Vikan - 11.01.1968, Page 36

flugvirki og Liberator-vélar. Þær
voru staddar yfir skotmarkinu
klukkan tólf mínútur yfir tólf
þann fjórtánda febrúar, og log-
aði borgin þá enn glatt eftir
næturárásirnar. Köstuðu Banda-
ríkjamenn sprengjum sínum að-
allega yfir norðurhverfin, sem
orðið höfðu fyrir hvað minnst-
um skemmdum um nóttina. Þar
að auki renndu orrustuflugvél-
ar sér yfir árbakkanna, þar sem
krökkt var af fólki, er flúið hafði
þangað undan bálinu, og rökuðu
þá með vélbyssum sínum. Aðrir
flugmenn steyptu sér yfir bíla
og hestvagna, sem voru á leið út
úr borginni, hlaðnir flóttafólki.
Einn djarfur flugkappi hætti sér
meira að segja svo nærri jörðu
að hann rakst á kerru einnar
flóttafjölskyldunnar, og varð sú
atlaga hans síðasta. Þessi árás
Bandaríkj amanna olli að sjálf-
sögðu gífurlegu tjóni, einkum á
fólki, þótt hún mætti kallast
meinlítil í samanburði við eld-
sprengjuárásir Bretanna. Tjón
Bandaríkjamanna varð lítið, svo
sem bandamanna þeirra um nótt-
ina. Um loftvamir í Dresden
var ekki að ræða, en í þetta sinn
réðust allmargar þýzkar orrustu-
flugvélar til atlögu við árásar-
flotann. En þær áttu við ofur-
efli að etja; tuttugu voru skotn-
ar niður af bandarískum orr-
ustuflugvélum, en sjálfir misstu
Kanarnir aðeins tvær flugvélar
í viðureigninni. Þar með var loft-
árásinni á Dresden — hinni
mestu og mannskæðustu í sög-
unni fyrr og síðar — lokið.
Von bandamanna var sú, að
þessi ógnarárás lysti Þjóðverja
slíkri skelfingu, að öll vörn færi
út um þúfur hjá þeim og stríð-
inu yrði lokið eftir fáeina daga.
Um hríð virtust nokkrar horfur
á að svo færi. Albert Speer, hinn
bráðslyngi hergagnaráðherra
Hitlers, sem nú fyrir skömmu
er sloppinn úr Spandau-fangelsi,
hafði þegar eftir árásina miklu
á Hamborg látið í ljósi við For-
ingjann að ekki væri víst að
andlegt þrek þýzkra borgara
stæðist margar slíkar ógnarað-
gerðir í viðbót. Og þegar fjórt-
ánda febrúar gerðu Bretar og
Bandaríkjamenn aðra þriggja at-
lögu árás, í þetta sinn á Chemn-
itz, sem nú heitir Karl Marx
Stadt. En sú árás mistókst að
mestu, fyrst og fremst vegna
slæmra veðurskilyrða. Hefði
Chemnitz verið eytt á sama hátt
og Dresden nóttina áður, er
hugsanlegt að Þjóðverjar hefðu
gugnað fremur en eiga á hættu
að borgir þeirra yrðu þurrkaðar
þannig út hver af annarri. En
hér fór sem sagt á aðra leið og
leiðtogar Þýzkalands þóttust sjá,
að ekki væri enn á færi banda-
manna að leika óvinaborgir að
vild sinni, þótt þeim tækizt vel
til með Dresden vegna hag-
stæðra veðurskilyrða og annars,
t. d. þess að borgin var að veru-
legu leyti byggð úr timbri og
öðrum eldfimum efnum. Stríðið
hélt því áfram eins og ekkert
hefði í skorizt.
Þegar birti af degi yfir Þýzka-
landi austanverðu þann fjórt-
ánda febrúar, var allhvasst af
norðvestri, eins og verið hafði
um nóttina. í Dresden urðu þær
aumkvunarverðu hræður, sem
hjörðu eftir atlögur brezku,
kanadísku og áströlsku flugherj-
anna, dögunarinnar lítt varar.
Þess var varla von, því eldamir
loguðu enn glatt og yfir borginni
lá gulbrúnn mökkur af reyk og
gufu, er náði þrjár mílur í loft
upp. Vindurinn bar þetta fúla
mistur upp með Saxelfi, í átt-
ina til landamæra Tékkóslóvakíu.
Og mökkurinn var ekki einungis
af reyk; hann innihélt auk held-
ur ösku, sót og leifar af pappír,
fatnaði og fleiru, sem bálstorm-
urinn hafði hvirflað hátt í löft
upp. Bakkar Saxelfar urðu svart-
ir af ösku eins og eftir eldgos,
og hálfbrunnum fatapjötlum og
auglýsingaspjöldum rigndi niður
í allt að þrjátíu mílna fjarlægð
frá borginni.
Eldrokið í Dresden var það
mesta, sem Þjóðverjar höfðu orð-
ið vitni að; meira að segja varð
Hamborgarbruninn mikli tiltölu-
lega smávægilegur við saman-
burðinn. Ofsinn í bylnum var
slíkur, að hann reif risatré upp
með rótum eða kubbaði þau í
tvennt. Hann hvirflaði í háaloft
fólki, braki og farartækjum og
bar þetta allt inn í bálhvirfilinn,
sem breytti því í duft og ösku á
fáeinum sekúndum. Bálið mynd-
aði eitraðar gufur, sem komust
niður í mörg hinna yfirfylltu
loftvarnabyrgja og kæfðu þar
hvert mannsbarn. En þar eð í-
búafjöldi borgarinnar hafði á
stuttum tíma tvöfaldazt vegna
flóttamannastraumsins, áttu
margir engan kost á hæli í loft-
varnabyrgi eða kjallara. Og flest
allt það fólk, sem statt var á
bersvæði í miðborginni þegar
önnur árásin var gerð, var dauða-
dæmt. Mikill meirihluti þess var
konur, börn og gamalmenni, sem
voru auðvitað úrræðafærri en
fullfrískir karlmenn hefðu verið
í þeirra sporum.
Hryllingssýnir þær, sem blöstu
við augum hjálparsveitanna er
komu til borgarinnar þann fjórt-
ánda, fóru langt fram úr öllu,
sem liðsmenn þeirra höfðu til
þessa séð, og voru þeir þó ýmsu
vanir frá næstliðnum árum.
Aðaljárnbrautarstöð borgar-
innar var einn þeirra staða, þar
sem slátrunin hafði orðið hvað
hroðalegust. Þar og á auðum
SNYRTIVÖRUR
SLÁ í GEGN
Útsölustaðir:
KARNABÆR, KLAPPARSTÍG 37, RVÍK.
VÖRUSALAN, AKUREYRi
KYNDILL, KEFLAVÍK
SNYRTIVÖRUVERZLUN ÍSAF.JARÐAR,
ÍSAFIRÐI
PARÍSARBÚÐIN, VESTMANNAEYJUM
ÞÖRSBÚÐ, SELFOSSI
TÚNGATA 1, SIGLUFIRÐI
KAUPFÉLAG STEINGRÍMSFJARÐAR,
HÖLMAVÍK
Heildsölubirgðir:
BJÖRN PÉIURSSON 8 GO. HF.
Laufásveg 16 - Sími 18970
86 VIKAN 2 tbl-