Vikan - 14.11.1974, Blaðsíða 4
1
í siðasta blaði birtist fyrri hluti greinar
eftir sænska blaðamanninn Ake Egnell
um kvikmyndaborgina frægu, Holly-
wood. Hér heldur hann áfram að segja
frá þvi, sem hann veitti athygli, þegar
hann dvaldist i borginni nýlega. Og við
lestur þessarar greinar komast menn að
raun um, að viðar er hægt að sjá ýmislegt
klámfengið og þiggja atlot greiðasamra
stúlkna en i henni Istedgade I Kaup-
mannahöfn.
Leiöin til stjarnanna, frægðar-
innar og framans, hefst venjulega
i leikskólunum. Þeir eru 40 i
Hollywood. Margir eru þeir litils
virtir, en sumir eru mjög góðir og
virtir sem sllkir. Margir láta
heillast af auglýsingum eins og
þessari: ,,Ný andlit vantar I aug-
lýsingamyndir. Reynsla ekki
nauðsynleg. Vel borgað. Hafiö
samband við stjörnuumboös-
manninn Apex”. Þangað hópast
leikáhugafólkið, teknar eru af þvi
myndir, sem nauðsynlegar eru til
að sýna framleiðendunum. Það
fær 75 til 100 dollara og heyrir
aldrei framar frá „umboðsmann-
inuip”.
Leiknemar streyma til Holly-
wood alls staðar að úr heiminum,
og samt er um að gera að tala
meö sem allra minnstum hreim,
helzt engum.
Leikarinn Ralp Faulkner stofn-
aði leikskóla sinn Falcon Studios
þegar árið 1929, og hann er enn
talinn vera meðal þeirra beztu.
Meðal stjarnanna, sem þar hafa
hafið feril sinn, eru Lana Turner,
Rock Hudson, Jane Russell, Tony
Curtis og Errol Flynn. Og meðal
þeirra allra fyrstu var Douglas
Fairbanks, sem var mjög fær afl-
rauna- og fimleikamaður, og
reyndar lék Fairbanks ekki svo i
neinni mynd, að Faulkner berðist
ekki við hann. Mér var sagt, að
Fairbanks hefði þótt mjög gaman
að hafa gesti um helgar i stóra
húsinu slnu, og hann hefði notiö
þess að ganga i augun á þeim.
Hann átti vel hirta og stóra gras-
flöt, og stundum, þegar hann var
þar á gangi, átti hann það til að
stökkva hátt I loft upp, fara nokk-
ur heljarstökk og haída svo ró-
lega áfram göngu sinni, eins og
ekkerthefði gerzt. Gestirnir stóðu
stjarfir af undrun, störðu á hann
og spurðu, hvort þetta væri I raun
og veru hægt. Douglas Fairbanks
bandaði frá sér með hendinni og
sagði, að þetta væri langt frá þvi
að vera merkilegt. Hann hefði
bara óvenjulega sterka fætur. Og
svo stökk hann aftur hátt I loft
upp og lék listir sinar áhorfendum
til óblandinnar ánægju. Aðeins
örfáir útvaldir vissu, aö hér og
þar á grasflötinni var komið fyrir
fjaðraútbúnaði, og Fairbanks
einn vissi, hvar þá staði var að
finna.
Faulkner segir, að þvi fjölhæf-
ari sem leikari sé, þeim mun auð-
veldara eigi hann með að fá
vinnu. Sá timi, þegar kvikmynda-
leikarar fengu langtimasamn-
inga við kvikmyndafélögin, er lið-
inn og með honum hvarf atvinnu-
trygging leikaranna. Nú verður
hver leikari að verða sér úti um
starf upp á eigin spýtur, þvi að
umboðsmenn þeirra hafa sjaldn-
ast mikið fyrir þvi, heldur láta
leikarana sjálfa um það. En hafi
leikarinn verið svo heppinn að
vera uppgötvaður, þarf hann ekki
að hafa áhyggjur lengur.
