Vikan - 22.11.1979, Qupperneq 40

HVERSU
ÖRVHENTUR ERTU?
Við hvern hlut:
Settu X við þá höndsem þú kýst að nota
Settu X ef þörf þín er það sterk, að þú
myndir aldrei nota hina höndina, nema þú
nauðsynlega þyrftir. Ef það skiptir ekki
máli, hvora höndina þú notar, settu þáV
beggja megin.
Vinstri Hœgri
Skriftir
Teiknu^^^^^^^
Kasta bolta
Skœri ^
Tannbursti ^ 6111
Hnífur (án gajfals)
Skeið
Kústur (hvor höndin stýrir)
Kveikja á eldspýtu (hvor höndin heldur á ^^spýtunni?)
Opna öskju (hvor höndin tmap>
Leggðu saman x-in í hvorum dálki fyrir sig.
Settu lœgri töluna undir þá hœrri og dragðu frá.

Deildu með fjölda X-anna í báðum dálkum.

Margfaldaðu svo alltsaman með 10.
Út ætti að koma tala á milli 0 og 10. Því
hœrri sem talan er þeim mun ön’hentari,
eða rétthentari, ertu. Algengasta talan er
um 8 meðal beggja.'Ef talan verður 0
virðist þú vera jafnvígur á báðar hendur.
Teikniáhöld fyrir örvhenta eru til, en þau verflur
afl sérpanta. Hversu mjög yrfli ekki betra afl hafa
té-ifi hægra megin fyrir þé örvhentu.
Lífið yrfli aoðveldara fyrir örvhenta ef mönnum
hugkvæmdist afl versla mefl skaftpotta sem
hafa stúta é béflum hliflum.
Ef þú hefur byrjad að lesa þessa grein á
þessari blaðsíðu, eru miklar líkur á þvi að
þú sért „með vitlausa rasshönd, sért
vinstri handar aumingi” o.fl. eða sem sagt:
Örvhentur.
Hvernig á því stendur er ekki vitað.
Menn eru heldur alls ekki á einu máli um
hvernig eigi að ákveða, hvenær og hvort
maður er örvhentur.
Ungbörn nota oft hendumar til skiptis
og það er oft erfitt að ákvarða, hvort
barninu er eðlilegra að nota hægri eða
vinstri hönd eða hvort það er aðeins að
herma eftir foreldri eða systkini. Ýmsar
sannanir liggja fyrir um það, að venjulega
kemur í ljós á aldrinum 18 mán. til tveggja
ára hvort börn eru rétt- eða örvhent (enda
þótt einnig hafi komið í ljós að þau nota
stundum báðar hendur jafnt um tíma
nokkrum mánuðum síðar). í sumum til-
fellum verða börn rétt- eða örvhent miklu
siðar, ef þá nokkru sinni.
í flestum tilvikum kemur þetta í ljós um
það bil sem barnið hefur skólagöngu og
byrjar að læra að skrifa. Örvhent barn
getur átt sérstaklega erfitt með að ná taki
á blaði og blýanti í byrjun. Það á að skrifa í
aðra átt en því er tamt. Mörg börn fara því
í kringum þetta vandamál með þvi að sitja í
stellingum, sem kunna að virðast afkára-
legar og óþægilegar. En ef þeim finnst það
auðveldara er allt í lagi. En hugsanlega
gætu þær leiðbeiningar, sem hér fara á
eftir, orðið þeim til aðstoðar. Leyfið þeim
að prófa sig áfram, ekki þvinga þau.
Stelling.
Barnið situr aðeins til hægri við borðið
og hefur blaðið vinstra megin. Þessi staða
veitir meira rými fyrir handlegginn.
Snúið blaðinu þannig að neðra hornið
hægra megin snúi að líkamanum. Hversu
mikill hallinn verður, ræður barnið sjálft og
prófar sig áfram með það.
Skriffæri.
Sumar gerðir kúlupenna eru óþarflega
stirðar fyrir örvhenta — fólk verður að ýta
þeim yfir pappírinn í stað þess að draga þá.
Eins er auðveldara fyrir örvhent börn að
nota mjúka blýanta en harðra.
Ef barnið notar penna og pennastöng
gætið þess þá að oddurinn sé tiltölulega
breiður og að hann sveigist auðveldlega.
Gott er að barnið reyni að halda um
pennann ca 1 1/2 sm frá oddinum, svo það
geti séð hvað það er að skrifa. Eins á það að
geta komið í veg fyrir að höndin dragist
ofan í skriftina og klessi.
Reynið að fá barnið til þess að halda ekki
of fast um pennann. Þetta á reyndar við um
öll börn, hvort sem þau eru örvhent eða
ekki, þeim hættir til að halda of fast um
pennann þegar þau eru að byrja að læra að
skrifa og vanda sig mikið.
Aðrar ábendingar.
Látið ekki örvhent barn sitja við vegg á
vinstri hönd. Og setjið ekki örvhent barn til
borðs hægra megin við rétthent barn.
Munið eftir skuggunum. Ljósið þarf að
koma frá hægri fyrir örvhenta en frá vinstri
fyrir þá rétthentu.
Börn eiga oft í erfiðleikum með mjúkar
fíngerðar hreyfingar. Reynið að láta barnið
draga upp stóra starfi með krit á töflu. Það
auðveldar barninu að læra hinar réttu
bugður í stafagerðinni, sérstaklega þeim
örvhentu.
Birt í samráði við Neytendasamtökin. — Þýtt úr
WHICH? -hp.
Vikan spurðist fyrir um áhöld til ýmissa
nota fyrir örvhenta í verslunum í Reykja-
vík og var fátt um svör. Engin búsáhalda-
verslananna átti vörur sem sérstaklega eru
ætlaðar örvhentum og því var eins farið
með skriffæri. í einni ritfangaverslun var
þó að finna eitt pennasett, en það var
einungis ætlað til skrautritunar.
í tímaritinu Which? er gefið upp heimilis-
fang einu sérverslunarinnar í Bretlandi sem
verslar með vörur fyrir örvhenta. Það er:
Anything Left Handed
65 Beak Street
London W1.
40 Vikati 47. tbl.