Vikan - 29.10.1970, Qupperneq 19

Ameina í eldhúsinu.
Til þessa útsýnis vakna þau Hamed og
kona hans hvern morgun. Hús þeirra er fal-
legt og nýtt, byggt af mönnum úr fjölskyldu
hans. Allt í kring eru hús er heyra til ætt-
mennum hans. Að baki og enn nær sjálfum
fjallstindinum stendur hús föður hans stórt
mjög. Hamed á yfir þúsund ættingja allt
umhverfis í Olíufjallinu. Allt eru þetta af-
komendur Bedúina, sem búið hafa hér kvn-
slóð fram af kynslóð.
Áður en ættin tók sér bústaði í fjallinu,
höfðu meðlimir hennar reikað brunn frá
brunni um heitar sólþurrkaðar, lendur sunn-
an og norðan Jórdanfljótsins líkt og Abra-
ham, Sara og ísak. Og svo gera Bedúínaætt-
ílokkar enn í dag. Á leiðinni meðfram
Dauðahafinu, þar sem landið var autt og
ófrjótt gat hér og hvar að líta hin sérkenni-
legu geitarhárstjöld Bedúínanna, nokkra
tjóðraða hesta og nokkra úlfalda með hátt
upplyftu höfði. Og alls staðar nálægt voru
sauðahópar stærri og smærri, sem leituðu
með snoppuna við jörðu eftir grastoddum
hér og hvar. Innbyrðiserjur Bedúína um
aidaraðir eru allsögulegar, en þetta er vin-
gjarnlegt fólk, sem býður upp á karde-
mommukaffi, þegar ókunnir vitja tjalda
þeirra. Konurnar hverfa þó jafnan, þegar
gest ber að.
Ætt Hameds gaf þó hirðingjalífið á bát-
inn og settist um kyrrt á Olíufjallinu. Þar
hafði faðir hans gamli ræktað jörðina líkt
og hans faðir hafði áður gert. Sumir hinna
gerðust iðnaðar- ellegar verzlunarmenn.
Sameiginlegt heimkynni þeirra allra var
Olíufjallið.
Sjálfur lenti Hamed út fyrir mynstrið.
Hann varð leiðsögumaður, sá bezti í allri
Jerúsalem. Ensku lærði hann í bernsku, er
hann ásamt bræðrum sínum og frændum
seldi tyggigúmmí. Það var í tíð Englendinga
þar í Palestínu. Nú hefur hann mikið orða-
val og algert vald á aðstæðum, þegar hann
ásamt hópi skemmtiferðamanna reikar um
gömlu Jerúsalem með öllu hennar ógrynni
gamalla minja. Hann kann söguna og ártöl-
in á fingrum sér. Islam þekkir hann, því að
sjálfur er hann Múhameðstrúarmaður, en
hann þekkir einnig Gyðingatrúna og hina
mörgu kristnu trúarflokka þar í hinum helga
stað. Frönsku nunnurnar horfa mildilega á
hann, þegar hann kyssir á hönd þeirra og
býður góðan dag. Hann hjálpar gömlum
dömum í umferðinni á Via Dolorosa og hjá
vini sínum klútasalanum fær hann lánaða
höfuðklúta handa hálsflegnum skandinav-
ískum stúlkum, áður en þær fengju aðgang
að Kirkju grafarinnar helgu. Alltaf er hann
að mæta fólki, sem hann þekkir, þegar hann
fer um basargöturnar. Hvarvetna hrópa
menn til hans í kveðjuskyni, og hann brosir
til allra. Hann sóar persónutöfrum sínum á
hvern sem er. Og allir elska Hamed.
AMEINA svartklædd að hætti þorps-
kvennanna með rauðan og grænan útsaum
á kjólnum, kemur hikandi fram úr eldhús-
inu, þegar maður hennar kallar. Hún er
feimin og fálát. Hún horfir á okkur svört-
um sorgmæddum augum. Það er eins og hún
hafi grátið. Hún er handgengin sínum nán-
ustu. Hvað varðar hana um ókunnugt fólk?
Hinn nýi heimur mannsins hennar er ekki
hennar heimur. — Ameina er þrjátíu og
fjögurra ára. Þau hjónin giftust fjórtán og
sextán ára. Ekki af ást, heldur voru það for-
eldrar beggja, sem komu giftingunni í kring,
svo sem venja er með Múhameðstrúarmönn-
um, en þau eru frændsystkin. Skyldmenna-
giftingar eru mjög algengar í þessum hluta
heims. Hún hafði, kvað Hamed, grátið, þeg-
ar hann sá hana í fyrsta sinn. En ekki lét
hún sér í hug koma að hafa á móti. Það var
alveg eins hægt að setja sig á móti því, að
sólin settist.
Á brúðkaupskvöldið, þegar brúðhjónin
skyldu yfirgefa veizluna, fylgdust foreldr-
arnir með, til að fullvissa sig um meydóm
brúðarinnar, en svo höfðu þeirra eigin for-
eldrar gert, og slík var erfðavenja allt frá
örófi alda. Hver dirfðist að setja sig á móti
slíkri venju? ijilskikkanir tilverunnar voru
eins ófrávíkjanlegar og göngur himintungl-
anna.
Tvö fyrstu börn þeirra Hamed og Ameina
dóu kornung. Allah var óskeikull í sínum
vísdómi. Þetta voru tvær dætur. Seinna
fæddi Ameina tvo syni. Þeir sitja með til
borðs í dag, Bassam ellefu ára og Maohmud
ofurlítill töfrakarl, níu ára.
Ameina situr ekki til borðs. Hún hefur
Ilamed og Ameina við þorpsbrunninn.
dregið sig inn í eldhúsið, eftir að fyrsti rétt-
ur er borinn inn. Á borðinu eru fögur glös
úr Hebronkristal, blá og grænleit. — Það
er vín í þeim, segir Hamed. Ég hef sótt
það í kirkjuna. En konan mín má ekki vita
það. Rétttrúaðir Múhameðstrúarmenn
drekka ekki vín, og konan mín er rétttrúuð.
Hún fer á fætur klukkan hálffimm á hverj-
um morgni og byrjar daginn með bæn í
moskunni, hún og faðir minn.
Hádegisverðurinn byrjar með austurlenzk-
um forréttum: húmusskál, sem gerð er úr
möluðum baunum, þeyttum saman við ses-
amolíu, sítrónu og hvítlauk, og tahínuskál,
en sá réttur er úr sesamfræjum ólífuolíu,
hvítlauk og saxaðri steinselju. Húmus og
tahína er álíka þykkt og olíusósa. Menn
neyta þessara rétta með hinum sérkennilegu
kringlóttu arabísku brauðkökum, sem minna
á þykkar pönnukökur, og þær eru brotnar
niður og bitunum dýft í húmusinn og ta-
hínuna.
Samtalið er fjörugt yfir borðum. Drengir
Hameds kunna þegar dálítið í ensku, og eru
fíknir í að fá að tala. Utan við gluggann
hefur hópur af börnum safnazt saman, börn
Framhald á bls. 45.
44. tbi. VIRAN 1!)