Faulkner kennir einkum fjórar
námsgreinar, dans, leik, fram-
sögn og skylmingar, en auðvitað
leyfist hverjum og einum að
sleppa þeim fögum, sem hann
kærir sig ekki um að stunda. Und-
ir dans flokkast alls konar dans,
klassiskur ballett, spánskir dans-
ar, jassballett, stepp o.s.frv. og
auk þ.ess er kóreógrafía kennd.
Undir leik flokkast ekki einungis
hlutverkaskýrgreiningar, heldur
einnig öll leiktækni og allt annað,
sem viðkemur leiktúlkun. Auk
skylminga er kenndur hnefaleik-
ur og vitaskuld fimleikar. Hverja
grein kenna sérfræðingar á sinu
sviði, og námið tekur I allt f jögur
ár. Kennslustundir eru 25 á viku,
og kennt er sex daga vikunnar.
Námið kostar 80 dollara á mán-
uði, og það kemur oft fyrir, að
nemendur hætta námi um tima,
en hefja það siðan aftur.
Það er mikilvægt að vinna að á-
kveðnu marki, og þvi eru sett upp
leikrit og atriði úr.leikritum, sem
allir nemendur leika i, með jöfnu
millibili, og þá fá stjörnuveiðarar
og starfsmannastjórar sjón-
varpsstöðvanna tækifæri til þess
að sjá, hvað nemendurnir geta.
Ýmist fara sýningarnar fram I
litlum sal, sem tekur 70 manns I
sæti, eöa öörum stærri, þar sem
rúmast 300 áhorfendur. Það er
reyndar I honum, sem Nurejev
æfir sig.
Harrison Lewis heldur þvi aftur
á móti fram, að þýðingarlaust sé
að reyna aö kenna leiklist I hóp-
um og jafnvonlaust sé að segja til
um, hve langan tima taki að læra
þetta og hitt. Þess vegna kennir
hann eingöngu I einkatimum og
segir, að á þann hátt sé auðveld-
ara að þroska persónulega hæfi-
leika sem blundi I leikaraefnun-
um, og fullskapa þá á þann hátt.
Hann leikur sjálfur mikið I gam-
anmyndaflokkum fyrir sjónvarp
og er frægur fyrir frábæran gam-
anleik. Meðal leikara, sem hafa
lært hjá honum, eru Red Skelton,
Margaret Lindsay, Robert
Cummings og Claire Trevor, og
Lewis hefur myndað leikhóp með
nokkrum ungum leikkonum, þar
sem hann leikur sjálfur pabbann
og þær dætur hans. Þau leggja
einkum áherzlu á að leika gam-
anleikrit, sem byggjast á spaugi-
legum atvikum, en það er eitt hið
erfiðasta i gamanleik. Þessi leik-
hópur heldur sýningar öðru
hvoru. Lewis hefur sjálfur skrifað
þennan gamanleikjaflokk, og
brátt á að taka hann upp fyrir
sjónvarp.
Lewis hóf leiklistarkennslu
jafnframt leikarastörfum sinum
þegar árið 1932 og þá i New York,
og hann varð fyrstur bandariskra
leikara til að byggja upp leik-
flokk, sem kom fram I kirkjum.
Þar lék hann og leikflokkur hans
gamanleiki framan við altarið.
Hann segir, að til þess að vænta
megi árangurs af.leiknámi, þurfi
hæfileikar og atorka að fara sam-
an. Hann hefur verið spurður,
hvað leiknám hjá honum taki
langan tima og hann hefur gizkað
á eitt og hálft ár. Það kostar tutt-
ugu doHara á timann að nema hjá
honum.
Lee Strasberg, leikhúsmaður-
inn kunni og stúdióeigandi i New
York, á éinnig stórt stúdió hér i
Hollywood, og á hverjum mánu-
degi safnar. hann öllum leiknem-
um i kringum sig, og heldur ó-
formlegan fyrirlestur, þar sem
hann segir frá sjálfum sér og
reynslu sinni. 1 Hollywood eru
haldin á hans vegum námskeið
fyrir verðandi leikara, leikstjóra,
leikritahöfunda og leikhústækni-
4 VIKAN 46. TBL.