Vikan - 16.07.1964, Blaðsíða 11

O Samtalsþættir ýmiskonar cru ódýrastir í framleiðslu og í íslenzku sjónvarpi mundi verða allmikið af
slíkum þáttum. Hér sést, hvcrnig upptaka fer fram.
þessa nýju tækni í þjónustu sína. Stafar það að
einhverju leyti af hinni miklu andstöðu, sem sjón-
varpið hefur mætt, en ég þekki ekkert land, þar
sem slík andstaða hefur verið meiri en hér. Höfuð-
ástæðan er þó hinn mikli kostnaður, sem hlýtur
að vera samfara sjónvarpi hér á landi.
— Af hverju er sjónvarp sérsfaklega dýrt fyrir
Islendinga?
Vegna fámennis þjóðarinnar og stærðar lands-
ins. Hér eru aðeins um 50.000 borgandi útvarps-
notendur, en Danir, sem þó eru meðal minnstu
smáþjóða, hafa rúmlega milljón. Fjárhagsgrund-
völlur danska útvarpsins er þannig tuttugu sinn-
um sterkari en þess íslenzka, ef auglýsingum er
sleppt, sem að vísu greiða rúman helming af
kostnaði Ríkisútvarpsins. Án þeirra mundu afnota-
gjöld þurfa að hækka um 100%.
Sama er um sjónvarp að segja, og er þess
þá að gæta, að dagskrárkostnaður sjónvarps er
margfalt meiri en útvarps. Ef byrjað yrði að sjón-
varpa 1966, má gera ráð fyrir, að notendur
verði 1972 milli 25 og 30.000. Þá verða lands-
menn um 222.000, og yrði sjónvarp á tveim af
hverjum þrem heimilum. Þetta er að vísu var-
lega reiknað, því reynsla allra menningarþjóða
er sú, að sjónvarpsnotendum fjölgar örar en nokk-
urn óraði fyrir, þegar dagskrá er komin vel af
stað.
Þá er blessað landið okkar eins erfitt fyrir
sjónvarp og hugsazt getur. Sjónvarpsgeislinn er
að því leyti eins og Ijósgeisli, að hann skilur
eftir sig skugga (til dæmis af fjöllum), auk þess
sem sjónvarpsstöðvar eru ekki langdrægar. Þess
vegna verður dýrt og erfitt að sjónvarpa um allt
landið. Mun þurfa 25 sendistöðvar 100 vött eða
stærri — og marga litla endurvarpssenda. í þessu
felst hinn mikli stofnkostnaður. Þó hefur verið
samkomulag um, að gera sjónvarp að eign allra
landsmanna svo fljótt sem unnt er, en það getur
þó ekki gerzt á skemmri tíma en áratug.
— Hverskonar dagskrá megum við búast við?
Reynt hefur verið að setja upp dagskrá, sem
hér væri hægt að senda út, 2—3 klukkustundir
á dag. Verða um um 40% af dagskránni frum-
gert íslenzkt efni, en 60% erlendar sjónvarps-
kvikmyndir, en setja verður íslenzkan texta með
þeim, ýmist talaðan eða skráðan neðanmáls eins
og í kvikmyndahúsum. Er þetta sami háttur og
tíðkast hjá grannþjóðum okkar, þeim smærri. Á
Norðurlöndum er sjónvarpað fjölda dagskrárliða
með erlendu tali, en aðeins texta neðanmáls á
viðkomandi máli. Tæknilega er mun auðveldara
að setja texta með sjónvarpsmynd en kvikmynd,
sem synd er á tjaldi, en mikilsvert verður að sjón-
varpið njóti góðra starfskrafta á þessu sviði. Þá
verður og þýðingarmikið að kaupa sjónvarps-
efni frá sem flestum þjóðum, og tryggja sérstak-
lega, að hlutur Norðurlanda verði þar góður.
Er úr miklu efni að velja um víða veröld, og
ekki ástæða til að ætla, að kvikmyndaleiga verði
mjög dýr fyrir svo fámenna þjóð.
íslenzka efnið verður allt af því tagi, sem unnt
er að flytja í litlum sjónvarpssal, spurningaþættir,
viðtöl, erindi með myndum eða sýningum, barna-
tímar, brúðuleikhús, matreiðsla, einfaldir skemmti-
þættir, dans, glíma og fimleikar, kennsluþættir
og fleira slíkt. Mun reyna á hugkvæmni við að
gera þetta efni skemmtilegt og fróðlegt. Höfuð-
áherzlu er þó rétt að leggja á fréttir og fréttamynd-
ir, en á því sviði er sjónvarpið áhrifamest.
— Hvað um leikrit, óperettur og óperur?
I þeim efnum verðum við því miður að fara
hægt af stað vegna kostnaðar. Þegar smíða þarf
sviðsútbúnað fyrir leikrit í sjónvarpssal, gera bún-
inga, hafa nauðsynlegan Ijósabúnað og allt ann-
að, sem hlýtur að fylgja leiksýningu, verður kostn-
aðurinn gífurlegur. Danska sjónvarpið ver að
jafnaði rúmlega einni milljón íslenzkra króna í
^„Andstaðan gegn
Islenzku sjönvappl byggist
á vantrú og bölsýni“