn við fallið skellti
vængjunum saman og Valentin
snarsnerist i loftinu. Það var ekki
fyrr en liann átti örskammt eftir
til jarðar, að honum tókst að
stöðva snúninginn og opna fallhlíf-
ina. Og nú hafði hann komizt að
raun um að hann varð að finna
einhver ráð til að koma í veg fyrir
að vængirnir lokuðust.
Heljarstökkið.
Mánuði síðar hafði hann sett
speldi á vængina, sem átti að koma
i veg fyrir að þeir lokuðust, og að
því loknu var hinn óttalausi, litli
Frakki reiðubúinn að gera enn eina
tilraun.
Þann 2. júlí þetta sama sumar
stökk hann út úr Junkerflugvél í
9.000 feta hæð yfir flugvellinum að
Dogneville, þar sem hann hafði
verið á stjákli við flugvélabraggann
nærri aldarfjórðungi áður. En
naumast liafði hann fengið tíma til
að átta sig á hinu gamalkunna lands-
lgi, þegar hann tók að snarsnú-
ast sem fyrr — speldið á öðrum
væng hans liafði bilað. Hraði snar-
snúningsins jókst stöðugt, og hann
var að því kominn að missa með-
vitund, þegar honum tókst, fyrir
ofurmannlega einbeitingu, að opna
fallhlifina. Titrandi af áreynslu
lenti hann heill á húfi og hafði
aldrei áður komizt í slíka hættu.
Noklcuð má marka taugastyrk
Valentins af þvf, að hann skyldi
yfirleitt freista að treysta á þessa
vængi sína eftir slika raun. Hann
vann nú að endurbótum á þeim um
skeið, og nú var lika sigurinn á
næstu grösum.
Þrem árum siðar, þann 13. mai
1954, flaug „fuglmennið", Léo Val-
entin meir en þrjár mílur í lofti á
trévængjum sinum yfir Thorigny,
og lenti síðan heilu og höldnu.
Og nú, mánudaginn annan í
Hvitasunnu, þann 21. maí 1950,
hugðist Valentin reyna nýja vængi
yfir Speke-flugvellinum við Liver-
pool.
Þeir eru gerðir úr balsaviði og
málaðir rauðgulir, fjögur fet á
breidd og vængspanið niu fet; festir
á málmgrind og vega alls fjórtán
kilógrömm.
100.000 manns biða þess með ó-
þreyju að sjá fuglmennið leika hina
hættulegu list sína — og ég hef
verið valinn til að fylgja honum á
leið.
Klukkan nákvæmlega 3,40 klif ég
á eftir þessum granna og lágvaxna
manni um horð i Dakotavélina.
Finnn mínútum síðar er hún í þann
véginn að leggja af stað út á braut-
ina.
„Un inoment, un moment . . .“
eitt andartak, kallar Valentin.
Hann virðist liafa gleymt ein-
liverju. Vélin nemur staðar, hann
klifur niður og hleypur yfir flug-
brautirnar inn í flugskálann. Minútu
siðar er hann kominn aftur, og
klukkan 3,55 hefur vélin sig á flug.
Við fljúgum út yfir Merseyfljótið,
síðan í víðan sveig og hækkum
flugið stöðugt unz við erum komn-
ir i 9.000 feta hæð.
Jörðin b'asir við augum fyrir neð-
an eins og grænköflótt ábreiða. Hún
virðist langt i burtu og ákaflega
meinleysisleg. Hvítir skýjabólstrar
gljá og sindra í sólskininu eins og
ísjakar.
VIKAN 35